bread;
food, victuals, livelihood;
meal, repast, table;
— առաջաւորութեան, առաջադրութեան or երեսաց, show-bread;
— կենաց, երկնաւոր —, the bread of life;
the Eucharist;
— սգոյ, նեղութեան, the bread of pain, of affliction;
թարմ, կակուղ, քաջեփ or կսկուծ, ջերմ —, new, soft, well baked, hot bread;
օթեկ՝ գահ or քարտու, կարծր, անեփ —, stale, hard, half-baked bread;
սպիտակ, սեաւ or թուխ —, white, brown bread;
տան, հացագործի —, household, baker's bread;
— համեմաւոր, gingerbread;
անխմոր —, unleavened bread;
գետնոյ —, hog's-wort, sow-bread;
կեղեւ —ի (կողինձ), bread-crust;
ներքին կամ վերին կեղեւ, under-crust or upper-crust;
միջուկ —ի, crumb;
շերտ —ի կոգեզանդ, slice of bread and butter;
կոտոր —ի, a morsel of bread;
փշրանք —ի, crumbs;
— յարգանակի, sopped bread, panado;
— խորովեալ, toast, slice of toast;
քրտամբք երեսաց իւրոց գտանել զ— իւր, to get one's bread by the sweat of one's brow;
— թրել, գործել, to make, to bake bread;
— ունել, to have bread;
առանց —ի լինել, not to have bread to eat;
չոր — ուտել, to eat dry bread;
թանալ զ— իւր արտասուօք, to eat the bread of affliction;
—ի բերան վարձու գործել, to serve for his bread;
ի — կոչել զոք, to invite to dinner;
— մեծ գործել, to give a grand dinner;
հաղորդլ ընդ ումեք —իւ, to eat with one;
արկանել —, to serve up;
to give to eat;
— կտրել, բեկանել, բրդել, to cut or break bread;
to crumble, to crum;
կեղեւել զ—, to cut off the crust, to chip it off;
հատանել զ— քաղցելոց, to keep the bread from the hungry;
անարժան է —ին զոր ուտէ, he is not worth his salt.
well baked bread.
that praises, returns thanks.
grace, thanksgiving, thanks;
— or Խորհուրդ գոհութեան, Eucharist.
barley bread.
map;
համատարած —, map of the world.
lent
to immortalize, to eternize.
that immortalizes.
to terrify, to intimidate.
without bread, — the means of subsistence.
bread-distributing.
nourished with bread.
cf. Հացարար.
panification.
ammi, bishop's-weed.
bread-basket;
shepherd's scrip, pouch, bag, satchel.
panada, sop, soup.
abounding in bread, in victuals;
sated.
bread-tree.
wanting bread.
messmate;
guest;
fellow-boarder, table-companion;
— լինել, to eat together.
commensality, company at table.
abstaining from bread.
abounding in bread or in corn, producing much corn.
to become bread, to be made into bread.
cf. Հացարարոց.
cf. Հացամոլ.
bread-seller, baker.
bake-house.
baker, bread-maker.
baker's shop;
bake-house;
— զօրաց, army bakery.
bread-making;
baker's trade.
producing corn in abundance.
president of the wedding banquet;
bridesman, paranymph.
baker, oven-keeper.
meal, repast.
ash-tree;
հացեաց դրախտ, ash-grove;
— ծառոյ սերմն, cf. Ճնճղկալեզու.
roll, small loaf;
morsel of bread.
parasite, spunger, trencher-friend, toad-eater.
spunging.
cf. Հացկերութիւն.
good cheer;
banquet, feast;
կոչել ի —, to invite to dinner.
cf. Հացակից.
anise, dill;
fenugreek.
crumb of bread.
abounding in ash-trees.
bread or dinner giving.
gluttonous, insatiable, insatiate.
guide, conductor;
— լինել, to direct, to show or indicate the way, to guide.
dead;
mortified.
spreading death.
to, of, by, for, in, at, upon, during, with;
հայեցաւ ի Պետրոս, he looked at Peter;
ի ժամ երրորդ, at three o'clock;
գնալ ի Հայաստան, to go to Armenia;
յերկրէ ի յերկինս, from earth to heaven;
ի պատկեր Աստուծոյ, in the image of God;
ի փրկութիւն առաքեաց, he sent to save;
բաշխեաց ի մարդ հաց մի, he distributed a loaf to each person;
որ ելանէ ի բերանոյ՝ ի սրտէ անտի գայ, that which comes out of the mouth comes from the heart;
ոչ կարէր տեսանել ի բազմութենէն, he could not see on account of the crowd;
շրջել ի զպոյ, to walk with a stick;
ի ձախմէ Դամասկոսի, to the left of Damascus;
նստել ի տան, to be at home;
ի տեղւոջ անդ, in that place;
ի տունջեան եւ գիշերի, by day and night;
ի նմիմ ամի, in the same year;
ի գարնան, in spring;
ի ննջելն, asleep, sleeping;
ի գնալն, in going, while going;
ի գլուխ իմ, on my head;
ի բարկութեան իմում, in my anger;
ի հանդերձս աղտեղիս, with soiled clothes.
risen, fermented, leavened;
— հաց, leavened bread.
cf. Խաղացք;
խաղացմունք շնորհաց, inspiration of the Divine Spirit.
summit, top, height;
end, conclusion, term, accomplishment;
— հաւու, cock's comb;
crest;
tuft;
ի —ն եհաս շնորհաց, he arrived at the height of favour;
cf. Կատարումն.
poison, venom;
spite, virulency, venom;
թափել զ—, to remove or extract the venom, to give antidotes;
թափել զ—ս յոք, to give vent to one's anger, rage, malice, to grow fierce or ferocious;
cf. Թափեմ;
— առնուլ, to take poison;
— մահացու, mortal poison;
— մահու արբուցանել, to cause one's to drink a mortal poison;
— դառնութեան, bitter poison.
brown, tawny, swarthy, dark;
— հաց, brown bread;
— or —ս զգենուլ, ի —ս համակիլ, to wear mouraing, to dress in mourning, to put on mourning;
to be in mourning;
to be plunged in grief;
— զգեցուցանել, ի —ս համակել, to clothe in mourning, to dress in black, to put into mourning;
to throw into mourning, to plunge in grief;
ի —ս համակեալ, in deep mourning;
—ք, brood, covey;
ի —ս նստել, to brood;
cf. Թխեմ.
fine, thin, subtile, delicate;
white;
— ալիւր, fine flour;
— հաց, finest bread.
head;
chief;
summit, top;
individual;
the first place, the first rank;
— գրոց, chapter;
— նաւի, prow;
— գործոց, master-piece;
— ցամաքի, point, cape;
— անկեան, angular stone;
— սեան, capital;
— գրամոց, capital, funds, principal, capital or principal sum;
ըստ գլխոյ, ըստ գլխոց, ըստ —, առ —, by head, for each person;
so much a head;
զայն ութ օրն ի —, all this week;
ծածկել —, to be covered, to put on one's hat;
բանալ զ—, to uncover, to take off one's hat;
ի — հանել՝ տանել՝ ածել, to finish, to conclude, to bring to a head, to end, cf. Գլխաւորեմ;
ի — ելանել՝ հասանել՝ գալ՝ երթալ, to be finished or brought to a close, to end, to come to an end;
— ամսոց, the first day of the month, new moon;
— տարւոյ, new year's day;
— բանից, exordium, preamble;
point, article;
— ճանապարհաց, end of the street;
— տողին, beginning of a verse;
առնու Տէր զտէրդ ի զլխոյ քումնէ, Lord will take away thy master from thee;
ունել զթիւ գլխոց որդaւոցն, to take the number of the children;
քանի՞ —ք պատժոց, how many punishments ?
հանել ընդ —ն or ընդ կառափն զյանցանս ուրուք, to have one's revenge, to punish;
— ամբառնալ, to revolt;
անկանիլ զգլխով, to fall suddenly on the enemy;
դնել զ— ի կշիռս, to put one's life in jeopardy;
կալ ի —, to put one's self at the head, to be the leader;
— բանիցս, finally, at length, in conclusion.
cf. Գոհացողութիւն.
dry;
— հաց, dry bread.
illness, disease, indisposition;
affection, passion;
vice, bad habit;
menses;
seed of man;
— ցաւոց՝ դառնութեան, calamity, plague, disaster, any thing troublesome;
— արտասուաց, tears;
— քնոյ, sleep;
— մահու՝ մահացու, mortal malady;
զ—ս մահու ջերանիլ, to be seriously, mortally ill;
— մարդահաճութեան, adulation, flattery;
ապաս ունել ախտի, մեծարել զախտ, to give one's self up to vice, pleasure.
salt;
— ուխտի, ուխատզի, — կնքեալ, sign of true friendship;
— եւ հաց, commensality, love;
— առնուլ, — եւ հաց ուտել, to eat in company, to be social, to be convivial.
basket;
— մի, a — full;
— զգեստուց, գործոյ, պտղոյ, հացի, clothes-basket;
— գործոյ, work-basket;
— պտղոյ, basket of fruit;
— հացի, bread-basket.
proposal;
հաց զառաջաւորութեան, show-bread.
affluence, abundance, exuberance;
breaking out, overflowing, defluxion;
shedding, effusion;
jet, eruption;
— խնդութեան, transport, rapture;
— շնորհաց, fullness or abundance of grace;
— սրտի, overflowing, outpouring, effusion, largeness of heart;
— վտակաց, overflowing or inundation.
after, then, since;
with, together;
— առաքել, to send for;
— բերել, to add, to subjoin;
— գալ, to follow, to come after;
to result;
to depend;
գնալ, երթալ —, — շրջիլ, to follow, to go after;
to imitate;
— երթալ դատարկութեան, to love idleness;
— ելանել, ընթանալ, հեծանել, մտանել, յարձակիլ, ունել, պնդիլ, վարիլ, to run after, to pursue, to overtake, to follow, to persecute, to be at the heels, to give chase;
իւրաքանչիւր — միմեանց, one near the other, close to;
— լինել ճանապարհաց ուրուք, to follow tracks;
զհաց ոչ առաք — մեր, we have brought no bread with us;
մի զմիոյ հետ, one after the other, a little at a time, by degrees;
զոյր — ելեալ ես, who is he whom thou pursuest?
cf. Հացակից.
visage, face, look, countenance, mien, air;
forehead;
exterior, surface;
person;
eyes, sight;
body;
reputation, honour, respect;
meaning, sense, explanation;
mask;
— կօշկաց, vamp;
վերին —ք յարկաց, roof;
— եւ աստառ, outside and lining;
— դրոց, page;
—ք մի հողոյ, stratum, layer, bed;
ոչ —ք ինչ երեւելիք էին, they were not remarkable or important personages;
եւ քո —ք երթիցեն առաջի նորա, and thou shalt be in their midst or among them;
ըստ ժամանակի եւ —աց, according to the period and people;
զ—օք ջուրց, at the water's level;
upon the face of the deep;
զ—ն քարի տացէ, so much the worse for him;
to his harm or damage;
հոտոյ ընդ —ս հարկանիլ, to perceive the odour, bad smell, stink;
տալ զ—ս խնդրել զտէր, to turn his face towards, to seek God, to be converted;
զ—ս հաստատել, դնել, to turn towards, to go to, cf. Դիմեմ;
դնել զ—ս իւր առնել ինչ, to turn the mind or attention towards, to form or conceive an idea;
—ս առնել, to have regard for, to respect, cf. Ակնածեմ;
յ—ս բերել, գալ, to manifest, to show, to display, to make known, to discover;
to appear, to present one's self;
յ—ս անկանիլ, to appear;
անկանել ի վերայ —աց, to fall prone, to prostrate one's self;
խոնարհիլ անկանիլ —աց, to sulk, to be in ill humour;
ելանել յ—աց ուրուք, to go out of the presence of;
յանդիման լինել միմեանց —օք, to see one another, to meet;
թաքչել յ—աց ուրուք, to hide or conceal one's self, to keep out of sight of some one;
հատանիլ քնոյ յ—աց, to have the sleep broken or troubled, to be unable to sleep more;
ակն առնուլ —աց ուրուք, to honour, to respect a person;
ի խոնարհ կախիլ —աց, to knit one's brows, to be melancholy, to frown, to look displeased, sullen or vexed;
զ—ս ծռել, to make wry faces;
առնուլ զ—ս ուրուք, to assume the appearance of some one, to sustain a part or character, to bear a part;
յ—աց, for, on account of;
յ—աց նորա, for his sake;
յ—աց հօր քոյ, from your father, in your fathers name;
առաջի —աց Տեառն, in presence or before the face of God;
յերեսս, to one's face;
in the face of, cf. Առաջի, cf. Յանդիման;
—, —, առ —, face to face;
man to man;
ինձ — արա, I entreat you! listen to me! do me the favour! առ —ս, ի վերին, externally, apparently;
բացաւ —օք, with the face uncovered;
unmasked (man), unveiled (woman);
barefaced, impudent;
frankly, openly;
ընդ — ամենայն —ս երկրի, over or throughout the whole earth;
հաց —աց, cf. Առաջաւորութիւն;
օծանել զ—ս անոյշ իւղով, cf. Իւղ;
որով —օք, with what an air ! with what audaciousness! ազնիւ —օք, of a handsome countenance;
երեսս առնում, cf. Անձնաւորեմ.
area, superficies, surface.
the sixth letter of the alphabet and the fourth of the consonants;
six;
sixth;
It is sometimes changed for, or confounded with the letter ս;
զգեստ, սգեստ;
սքողել, զքողել;
զգալ, սգալ.
that marks the accusative;
սիրել զաստուած, to love God;
տեսանել զարեգակն, to see the sun;
ուտել զհաց, to eat bread. This article is sometimes understood, for example;
մնացի՝ զի բերցէ խաղող, եւ եբեր փուշ (instead of զխաղող, զփուշ). It is often repeated;
որք միշտ փրփրեն զիւրեանց զանձանց զամօթ (instead of զամօթ անձանց իւրեանց). It often changes its place;
ետուն նմա գիրս զԵսայեայ (usually զգիրս Եսայեայ).
It marks the narrative or sixth case, on, of, for;
երթալ զոսկւոյ, to go and fetch gold, or in order to bring gold;
առաքել զջրոյ, to send in order to bring water;
խօսել զնմանէ, to speak of him.
It marks the eighth case, round, about, on, above;
արկանել զնովաւ, to put on him;
ածել զբոցով, to pass above the flame, to singe;
անցուցանել զամենեքումբք, to surpass, to surmount, to excel more than all.
augmentative letter;
գրգռել, զգրգռել;
եղծանել, զեղծանել;
անցանել, զանցանել.
to be sprained, wrung;
to turn aside, to err;
— զիրաւունս, to give unjust judgments;
— զճանապարհս խոնարհաց, to cause the steps of the weak to err;
— զնաւն, to run aground, to run on the rocks;
— զհետ զօշաքաղութեան, to run after error for reward, to become corrupt through avarice.
to be in want of, to be in needy circumstances, to be indigent or necessitous;
to want, to need;
to desire, to wish, to long or sigh for, to pant after;
չ— իմիք, to want for nothing, to possess in plenty, to revel in abundance, to be in the enjoyment of every good thing;
ոչ եւս — ումեք, to dispense with one's aid or assistance, to do without one;
— հացի, ջրոյ, քնոյ, to be hungry, thirsty, sleepy.
indigence, penury, want, necessity, poverty, misery, destitution;
desire, wish;
անհնարին, ծայրագոյն —, great need of;
extreme poverty, utter destitution;
փղձկիլ կարօտութեամբ, to desire eagerly, to long or sigh for, to pant after;
— կարօտութեամբ ուտել զհաց կամ ըմպել զջուր to fare hard, to live upon bad cheer;
to champ the bit.
invitation;
banquet, feast, entertainment, good cheer, good living;
կոչունս առնել՝ յօրինել, to give a dinner party, to feast, to treat, to entertain, to give an entertainment, to banquet, to feed well;
մեծահաց կոչունս առնել ումեք, to entertain one in a noble manner, to feed him luxuriously, to treat him nobly, to give him a splendid entertainment;
ի կոչունս ուրախութեան, in the midst of the festivities;
ի ժամ կոչնոցն, during the entertainment.
morsel, part, fragment, slice, bit, piece, lump;
— հացի, piece of bread.
cut, cutting, section;
fraction, fragment, morsel, piece;
corn, grain;
*one, one only;
—ս առնել ճանապարհաց, to rob, to take to the highway.
to meet, to fall in with, to arrive, to come;
to find, to gain, to obtain, to attain;
to happen, to chance, to occur, to befall, to offer, to coincide, to tally, to jump together, to agree;
— միմեանց to meet each other, to encounter;
to attack each other in front, to clash, to meet face to face;
չարեօք —, to happen unluckily;
մեծամեծաց — շնորհաց, to receive great favours.
sick, ill, unwell, unhealthy, diseased;
suffering, patient;
invalid, infirm;
— լինել, cf. Հիւանդանամ;
լինել մահացու, վտանգաւոր —, լինել — ի մահ, to fall seriously ill, dangerously ill;
դարմանել, խնամել զ—, հսկել առ —ին, to nurse, to take care of, to tend, to assist, to watch by, to sit up by;
յայց ելանել —աց, to visit patients;
— հոգւով եւ մարմնով, ill both in body and mind;
— եղէ, I have been ill.
indisposition, ailing, illness, sickness, infirmity, disease, complaint, disorder, malady, distemper;
passion;
թեթեւ, դժնդակ, վտանգաւոր, մահացու, ծանր —, slight, painful, dangerous, serious, fatal illness;
հիւանդանալ —, անկանել ի —, to catch, to contract a disease;
ախտանալ — անբուժելի, to be seized with an incurable malady;
զայրացուցանել կամ մեղմացուցանել զ—, to increase, to alleviate pain or sickness;
բժշկալ զ—, to cure;
անցուցանել զ—, բժշկիլ, կազդուրիլ ի —թէնէ, to get well, to be cured, recovered from illness;
կեղծել զ—, to feign sickness;
cf. Թօթափիմ, cf. Հինօրեայ.
middle, midst;
inside, interior, heart, bosom;
loins, reins;
ցաւք միջաց, lumbago;
—ք or պորտ ընդոց, hilum of beans;
հացի միջաւ, with the crum;
ի — or ի միջի, in the midst or middle of, among, between, in, into, within;
ի միջոյ, through, out of, from;
ընդ —, by halves;
between, among;
in, into;
through the medium of, by means of;
— ընդ —, from time to time, now and then, ever and anon;
ց-ս, down or up to the waist;
ի միջի ձերում, among you, in the midst of you;
— գիշերոյ, midnight, twelve o'clock;
— ի գիշերի, at night, in the night, by night;
ընդ — իւր, upon his loins or side;
միջովք չափ ի վեր or ի միջոյն եւ ի վեր, from the loins upwards;
միջովք չափ ի խոնարհ or ի միջոյն եւ ի խոնարհ, from the loins downwards;
յապականութեան ի միջի, from or in the midst of corruption;
պնդել զ—ս, to gird up one's loins, to put on a belt;
խորտակել զ—ս, to break one's back;
գօտի ածել ընդ — իւր, to wear a belt, girdle or sash;
արկանել քուրձ զմիջովք, to put or gird sackcloth on one's loins;
սուսեր ընդ — ածել, ածել սուր ընդ —, to gird on a sword;
— ընդ — հերձուլ, հատանել, to cut in halves;
to split into two parts;
բառնալ ի միջոյ, to annihilate, to utterly destroy, to exterminate;
անցանել, կալ ի —, to come forward, to show or present oneself;
ի — բերել, to produce, to bring forward or out, to cite, to expose;
ի անկանել, to interpose;
փոյթ ի — առնուլ, to endeavour, to study, to try, to make any effort, to be solicitous;
դաշինս ի միջի հաստատել, to make an alliance;
արի՛, ա՛նց ի —, arise, get up, come here;
քերթացք նորա չեն ի միջի, his poems are lost;
ընդ — բանից մի՛ անկանիր, do not interrupt another's discourse;
cf. Խորհուրդ;
ի մէջ, cf. Մէջ;
ի միջի, in the middle, between, among;
ի միջոյ, from the middle.
middle, centre;
space, interval, interstice;
vacancy;
division, separation;
difference, distinction;
empty space;
*means, way;
— հացի, cf. Միջուկ;
— անօթոց, capacity;
— աշխարհի, interior, inside part;
— պատերազմաց, truce, suspension of arms, armistice;
զ—աւ ռազմին, during the conflict, in the hottest of the battle, thickest of the fight;
զ—աւ ճանապարհին, on the way;
during the journey;
ի —ի ամբոխին ամրանալ, to take refuge among the crowd.
marrow, core, heart;
— հացի, crum of bread;
— ձուոյ, yolk of an egg;
— ընկուզոյ, kernel of a walnut;
— տնկոց, pith;
— պտղոյ, core;
— գիսաւորաց, nucleus of comets.
frequent, continual, incessant;
prolix, long;
much, full, copious, abundant;
frequently, often, continually;
too much, too many;
—ք, continuity, perpetuity;
հացք —աց, shewbread.
remembrance, recollection, memory;
reminiscence, commemoration, mention;
memorial;
monument;
—աց արժանի, worthy of memory, memorable;
— ննջեցելոց, commemoration of the dead;
— սրբոց, Saints' days, commemoration days;
զոհ —ի, sacrifice or oblation in memory of;
հաց —ի, bread for a memorial;
—աց դպիր, amanuensis, secretary;
ի —, in memory of;
առ իմոյ —ի, for my sake, in remembrance of me;
աղօտ —, a confused recollection of;
—աւ, by the memory of;
առ ի —է, in memory of;
as a memorial;
— առնել, to mention, to make mention of;
ածել ի —, to recall, to recall to mind;
to remind of, to recall to the memory of;
պահել զ—, to keep or treasure up the memory of;
պրծանիլ ի յուշոյ —աց, to have forgotten, to have no recollection of, not to recollect more.
sin, crime, iniquity, transgression, trespass;
fault, error;
offence, evil, malice;
— փոքր, թեթեւ, peccadillo, venial fault;
եօթն մահուչափ —, the seven capital sins;
մահուչափ or մահացու, սկզբնական, ներգործական, վերապահեալ —, deadly or mortal, original, actual, reserved sin;
վկայք մեղաց, false witnesses;
վասն մեղացն, sin-offering or trespass-offering;
անկանել ի մեղս, մեղս առնել, գործել, to sin, to transgress;
ի մեղս արկանել, to cause to sin;
խոստովանել զմեղս իւր, to confess one's sins;
թողուլ զմեղս, to remit, to absolve sin;
մեռանել ի մեղս, to die in sin;
ի մեղս գրել զիմն, to impute a thing as a crime to;
մեղս դնել, cf. Մեղադրեմ.
cf. Պահացողութիւն.
cf. Պահացող;
keeping, preserving.
dry;
dried, arid, parched, dead;
— հաց, dry bread;
— ճաշակել, to fast on lenten diet.
dry, frugal;
— հաց, dry toast;
— սեղան, frugal table, light meal.
bit, slice;
mouthful;
piece, shred, strip;
պատառ պատառ, in pieces, in rags;
piecemeal;
— մի հացի, a bit or piece of bread;
բրդել —ս —ս, to cut in pieces or in bits;
ի մի — կլանել, to devour, to take in one mouthful;
— — կոտորել, to be lacerated, torn or cut to pieces, butchered;
— — երկիր անկանիլ, to fall off bit by bit, to decay gradually.
war, battle, combat, fight;
temptation;
առտնին or քաղաքական —, intestine or civil war;
պաշտօնարան —ի, War-Office;
պաշտօնեայ or ոստիկան —ի, Minister of War;
պատրաստութիւնք —ի, warlike preparations;
արիւնռուշտ —, bloody battle;
մահացու —, war to the death, deadly fight;
դաշտ —ի, battle-field;
ըստ օրինաց —ի, according to the laws of warfare;
— հրատարակել, to declare war against;
— ահագին ի վերայ ուրուք յարուցանել, to threaten with war;
պատրաստիլ ի, —, to prepare for war;
երթալ ի —, to go to the wars;
առաջին նուագ մտանել ի —, to be in one's first battle;
ձեռն արկանել ի —, to undertake a war;
ի —գրգռել, դրդել, to excite to war;
to engage in war;
— յարդարել ընդդէմ, to combat, to attack;
տալ —, — մղել, to be at war, to make war, to war against, to give battle to, to fight a battle with;
եղեւ — խիստ յոյժ, a bloody battle was fought;
գրգռել, բորբոքել զ—, to excite, to kindle war;
սաստկացաւ —ն, the combat was fierce;
կորուսանել զ—ն, to lose the day, or a battle;
ի ժամանակս —ի, in time of war;
արծաթով պնդի —ն, gold is the sinew of war;
cf. Ընտանի;
cf. Իր;
cf. Խանձեմ;
cf. Մարտ.
dry, arid;
terra firma, continent, mainland;
— կղզի, peninsula;
— երկիր, dry land;
հաց —, dry bread;
— փայտ, dry wood;
— աչօք, with tearless or dry eyes;
զ— ծարաւոյն շիջուցանել, to quench or allay thirst;
յածիլ ընդ ծով եւ ընդ —, to scour sea & land;
անցանել ընդ —, to pass dry-footed, dry-shod;
ելանել or իջանել ի —, to land, to go ashore or ou shore;
հասանել ի —, to reach the shore;
— երթալ, անցանել, to travel by land.
tabernacle, tent, booth;
hut, lodging, cabin, vine-arbour;
scene, stage;
— մրգապահաց, fruit-house.
house-steward;
chief-captain;
high-priest;
governor or ruler of the feast, high seneschal;
cf. Հացերէց.
offer, offering, present, oblation;
libation;
sacrifice;
—ք, liberality;
cf. Ձօնի;
հաց նուիրաց, shew-bread;
արգադիր —, votive-offering.
oven;
bake-house;
kiln;
ծակ փռան, kiln-hole;
— հացագործի, baking-oven;
— խորովածոյ, Dutch oven;
— հասարակաց, common, parish oven;
— խոհակերոցի, kitchen-range;
— խնայողական, economical stove, soup-kitchen;
— կղմինտրի, brick-kiln;
— կրելի, portable oven;
portable air furnace;
ի — or փռան, in the oven;
ջեռուցանել զ—, to heat the oven, to charge, to fill;
արկանել ի —ն, to put in the oven;
cf. Թի.
cf. Օտարաշխարհացի.
sleep, slumber, nap, rest, repose, pause;
— մահու, sleep of death;
քաղցր, ախորժ, հան գիստ, խաղաղ, փրկաւէտ, կենսանորոգ, —, soft, agreeable, tranquil, calm, healthy, refreshing slumber;
— թեթեւ, ընդհատ, անհանգիստ, յուղեալ or խռովեալ, դժնդակ, ծանր, վնասակար, մահացու —, light, broken, agitated, troubled, hard, heavy, dangerous, mortal sleep;
ի — լինել, երթալ, քնոյ տալ զանձն, to sleep, to go to sleep, to lie down, to repose;
զքնով անկանիլ, ի — մտանել, to be overcome with sleep, to fall asleep;
ննջել — յաւիտենից, to sleep the sleep that knows no waking;
ի — առնուլ, to send to sleep;
(յորորանի ) to lull or rock to sleep;
խոր — ի լինել, to be in a sound sleep, to sleep soundly;
ճաշակել զքաղցրութիւնս քնոյ, to enjoy sleep;
ի — գտանել զոք, to find a person asleep;
խռովել, ընդհատել, խափանել, զ—, to trouble, to disturb or break one's sleep, to awake, to rouse;
իբրեւ — ընդ արթունս լինել, to be half asleep;
հատանիլ քնոյ յաչաց, to lose one's sleep;
— քաղցրանինջ հատեալ էր յարտեւանաց նորա, calm sleep was unknown to him;
փախեաւ յինէն —, sleep fled far from me;
այս ի — տանի, that causes sleep;
ընկղմեալ ի — թանձրութեան, buried in sleep, fast asleep;
— հատեալ է յաչաց իմոց զցայգ եւ զցերեկ, I sleep neither night nor day, I am sleepless.