adv.

lordly, imperiously, authoritatively, sovereignly, absolutely;
in effect, properly, truly, verily;

adj.

proper, own, real, true, genuine, veritable;
— ազատ, really free;
— հաւատք, true faith;
— բարի, real good;
— խօսելով, properly speaking;
եթէ — կամիս գիտել, if you will to know thoroughly.

adv.

κυρίως velut dominus, cum auctoritate. Տիրաբար (ըստ ամենայն նշ). Որպէս տէր. իշխանաբար.

Որում սաստեաց նա տիրապէս, լիրբըն փախեաւ ծառայապէս. (Շ. խոստ.։)

Տիրապէս ունիմք իշխանութիւն ի վերայ սորա (այսինքն լեզուի). (Շ. յհ. ՟Խ։)

Մանաւանդ, proprie, praecipue, vere. Իսկապէս. հատկապէս. գլխաւորաբար. ստուդապէս. (հակագրեալն ձայնիս՝ Պիտակաբար)

Ոչ իսկ տիրապէս սոքա օգնականք, այլ՝ պիտակաբար ասին. (Փիլ. այլաբ.։)

Եւ հայր (ասի յաստուած) տիրապէս, որդի տիրապէս. վասն զի մերքս ոչ տիրապէս, զի եւ երկոքեան. (այսինքն կարեմք որդի լինել, ապա եւ հայր). (Առ որս. ՟Գ։)

Ոչ տիրապէս առ նա հանդիպի ընդդիմաբանութիւնս, այլ ամենից սխալողաց կամաւ վրիպելոց. (Նար. ՟Խ՟Ը։)

Յորդեգրութիւն հօրն երկնաւորի կոչիլ, որ քրիստոսիւ եղեւ տիրապէս։ Զհուր սիրոյն քրիստոսի ստասցուք տիրապէս յանձինս մեր. (Խոսր.։)

Տիրապէս զարթոյց զմիտս նոցա ի լուր բանիցն։ Այս է տիրապէս ասելն, ըստ կանուխ գիտութեանն աստուծոյ. (Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Բ. եւ ՟Ա։)

Եթէ կամիս տիրապէս գիտել։ Այժմ զմին յերրորդութենէն ծանեաք մերդկութեամբ, թէպէտեւ ոչ կատարելապէս ... սակայն յայնմ աւուր տիրապէս տեսանեմք զհայր եւ զորդի եւ զհոգին. (Շ. մտթ.։ եւ Շ. բարձր.։)

adj.

ՏԻՐԱՊԷՍ. ա. Յատուկ. իսկական. բուն.

Առ նորա տիրապէս նմանութիւնն։ Առ տիրապէս էն բոլորովիմբ դարձեալ. (Մաքս. ի դիոն.։)

Որ տիրապէս մեծատունդ ստեղծեր երկրորդ աշխարհ զգալի. (Շար.։)

Յայսոսիկ հաւատոց պէտք են, եւ տիրապէս հաւատոց։ Յիսուս տիրապէս խաղաղութիւնն. (Սարգ. յկ. ՟Է։ Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Է։)

Տիրապէս մաքրութիւն, եւ ոչ բնաւ։ Յայնժամ երանելիք արդարեւ զտիրապէսն երանութիւն. (Լմբ. պտրգ. եւ Լմբ. սղ.։)

Ոչ զտիրապէս պատճառն յայտնելով։ Խոհականութեամբ խոնարհելն՝ տիրապէս խոնարհութիւն է. իսկ անիմաստաբարն՝ եղծումն։ Ոչ նմանին տիրապէս խոնարրհաց, որ առ ամենայն ինչ պիտանիք գոլով՝ առաւել զիջանին. (Մխ. առակ.։)