speech, voice, accent, language, idiom, dialect;
acclamation, exclamation;
cry, clamour;
sound;
կերկերեալ դողդոջ՝ ընդհատ սպառնալից —, a hoarse or gruff, trembling, interrupted, menacing voice;
յօդել —, to offer a word, to speak;
ածել ի —, to make one speak;
— արձակել, to cry, to raise the voice, to exclaim;
հնչեցին օդք ի — ցնծութեան, the air was filled with cries or a thousand cries of joy;
ի Հայ —, in the Armenian language;
— ամպոց, սրաման, thunder, noise;
— ամբոխին, clamour, cry;
— փողոյ, հաւուց, վահանաց, հողմոց, blast of trumpets, ruff;
cackling;
noise or clashing of shields;
whistling or bluster of the wind;
— առիւծու, դաղանաց, cf. Մռնչիւն;
— աղաղակի, rumour
(բառ եւ բառ՝ յօդիչ բանից) φωνή, φθογγή, φθέγμα vox, sonus Ձայն մարդկային. լեզու բանաւորաց. բան. խօսք. պատգամ. մարդու ձան.
Լեզու մի եւ բարբառ մի ամենեցուն։ Զի մի՛ լսիցեն իւրաքանչիւր բարբառոյ ընկերի իւրոյ։ Բաշխեմ զբարբառ իմ որդւոց մարդկան։ Լսելի՛ արա ինձ զբարբառ քո. զի բարբառ (կամ ձայն) քո քաղցր է։ Եւ ոչ բարբառոյ բանից ձերոց անսացից։ Բարբառ նանրութեան։ Ըստ բարբառոյ տեառն, որպէս եւ հրամայեաց նոցա տէր. եւ այլն։
Միաձայն բարբառով աղաղակեն։ Բարբառ աւետաւոր հրեշակին։ Ամովսածնին բարբառ. (Ժմ.։ Շար. եւ այլն։)
Բարբառ արձակել։ Արձակել բարբառս. (Ագաթ.։ Պիտ.։)
ԲԱՐԲԱՌ. διάλεκτος dialectus, idioma Լեզու ազգի եւ ազգի.
Կոչել գեղջն այնմիկ բարբառովն իւրեանց ակեղդամա։ Լսեմք մեք յիւրաքանչիւր բարբառս մեր։ Սկսաւ բարբառել հեբրայեցւոց բարբառովն։ Որ կոչի ի հայ բարառ կորուստ.եւ այլն։
Ի բարբառ հոռոմ։ Յասորական բարբառոյն. (Ագաթ.։ Կորիւն.։)
ԲԱՐԲԱՌ. φωνή vox, sonus, βοή clamor Ձայն ո՛րպիսի եւ իցէ. հնչիւն. գոչիւն.
Ետ տէր բարբառս (իբր որոտման), եւ կարկուտ։ Ազգ առնիցէք բարբառով փողոյ։ Քաղցրաձայն հաւուց բարբառ հնչէր։ Բարբառ ահագին գազանաց գոչելոց։ Լցցէ (առիւծ) զլերինս բարբառով իւրով։ Ձայն բարբառոյ (յն. ձայն գոչողի) յանապատի։ Լուան այլազգիքն զբարբառ աղաղակի. եւ ասեն այլազգիքն. զի՞նչ է բարբառ մեծի աղաղակին. եւ այլն։
Սուսերօք զասպարսն բախել. եւ համարէր՝ թէ որ ի սմանէ բարբառ լինիցին, սաստկագոյն իցէ քան զորոտմանն. (Եւս. քր. ՟Ա։)