Անհոգ, աց

adj.

Ազատ ի հոգոց. անզբօս, անզբաղ. անկասկած. անքոյթ. յապահովացեալ. աներկիւղ. անխռով. հանդարտ. ἁμέριμνος. curis vacuus, securus. սաքին. գայտսըզ. էմին. տաղտաղասըզ.

Որ տքնի վասն նորա, վաղվաղակի անհոգ լիցի։ Հաստատուն, զգուշաւոր, անհոգ։ Մեք հաճեսցուք զնա, եւ զձեզ անհոգս արասցուք։ Կամիմ զձեզ անհոգս լինել. (Իմ. ՟Զ. 15։ ՟Է. 23։ Մտթ. ՟Ի՟Զ. 14։ ՟Ա. Կոր. ՟Է. 32։)

Կամիմ զձեզ, զի անհոգս իցէք։ Ի մարդկանէ կարէր տալ օրինակ ի յԵղիայէ եւ ի Մովսիսէ եւ ի Յովհաննէ, եւ յայլոց այնպիսեաց անհոգաց։ Անհոգ եմ յերկեղէ ... Ի թշնամեաց անհոգ լինիցիմք. (Ոսկ. մտթ. եւ Ես.։)

Ո՞չ է քեզ մեծ, զի անհոգ ես ի գիշերի, եւ անհոգ ի տունջեան, անհոգ ի տան, եւ անհոգ ի հրապարակի. (Մանդ. ՟Դ։)

Անհոգս մնան յամենայն չարին արկածից. (Խոսր.։)

Անհոգ էր ի սմանէ. (Լմբ. սղ.։)

Անհոգ արար ի պարսաւանաց. (Սարգ. յկ. ՟Բ։) Գիշերային անհոգ հանգիստ. (Պիտ.։)

Ողջունիւ ուրախութեան եւ անհոգ խաղաղութեան. (Փարպ.։)

Որ ոչ ունի հոգս զկարեւորաց. անգործ. գործատեաց. անփոյթ. հաճաթսըզ. ավարա. իհմալճը. գամսըզ. ἁπράγμων. a negotii abhorrens, otiosus, iners, ἁνάλγητος, expers doloris vel sollicitudinis, negligens.

Անձնդիւրն եւ անհոգն ի կարօտութեան եղիցի. (Առակ. ՟Ժ՟Դ. 23։)

Զանհոգն կեան վարս. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 36։)

Մի՛ անհոգ լիցին ժողովրդեան ուխտին։ Ո՛չ անհոգ լինել ի խոստովանութիւնս եւ յուղղութիւնս. (Յճխ. ՟Ի՟Գ։)

Մի՛ լռել, կամ անհոգ լինել, այլ՝ իրաւանց ուշ ունել. (Յհ. կթ.։)

adv.

ԱՆՀՈԳ, ՅԱՆՀՈԳ, ԱՆՀՈԳՍ, ՅԱՆՀՈԳՍ. Առանց հոգոց, եւ անփոյթ լինելով. անհոգութեամբ. յանհոգութեան, յապահովս. աներկիւղ. անքոյթ. էմնիյեթ իւզրէ, գամսըզ գասավ էթսիզ. իհմալլըզըլա.

Հանգչի անհոգ. (Յճխ. ՟Ժ՟Ե։)

Անհոգ յիւրաքանչիւր տունս գնայցեն։ Երթայր այնուհետեւ անհոգս. (Փարպ.։)

Ոչ թէ անհոգ գամ զճանապարհս օրինաց քոց. (Լմբ. սղ.։)

Ոսկ. եփես. դնի եւ Յանհոգ։

Ահա էր բանակն յանհոգս։ Նստին բնակութեամբ յանհոգս. (Դտ. ՟Ը. 11։ ՟Ա. Մակ. ՟Թ. 58։)

Իբրեւ յանհոգս եղեն, սրբեցին կազմեցին զոսկերս երանելեացն. (Եղիշ. ՟Ը։)

Երըային յանհոգս։ Յանհոգս որպէս ի Հռոմ տան անկեալ. (Փարպ.։)

Առանց երկիւղի յանհոգս կէին. (Նար. ՟Ձ՟Ե։)