immaculate, without sin, innocent, irreproachable;
clear, refined;
intact, pure, whole, perfect.
ἅμωρος, imaculatus, sine labe. շէքեսիզ, զերէսիզ. Ազատ յարատոյ ըստ մարմնոյ.
Որոջ անարատ։ Գառինս անարատս։ Ոչխար կամ խոյ անարատ։ Արու կամ էգ անարատ։ Ընտրել ի մէջ անարատին եւ արատաւորին։ Մանկունս անարատս գեղեցիկս երեսօք. եւ այլն։
Կամ մաքուր. անշաղախ. անապական. ἁμίαντος, impollutus, փաք, փաքտամէն, դահիր իւսիյապ, պէքր.
Երանեալ է ամուլն անարատ, որ ոչ գիտաց զանկողինս յանցանաց։ Եկի ի մարմին անարատ. (Իմ. ՟Գ. 13։ ՟Ը. 20։)
Յանեղծ եւ յանարատ եւ յանթառամ ժառանգութիւնն։ Պահեաց անարատ զսուրբ տեղի իւր. (՟Ա. Պետ. ՟Ա. 4։ ՟Բ. Մակ. ՟Ժ՟Ե. 34։)
Անարատ կոյս։ Հարսն անարատ։ Մայր անարատ. (Շար.։)
Յանարատէ սրբուհւոյ. (Նար. առաք. (որ հայի եւ ի յաջորդ նշ։))
Կամ ազատ ի մեղաց. անբիծ հոգւով, եւ ըստ Աստուծոյ քաղաքավարութեամբ. անախտ. անմեղ. արդար. անպարտ. անստգիւտ. ἅμεμπτος, ἁθῷος, inculpatus, irreprehensibilis, innocens, insons, կիւնահսըզ, պիկիւնահ, մասում.
Հաճո՛յ լեր առաջի իմ, եւ լե՛ր անարատ առաջի Տեառն։ Ո՞ ոք իցէ մարդ՝ որ եղեւ անարատ։ Այր անարատ։ Կեանք անարատ։ Գնային յամենայն պատուիրանս եւ յիրաւունս Տեառն անարատք։ Ըստ արդարութեան օրինացն լեալ անարատ։ Հաստատել զսիրտս ձեր անարատս ի սրբութիւն։ Զի եթէ առաջինն անարատ էր, ապա երկրորդն տեղի ոչ խնդրէր։ Գիտեմ, զի անարատ զիս ոչ թողուցուս։ Յանօրէնութենէ անարատ ոչ արարեր զիս։ Անարա՛տ արա զիս ի հալածչաց իմոց. եւ այլն։
Անարատ կրօնիւք։ Անարատ վարուք. (Պիտ.։ Շար.։ Ժմ. եւ այլն։)
Անարատ զբնաւ անբիծն նշանակէ։ Անբիծ եւ անարատ այն է, որ եւ ոչ միոյ ուրուք ի կարեացն ծառայանայ. (Սարգ. յկ. ՟Ե։ եւ Սարգ. ՟բ. պետ. ՟Զ։)
Անարատ ասելովն, յարատոյ՝ որ ըստ հոգւոյ եւ մարմնոյ իցեն, մաքուր լինել հրամայէ. (Շ. ընդհ.։)
Ի մաքրոց եւ անարատոց ... Անարատովք. (Փիլ.։)
Կամ սուրբ. աստուածային. միւպարէք.
Անարատ բազուկ, կող, լոյս, խորհուրդ. եւ այլն։ (Շար.։)
Կամ անթերի. անպակաս. ամբողջ ըստ մարմնոյ կամ ըստ հոգւոյ. ողջանդամ, եւ ողջամիտ. զայրի միւլէմմէս, թէմամ. ἁνεπίληπτος.
Պարտ է եպիսկոպոսին անարատ լինել։ Զայս պատուիրեա՛, զի անարատք իցեն։ Պահել քեզ զպատուիրանն անբիծ անարատ. եւ այլն։ cf. ՈՂՋ ԱՆԱՐԱՏ։
Կամ անկասկած. անշփոթ. առանց ընդ բանս ինչ ածելոյ. աներկբայ. շիւպհեսիզ.
Անարա՛տ կալ զմիտս քո, զի մարդասէր է Աստուած. (Կոչ. ՟Բ։)
Հաւատա՛, զի ի կապադովկացւոցն ոչ ոք թագաւորեաց. անարա՛տ կալ զմտածութիւն քո. (Վրք. հց. ԺԹ։)
ԱՆԱՐԱՏ. Որպէս թարգմանութիւն յն. ձայնիս ամիանդօն. ἁμίαντον (զոր տեսեր ի վերոյ իբր ա. ἁμίαντος ), Քար՝ ուստի ելանէ նիւթ նման բամբակի կամ վշոյ՝ անարատ կալով եւ ի մէջ հրոյ.
Է բնութիւն մարմնոյ՝ զոր կոչեն անարատ. որ ի բոց անկեալ կալով կայծանալ թուի. արտաքս առեալ ի հրոյն՝ որպէս ջրով փայլեալ՝ մաքրագոյն լինի. (Բրս. պհ. ՟Ա։)