love;
affection, fondness, tenderness;
inclination, delight, liking, taste, fancy;
love, passion, flame, salacity, love-suit;
charity, supernatural love, christian charity;
agape, love-feasts;
kiss;
— կանանց, hymen, vulva;
the quiver of love;
— վաղանցուկ, amour, intrigue, love affair;
յօդակապք, ոլորք սիրոյ, ties, bonds of love;
հանգոյց, տոմսակ, գաղտնիք, երգ, վէպք, ընծայ սիրոյ, love-knot, love-letter, love-secret, love-song, love-tale, love-toy;
— առ աստուած, առ ընկերն, ազատութեան, հայրենեաց, արուեստից, փառաց, առաքինութեան, love of God;
of our neighbours or fellow-creatures;
of liberty;
of our country;
of arts;
of glory;
of virtue;
ամուսնական, մայրական or մայրենի, հայրական, որդիական —, connubial or conjugal, maternal, paternal, filial love or affection;
— անձնական, self-love, egoism, solipsism;
— աստուածային, երկնային, մաքուր or սուրբ, նորաբողբոջ, փոխադարձ, համեստ, օրինաւոր, եռանդուն, սաստիկ, բուռն, անչափ, հաստատուն, հաւատարիմ, յաւիտենական, divine, celestial, pure, rising, reciprocal or mutual, honest, lawful, ardent, lively, violent, extreme, constant, faithful, eternal love;
մոլենախանձ —, jealousy;
— երկրային, յողդողդ, անցաւոր, զգայական, մարմնական, անկարգ, պիղծ, յանցաւոր, եղեռնաւոր, earthly, inconstant, fleeting or transitory, sensual, carnal, illicit, lustful, culpable, criminal love;
վայելել սիրով, to make love to, to fall in love with, to court, to woo;
հալիլ մաշիլ սիրով, to burn, to languish with love, to be love-sick;
հատուցանել ընդ սիրոյ, to give love for love, to re-love;
— ազդել, to inspire with a passion;
դիւթել, բորբոքել զ—ն, to philter, to charm;
— ցուցանել, to show or demonstrate love for;
առնել —, to be courteous, amiable, friendly;
to do or confer favours;
ուտել զ—, to eat together, to make love-feasts;
դնել — ի բերան, to kiss, to embrace;
սիրով, lovingly, tenderly, affectionately, with pleasure, willingly;
ի — աստուծոյ, for God's sake;
ի — իմ, for me, for my sake;
արա ինձ —, do me the kindness or the pleasure to;
ամենայն սիրով, very willingly;
— իմ ! my love ! my dear ! cf. Խառնեմ;
cf. Հարկանիմ.
ἁγάπη (որ եւ ագապ). charitas, amor ἁγάπησις dilectio φιλία amicitia ἕρως amor. (յորմէ Սիրել. սիրտ. սերտ). Բերումն ոդւոյ առ ցանկալին. վառումն եւ տենչ սրտի առ կարծեցեալ կամ իրական բարին. ցանկութիւն. յօժարութիւն. հաճութիւն. յարումն. բարեկամութիւն. շնորհ. բարերարութիւն. գութ. զգուանք. տարփումն, եւ առփանք,
Սէր յաստուծոյ է։ Աստուած սէր է, եւ որ կայ ի սէրն, բնակեալ է յաստուած, եւ աստուած ի նմա բնակէ։ Երկիւղ ոչ գոյ ի սէր, այլ սէրն կատարեալ ի բաց մերժէ զերկիւղն։ Այս է սէրն աստուծոյ (այսինքն աստուածասիրութիւն), եթէ զպատուիրանս նորա պահեսցուք։ Յայսմ երեւեցաւ սէրն աստուծոյ (այսինքն մարդասիրութիւն նորա) ի մեզ . եւ այլն։ Առ սէր քո (այսինքն վասն սիրելոյս զքեզ)։ Առնել սէր (այսինքն բարեկամութիւն)։ Վայելեսցուք սիրով (այսինքն ցանկութեամբ)։ Սէր կանանց. եւ այլն։
Առ սէրն քրիստոսի յոյժ խնդութեամբ ընդունէին զամենայն չարչարանս։ Առ սէր քոյոյ տէրութեանդ ոչինչ ընդդիմացաք։ Սիրով տանէին զամենայն յափշտակութիւն ընչից իւրեանց։ խօսէր ընդ նոսա սիրով ըստ առաջին սովորութեանն. (Եղիշ.։)
Արա սէր. այսինքն շնորհ կամ ողորմութիւն. (Վրք. հց.։)
Ուտէին եղբարքն սէր. այսինքն ագապ. կերակուր ընդունելութեանք. որ եւ վր. սէրի. (Վրք. հց.)
ամենայն յօգաւորութիւնք եւ սէրք եւ կցորդութիւնք։ Եկայք արասցուք սէրս եւ միաբանութիւնս ընդ զօրապետսն. (Դիոն. ածայ.։ Ուռհ.։)
Զի՞նչ է սէր, ինչ մի՝ որ ամենեցուն պիտոյ է, եւ ոչ է ի միջի. (Պիտառ.։)
ՍԷՐ. հյց. խնդ. որպէս Սիրելութիւն. սիրողութիւն. սիրելն.
Չիք սէր բարձրագոյն քան զքրիստոսի սէրն զիւր հաւատացեալս։ Այլքան օրինակօք զսիրելոյն իւրոյ զնոսա յաճախաբար պատմեաց. (Նանայ.։)