sister-in-law (husband's sister).
to burn;
յարեաց եւ յաւեր դարձուցանել, to burn and to ravage.
cf. Իմաստազեղ.
abounding in grass, full of forage.
cf. Խրոխտալիր.
full of haughtiness.
rough, harsh, unpleasant;
barbarous.
guttural, rough, harsh, hard, unpleasing, grating to the ear (language).
cf. Խաղտալեզու.
joyful, vivacious, frolicsome.
blameable, reprehensible
driven out, banished, exiled.
to drive out, to banish, to exile.
good news.
hard, inflexible.
cf. Աղէտալի.
cf. Աղէտաւոր.
full of diseases, ill;
vicious, bad, passionate.
incredible;
անհաւատալի լինիմ, cf. Անհաւատամ.
very difficult to believe.
full of spots or stains.
marble-pavement.
stuffed full, gorged, glutted.
full of corn or grain;
granular.
abundant, full;
— ձեռամբ, liberally, largely.
credible, worthy of belief, to be believed;
չ— իմն է, one can hardly believe it, it is incredible.
credibility.
cf. Հեշտալից.
cf. Հեշտալից.
delectable, agreeable, sweet, relishing, amusing;
delicious;
voluptuous.
tractable, docile;
mild, complaisant, condescending.
imminent, impending, near, at hand, threatening;
— վտանգ, imminent danger;
— լինել, to be imminent, to threaten.
medal.
hearty, sincere;
heartily, sincerely.
navel-string, umbilical cord, umbilicus funiculus.
cf. Ստախօս.
incredible.
incredible, beyond all belief;
— թուէր, it seemed incredible, it would be difficult to believe it.
always bright or luminous.
to pierce with many arrows.
nauseous, loathsome, fulsome;
disgusting, detestable;
tiresome.
cf. Վշտալից.
full of affliction, sorrowful, anxious, very afflicted;
perplexing, afflicting, vexatious.
brother-in-law (sister-in-law's husband).
donable;
giver, donor;
—ք, liabilities, debts.
talitha;
— կումի, cumi ! damsel, arise !
— սարկաւագ, deaconess.
tantalum.
cf. Տանտաղոս.
tantalizing.
hour;
time, moment;
proper time, precise time;
loisure-time, opportunity, occasion;
canonical hours, divine service;
season;
horoscope, nativity, ascendant;
*church;
Վրան or Խորան ժամու, Tabernacle;
միջին —, mean -;
աստեղական —, sideral —;
արեւային —, solar -;
ճշմարիտ —, true -;
հնչել երկրորդ —ու, to strike two;
քանի՞ են —ք, what o'clock is it ? what's o'clock ? — է երկրորդ, it is two o'clock;
—ք երկու եւ վայրկեանք տասն, it is ten minutes past two (o'clock);
երկու —ք եւ քառորդ մի, it is a quarter past two;
—ք երկու եւ վայկեանք քսան, twenty minutes past two;
—ք երկու եւ կէս, half past two;
—ք երկու քառորդաւ ընդհատ, a quarter to three;
—ք երկու եւ վայրկեանք քառասուն, twenty minutes to three;
զերրորդ —ու, about three o'clock;
առաջին — եւ կէս, an hour & a half;
կէս —, half an hour;
քառորդ մի —ու, a quarter of an hour;
ի վեցերորդ —ու առաւօտուն, at six (o'clock) in the morning, or at six AM.;
յեօթն —ու յետ միջօրէի, at seven in the afternoon, or at seven PM.;
ի սմին իսկ —ու or պահու, just now, now;
յամենայն —ու, յորում եւ է —ու, every hour in the day, at every moment;
ի նշանակեալ —ու or պահու, at the appointed time;
ամենայն —ուց են նորա գործք, every hour of his time has its appointed task;
ի —ս պարապոյ իմոյ, in my leisure hours;
— առնուլ, գտանել, to take occasion, to find time, or opportunity;
— բարեպատեհ, favorable moment;
—ու, ի —ու, ի դէպ —ու, in time, in good time, at the proper time;
— առնել, դնել, տալ, to appoint an hour, a time, to fix a day, cf. Ժամադրեմ;
յորժամ — լինիցի, when the opportunity arrives;
— է, it is time, it is the fitting moment;
այլում —ու եւ ժամանակի սպասել, to wait better times, or for a more favorable occasion;
զում —ս ընդ իմն հանել, to stay some hours with;
— հարկանել, to ring the bell;
— առնել, to pray;
to say the mass;
յամենայն —, at all times, always;
— ի —, from hour to hour;
— ի — առնել, սահմանել, to put off from time to time, to spin out, to prolong;
— ի —է, —է ի —, at every moment, hourly, from hour to hour;
առ — մի, ընդ —ս, առ —ս, at present, for the moment, now, provisionally;
—ս —ս, ընդ —ս —ս, —ս ընդ —ս, from time to time, now and then, sometimes;
յառաջ քան զ—ն, out of time, before the time, too soon;
եկեալ հասանէր —ն, the moment had arrived;
— ճաշոյն, dinner-time, the dinner hour;
— ճաշոյն է, it is dinner-time;
ըստ —ուն պիտոյից, according to circumstances, seasonableness;
զօգուտ —ս, ի բազում —ս, —ս ձիգս, ցմեծ —ս, for hours together, whole hours, hours at a time, a long time;
ի —ու եւ տարաժամու, seasonably and unseasonably;
հասանել —ու կնոջ, to be near delivery or childbirth;
to be near her time;
յետին —, dying hour, hour of death, last moments;
time.
spindle;
— փաթութեալ, — մի լի, spindle-ful;
իլոյ տալ զմատունս, to twirl the spindle.
cf. Իմացութիւն;
— առնել տալ, cf. Իմացուցանեմ.
self-devoted;
that produces naturally, natural;
favorable;
accident, fate, destiny;
— դիմագրաւել, to expose one's self, to devote one's self;
— տալ զօրինակն, to give an exemple easily imitated.
promise, engagement, obligation;
word, word of honour, good faith;
offer, tender;
protestation, declaration;
profession;
— տալ, to give one's word, to promise;
պահել զ—, կալ ի խոստման, to keep one's word or promise;
չպատել զ—, չկալ ի խոստմանն, to break one's promise, to fail to keep one's word;
մեծամեծ խոստմունս առնել, to promise mountains of gold, wonders;
սնոտի խոստմունք, vain or empty promises, fair words only;
սնոտի խոստմամբք պարարել, to nourish with vain promises
thought;
design, intention, resolution;
imagination, fancy, inspiration;
sentiment, disposition;
idea, fantasy, revery;
advice, counsel;
deliberation, consultation;
secret;
mystery;
symbol;
sacrament;
designedly, intentionally, on purpose, purposely;
փրկական —, the Holy Sacrament;
տուն, տաճար խորհդոյ, council-hall;
խորհրդեան դպիր, secretary;
— չար, pernicious advice;
— առնել՝ ի մէջ առնուլ՝ ունել, to consult, to determine, to decide on, to resolve on;
to deliberate, to confer together, to take counsel, to advise with;
— տալ, to counsel, to give advice, to advise;
— հարցանել, to ask advice, to consult, to take counsel;
ի մի — միաբանել, to think together, to deliberate unanimously;
շրջել ի խոհրդոց, to change or alter one's mind;
շրջել զոք ի խորհրդոց, to dissuade from, to advise against;
— ի մտի եդի գիտել, I had conceived the idea of knowing;
— արարի ընդ միտս իմ, I deliberated with myself;
— կալաւ, he conceived the idea to;
զյանդուգն զայն խորհեցաւ —, he formed the hardy design to;
մինչդեռ յայսմ խորհրդի էր, in the midst of these thoughts, while thus deliberating.
shout of encouragement or incitement, encouragement, comfort, incitement;
encouraging, animating;
exhorting;
— տալ՝ մատուցանել, to encourage, to give heart to or inspirit, to rouse, to excite, to urge on;
— բառնալ՝ հարկանել, to shout encouragingly;
— առնուլ, to take heart, to cheer up, to take courage.
admonition, reprimand, reproof;
advice, counsel;
caution, remonstrance;
discipline, instruction;
correction, punishment;
—ք ուղղութեան, moral maxims;
— չար, bad advice;
evil counsel;
— տալ, to give advice;
to lecture, to admonish;
տալ խրատս բարեաց, to give good advice;
ի — ածել, to educate, to discipline.
flight, running away;
— տալ՝ առնուլ՝ լինել, to fly, to take to flight, to escape, to decamp, to steal or slip away, to break loose;
to be guilty of tergiversation;
to avoid, to flee from, to shun.
basket, pannier;
cf. Կայթիւն;
—ք դրուատեաց, rounds of applause, plaudits;
—ս հարկանել, տալ cf. Կայթեմ.
advance;
— տալ, to advance sums.
bribe, present;
fees;
— օք, by force of bribery, through corruption;
— խթել՝ տալ to bribe, to corrupt, to grease the palm;
to suborn;
—ս առնուլ, to take bribes.
coach, carriage;
car, chariot;
երկանիւ՝ քառանիւ —, two wheeled carriage, four wheeled carriage;
— քառաձի, վեցձիան —, a coach and four, and six;
համաշխարհիկ —, — կառանոցի, երագընթաց —, omnibus;
hired-coach;
stage-coach;
վարձուոր, հասարակաց, առանձնական —, hackney-coach;
cab;
private coach;
հովանաւոր —, carriage with awning or curtains;
կայարան կառաց, cab-stand;
աստիճանք, դռնակ, աթոռակ, կուրծք, կոնք կառաց, foot-board of a carriage;
carriage-door;
coachman's box;
carriage-seat;
hood of a carriage;
վարձ, սակ կառաց, coach-hire, fare;
ելանել՝ մտանել ի կառս, to get into the coach;
օգնել, տալ բազուկ յելեւէջս ի կառաց, to help into, or down from the coach;
երթալ կառօք, to go or ride in a coach;
կացուցանել զկառսն, to stop the carriage.
perfect, accomplished, finished, consummated, complete, entire;
preterite, past tense;
այր —, man of ripe years, grown up;
perfect man;
— աւուրբք, advanced in years, old, aged;
decrepit, worn out with age;
լինել եւ եւս —, to improve;
տալ իշխանութիւն, to empower, to give full powers to.
accomplishment, completion, consummation;
execution, realization;
perfection;
end, term, conclusion;
end, death;
consecration;
initiation;
— առնուլ, to be accomplished, finished;
to improve;
— տալ, ի — ածել, to finish, to terminate, to achieve;
to improve, to perfect;
cf. Ծագ.
light;
brightness, splendour;
fire;
illumination;
day;
sun;
sky;
eye;
լոյս, լոյս անեղ, Eternal light;
լոյս հաւատոյ, լոյս մտաց, the light of faith;
light of intellect;
լոյս քաղցր, a gentle light;
լոյս զոդիակոսի, northern lights, (aurora borealis);
լոյս ելեկտրական, electric light;
լոյս կազի, gas light;
ի լոյս, by the light of, in broad daylight, openly, visibly;
եղիցի՛ լոյս, եւ եղեւ լոյս, let there be light! and there was light;
լոյս սո՛ւրբ, ողջո՛յն ընդ քեզ, անդրանիկ դու երկնից ծնունդ, եւ կամ՝ մշտնջենին յաւատակից դու ճառագայթ, hail, holy Light! offspring of heaven firstborn, or of the Eternal coeterhal beam;
չիք լոյս անվթար կամ բաժակ անմրուր, no joy without alloy;
ծագել լուսոյ, to dawn;
մինչ լոյսն զգիշերն մերկանայր, it was scarcely break of day, at day break, at early down;
ի լոյս գալ, ի կենաց հասանել, to come out, to appear;
to come into the world, to be born;
to give birth or life to;
կորուսանել զլոյս աչաց, to lose one's sight;
լոյս տալ աչաց, to open the eyes, to cause to perceive, to warn;
ամփոփել լուսոյ ուրուք, no longer to behold the light of day, to die;
ի լոյս ածել, հանել ի լոյս, to bring to light, to discover, to publish, to illustrate;
ի լոյս ընծայել զմատեան, bring out, to publish a work;
լոյս առնուլ, to see the day;
to grow light;
to be enlightened, illuminated;
ի լոյս դառնալ, to issue from an eclipse;
լոյս տալ, to instruct, to enlighten;
լոյս աչաց իմոց, լոյսդ իմ անձկութեան, light of my eyes, my life, my heart, my love, my darling, my dearest one, my sweet one;
աչք իմ մի՛ տեսցէն զլոյս, may I be struck blind! damn my eyes!
consolation, relief, balm, balsam.
deceit, fraud, cheating, knavery;
fraudulent, deceitful;
deceived, cheated, defrauded, duped;
— գործել, տալ, to cheat, to defraud, to dupe, to swindle;
ի —ս անկանել, to be deceived, to fall into error;
ի —ս ինչ լինել, to be in fault;
ընդ —ս գտանել, to detect in fraud;
ընդ խաբս, ընդ խաբ, fraudulently, deceitfully, knavishly, roguishly;
cunningly, astutely;
— շրթանց, the spell of eloquence;
գուցէ ընդ —ս ինչ իցէ, perhaps it was done by mistake.
to speak, to talk, to discourse, to converse;
to confer, to treat, to negotiate;
to betroth, to affiance;
— լեզուս, or ի լեզուս, to speak many languages;
— — եզակի, to thee-thou;
— ուղիղ, to speak out, distinctly — ի սրտի, to think, to meditate, to ruminate;
— սպառնալեօք, to speak threateningly or sharply;
— զքաղաքականութենէ, to talk politics;
տալ — զանձնէ, to be talked of;
to get a bad name;
— զումեքէ ի մահ, to compass a person's death;
— չարութիւն, to speak ill of, to slander;
— հաւու, to crow;
նա խօսեսցի առ ի քէն, he shall be thy spokesman;
— ումեք զկին, to betroth, to promise or to give in marriage;
— իւր զկին, to espouse, to marry;
կոյս խօսեցեալ առն, a vergin espoused to a man;
խօսեցայց ինձ զքեզ, I will marry you;
cf. Ընդ վայր.
sleepy, drowsy, somnolent;
ի — քուն տալ զանձն, to sleep profoundly.
knowing, known, manifest;
recognizable;
connoisseur, good judge of;
acquaintance;
friend;
indication, token, sign;
disciple, scholar;
—ս տալ, to make known, manifest, to disclose, to reveal;
to make acquaintance with;
—ս տալ զանձնէ, to make oneself known, to manifest or reveal oneself;
ի —ս գալ, to be known, manifest or revealed;
— լինել, to know, to be acquainted with;
—ք մեր, our acquaintances, friends, the people of our acquaintance.
milk;
— կովու, այծու, մաքեաց, իշոյ, cow's, goat's, ewe's, ass's;
— ձկան, soft roe;
շիճուկ —ին, butter -;
whey;
թարմ՝ թթու —, fresh, sour -;
կաթամբ սնանիլ, to live on milk;
— տալ, to suckle;
գրել զ—, to suck;
կթել —, to milk;
ամջատել ի կաթանէ, to wean.
sovereignty, principality, lordship;
authority, faculty;
empire, dynasty, sway, rule, dominion, domination;
abselute power;
dignity;
right, privilege;
government, command, power, jurisdiction;
free will, liberty;
licence, exclusive permission;
place, post;
diocese;
—ք, principalities (tho third order in the celestial hierarchy);
հոգեւոր՝ ժամանակաւոր, spiritual and temporal power;
առաւելազանց —, too much authority;
յ— հասանել, to rise to dignities;
to get into office, or power;
տալ ումեք զամենայն —, to empower, to give carte-blanche, or full powers to;
լինել ընդ իշխանութեամբ ուրուք, to be in the power of some one, or dependent on some one;
այս ի վեր քան գիմս է —, that is beyond my power, that surpasses my capacity.
inn, hotel, lodging;
—ս առնել, to take lodgings, to lodge;
—ս տալ, to lodge, to receive into one's hotel, to accomodate with lodgings, to harbour;
to entertain.
right, justice, equity;
due;
law;
duty;
reason;
rectitude, uprightness;
right, faculty, power, competence;
իրաւամբք or ըստ իրաւանց, by right, rightfully, justly, duly, lawfully;
որո՞վ իրաւամբք, by what right ? with what authority ? աստուածային —, divine-right;
ամենայն իրաւամբք, with all one's authority;
—նս առնել or ընտրել, to render justice, to judge;
զիրաւունս ուրուք ի գլուխ հանել, to justify completely;
առնել ումեք —նս ի ձեռաց թշնամեաց, to free one from his adversaries, to acquit;
—նս համարել՝ վարկանել, to think, or repute right, to think it proper, to believe oneself right;
—նս տալ, to show with reason, to bring proofs;
to justify, or exculpate oneself;
զիրաւունս ցուցանել, to prove one's rights, to adduce or allege proofs in one's defence;
to contest, to bring an action against;
—նս հանել, to judge rightly;
to justify;
զ—նս ի նա հանել, to pronounce judgment in one's favour;
զիրաւունս իւր կացուցանել, զիրաւունս անձին ցուցանել, to put in one's claim, to avail oneself of one's rights;
—նս խնդրել, to ask for justice, to demande one's right;
պինդ կալ յիրաւունս, պահանջել զիրաւունս, to sustain one's rights;
թիւրել զիրաւունս, to cavil, to sophisticate, to overstain the law;
— են նոցա բողոք ունելոյ, they have reason for complaint;
եւ իրաւամբք արդեօք, that is not without reason.
tongue;
language, speech, idiom;
nation, people;
— լեզու ապխտեալ, smoke-dried tongue;
լեզու աղտեղի, foul tongue;
լեզու կօշկի, toe of a boot or shoe;
լեզու զանգակի, clapper, tongue of a bell;
լեզու երկրի, neck of land;
հայ լեզու, the Armenian language;
գաւառական լեզու, dialect, idiom;
մայրենի լեզու, mother-tongue, vernacular idiom, native language;
կենդանի լեզու, living, dead language;
ուսուցիչ լեզուաց, language-master;
վարժապետ գաղղիական լեզուի, teacher, professor of french;
լեզու չար, սուտ, նենգաւոր, a malicious, slanderous tongue;
լեզու անուշակ, մեղրակաթ, honey-tongued;
լեզու քաջ, վսեմ, eloquent;
խօսել այլ եւ այլ լեզուս, to speak many languages;
to have the gift of tongues;
լեզուի տալ, to speake inconsiderately, cf. Շաղակրատեմ;
to be full of talk;
ի լեզու գալ, արձակել լեզու, to be able to talk, to receive the faculty of speech;
արձակել, ձգել առ ոք զլեզու, to speak openly against, to contradict;
լեզուոյ դրունս դնել, ունել զլեզուն, կարճել՝ սանձել զլեզուն, to hold one's tongue;
to bridle one's tongue;
մերձ ի ծայր լեզուին ունել, to have at one's tongues end;
լեզուն ի քիմս կցիլ, to lose the use of speech, to be tongue-tied, speechless or dumb, to be struck dumb;
անոսկր է լեզու, այլ զոսկերս լեսու, the tongue has no bones and yet it breaks bones;
որպիսի՜ լեզու շաղակրատ, what a chatter-box ! կարի քաջ փոխեաց զլեզու իւր, he has much changed his language, he now sings quite an other tune.
sojourn, retired life among the mountains;
զանձն լեռնակեցութեան տալ, to withdraw to the mountains;
to live a hermit's life.
remission, relaxation, pardon, discharge, release, deliverance;
defection;
խնդրել —, to ask pardon, to make excuses;
— տալ, շնորհել, to pardon, to grant pardon, cf. Ներեմ;
— արա ինձ, I beg pardon, excuse me;
have the goodness;
with permission, by your leave;
— առնել ումեք, to pardon, to condone, to absolve;
— առնել երկրին, to remit taxes or tribute;
to condone the burdens of taxation, to lighten;
to let the earth lie fallow;
— առնել ի կապանաց, to unbind, to release;
— լինել մեղաց ումեք, to be absolved, or freed from the effects of sin.
languid, faint, feeble, weak, soft, delicate, tender;
— առնել՝ տալ, to permit, to accord, to give leave, cf. Թողացուցանեմ;
— առնել պարտուցն, to remit or cancel debts;
— լինել, to be permitted, accorded, conceded;
— տալ ումեք աւուրս ինչ, to concede a few days, to give time;
— տուք ինձ, let me, permit me, allow me;
— տուք ինձ զհամբերութիւն, don't make me lose patience;
leave me at peace, let me alone;
— տուր մինչեւ զայդ վայր, enough of that, enough;
տալովն Աստուծոյ, ըստ թոյլ տալոյ բարերարին, God willing, by divine permission.
provision;
viaticum;
pay, wages, hire, salary, stipend;
pension;
— եկեզեցական, benefice;
ուսանել —աւ, to be in a boarding-school;
— յետին, վերջին, viaticum;
տալ, պաշտել ումեք զյետին —, to administer the viaticum.
flight, soaring;
— աստղ, falling star;
—ք մտաց, flight of fancy;
—չս տալ մտաց, գրչի, երեւակայութեան, to give loose to one's genius or pen;
to let one's fancy ramble;
թռիչս առնուլ՝ արձակել, to take wing or flight, to wing one's flight, to soar on high;
ի թռիչս, flying, on the wing, as it flew hy, in the air.
cushion;
bolster, pillow;
squab, mattress, divan;
bench, sofa;
hip, thigh;
dignity, degree, throne;
floor or board of a ship;
փետրալից —, downy pillow;
— երեսաց, pillow;
առաջին —, first place, place of honour;
— տալ ումեք, to confer a dignity of some one.
to carry, to bring, to bear;
to produce;
to conduct, to lead back, to drag along;
to provoke;
to refer;
to render;
to suffer, to support;
— զնմանութիւն, to imitate;
to resemble, to be like;
յինքեանս — զկեղծիս, to feign, to dissimulate, to pretend;
— ընդ միոյ երեսուն, to give thirty for one;
— զվճիռ, to give sentence;
— զլռութիւն, to be silent, to hold ones tongue;
ոչ բերէ ատել կարդ բանիս, the order of mine discourse does not permit me to say;
— ատելութիւն ընդ ումեք, to hate, to dislike some one;
նախանձ — ընդ ումեք, to envy some one;
— սրամտութիւն ընդ ումեք, to be angry with some one;
to be offended;
ի գործ —, to make use of;
խորհուրդ — ընդ ումեք, to consult, to take counsel with some one;
ոգի —, to strengthen one's self, to become strong;
ոչ — զփառս ուրուք, to envy the glory of some one;
ի համար, ի հաշիւ, to count, to enumerate, cf. Համարեմ, cf. Հաշուեմ;
տալ —, to cause to be conveyed, to despatch;
ի միտս, ի յուշ —, to remember;
օտարացուցիչս իմն բերես ի լսելիս մեր, you tell us strange things.
echo;
resound, repercussion;
— տալ, to echo.
cf. Արտալածեմ.
deposit;
consignment;
tradition;
offer;
յ— տալ, դնել յ—ի, to consign, to deposit.
good news, notification of good news;
երկիր աւետեաց, land of promise;
աւետիս տալ, cf. Աւետեմ;
տօն աւետեաց, Lady-day.
speech, word, term, saying, dictate, expression, oration, discourse, language, history;
proposal, treaty, promise;
thing;
reason, intellect;
understanding, intelligence;
oracle;
the Word;
ի —ի առնել, to interpose, to employ;
ընդ բանիւ առնել, to excommunicate, cf. Բանադրեմ;
— առ —, word for word;
միով —իւ, in a word;
զբանիւք առնել, to converse, to speak;
ի բանս արկանել, ի —ի առնել to persuade, to convince, to gain;
զ—իւք անկանել, to converse with, to hold a oonversation;
ի բանս հրապուրանաց արկանել, ի —ս ելու առնել, to charm or to allure with one's words;
—ս ընդ իրեարս դնել, ի բանի լինել ուրուք, —ունել ընդ ումեք, — կապել առ ոք, to understand, to be understood, to come to an understanding;
ըստ իմունս —ի, որպէս իմ —ս է, according to me;
ի — տանել, արկանել, to employ, to serve one's self;
—ել, կալաւ, it is said;
զոյզ ընդ —իցս, at these words;
ասել — չարութեան զումեքէ, —ս բարեաց խօսել վասն, to speak ill or well of some one;
զի՞նչ է —ս այս, what is this ?
— տալ, to promise, to give one's word, cf. Խոստանամ;
թողէք ի բաց զ—երդ, leave these things;
—ի գործ առնել, to begin to speak;
վախճանել զբանս իւր, to finish one's discourse;
— վճարել, to do some thing;
ոչ եւս ընդ —ս ինչ ածեալ, without any hesitation;
— ինչ է ինձ ընդ քեզ, I have a word to say to you;
ըստ —ի ամենեցուն, according to every body;
վասն քո բանիդ, upon your word;
ըստ —ի քո, according to what you have said;
գիտես ընդ ում է —դ, you know well with whom you have to do;
մինչգեռ —քն ի բերան նորա կային, hardly had he spoken;
—ք ինչ են իմ ընդ ունեք, I have a suspicion of some one;
I have intrigues or connections with some one;
—ք ինչ ոչ էին, ոչ գոյին նոցա ընդ ումեք ի մարդկանէ, they have neither society nor commerce with other men;
առանց —ի պոռնըկութեան, except for cause of adultery;
բան առնել՝ կապել՝ ունել, cf. Ուխտ դնել.
myrobalan (fruit, tree and oil);
acorn (fruit).
night;
darkness, obscurity;
—աւ, ի —ի, by night, during the night;
nightly;
զ—ն ողջոյն, or ի բուն, all the night, անքուն —, sleepless night;
— յաւիտենական, eternal night, night of the tomb;
հեշտալի աննշոյլ —, delicious, impenetrable night;
զտիւն ամենայն եւ զ—ն ամենայն, all day and night;
զհասաբակ —աւ, at mid-night;
զ— իւր օգնական առեալ, hidden by the night or darkness;
անքուն անցուցանել զգիշերն, to pass a sleepless or bad night;
—ի տուրնջեան եղեւ, the day changed into night;
տիւ առնել զ—ն, to turn night into day;
ընդ մութ —ոյն, in the darkness of night;
ագանել ուրեք զ—ն, to set up all night, to pass the whole night;
մաշել զերկայնութիւն —ացն յերգս, to pass every night in singing;
մինչդեռ կայր եւս —ոյ, while it was yet dark.
lamentation, complaint accompanied with groans and cries;
sad news;
— առնուլ, — ի բերան առնուլ, — դնել, to lament, to deplore;
— արկանել, առնել, տալ, to bring bad news, cf. Գուժեմ.
crew, band, crowd;
assault, attack;
— տալ, to assault, to attack.
assault, irruption;
nation, people;
— տալ, to storm;
cf. Գռոհ.
worthy, proper, suitable, fit;
cheap;
dignity;
right, equity, justice;
—է, it suits, it befits, it is necessary;
ոչ է —, it is not just, necessary, convenient;
— համարել, to judge worthy;
to deign;
ոչ — համարիլ, to disdain, to judge unworthy;
— ինչ էր, was it necessary ? — եւ իրաւ է, it is just to, fit;
յարժանս ou — տալ կաճառել՝ գնել, to give, to sell, to buy cheap or cheaply.
silver;
coin, money, species;
—ոյ տալ, վաճառել, to sell for ready money;
քերել զ—, to take or wear the silver off;
անօթ —ոյ, a silver vase.
passport;
— տալ, to give a -;
հաստատել զ—, to viser the -.
vase, vessel, pot;
box;
piece of furniture;
tool, instrument;
—ք խոհակերոցի, kitchen-range, set of pots and kettles, յ— առնուլ, խնդրել, to borrow;
յ— տալ, to lend.
cry, scream, clamour, uproar, alarm, racket, noise, shout;
scolding;
voice;
exclamation;
— առնել՝ բառնալ՝ դնել՝ հարկանել՝ տալ, to cry, to make a noise, to alarm, cf. Աղաղակեմ.
eye;
sight, look;
bud, germ;
hope, expectation;
opinion, suspicion;
յականէ անուանէ, by name, specially, expressly;
յական թոթափել, in the twinkling of an eye, instantaneously;
— առնուլ, to show a respect of persons, to be partial, cf. Աչառեմ;
զակն արկանել, to cast eyes upon, cf. Անտեսեմ;
յակն արկանել, to show;
to review, to read;
ընդ ակամբ ակնարկել, to scowl;
— ունել, to hope, to expect, cf. Ակնկալեմ, cf. Յուսամ;
— յայտնի, — յանդիման, in presence of, visibly, openly;
— յանդիման առնել, to represent, to lay before;
առ ական դիպել to see by accident;
առ ականէ, ostentatiously;
յ— առնուլ, to have an eye to, to watch, to take care of;
—ի խոնարհ, quite confused, cf. Ակնկոր;
կորովաբիբ —, Argus-eyed, piercing eye;
— կառուցեալ հայել, to look fixedly;
տալ ակն, cf. Նայիմ, cf. Նկատեմ;
ակն դնել, cf. Ցանկամ;
ակն ածել, cf. Պատկառեմ, cf. Ակնառեմ, cf. Ամաչեմ, cf. Խնամեմ;
man;
husband, spouse;
person;
youth, young man;
— երեւելի, personage;
— իւրաքանչիւր, every one, every person, every body;
— ոք, a person, some one;
— ընդ արամբ, — զարամբ, in competition;
with emulation;
— ցընկեր, one to another;
ընդ — եւ ընդ կին, the men as well as the women, both men and women;
առ —, յայր, each person, a head, a man;
առն տալ, to marry;
առն՝ արանց լինել, to get, to be married;
վատ արանց, coward;
քաջ արանց, brave, courageous;
— խաղաղութեան, peaceful man;
— գործոյ, ingenious, active man;
— զօրութեան, valorous man;
— մահու, guilty, worthy of death;
— պատերազմի, belligerous, warlike, martial;
արք արեանց, sanguinary, bloody men;
— Աստուծոյ, man of God.
sensation;
sense;
reason, understanding;
ի — գալ, to recover, to recover one's senses;
ընդ զգայութեամբ անկանել, to come under the senses;
to stand to reason;
— առնել, տալ, բերել ի-, to inform, to advise;
— առնուլ, ի զգայութեան լինիլ, to perceive, to be sensible of;
—ք, the senses.
sliness, precaution, circumspection, consideration, guard, watch, attention, measure, constraint, preservation, management, heed, admonition, defence;
discretion;
exactitude, accuracy, punctuality;
foresight;
reserve;
diet;
sobriety;
դնել ի զգուշութեան, to heed, to assure;
դնել ծովու —, to set a bar to the sea, to put a dyke;
— տալ, to prohibit, to forbid;
— ի կերակրոց, diet, regime;
յառաջատես —, foresight;
— եղեալ նմա՝ զոր նայն խոկայր, he having divined his thoughts;
զգուշութեամբ, cf. Զգուշաբար.