guard, guardian, inspector;
spy;
sentinel, sentry;
informer, emissary;
examiner;
object, design, end;
observatory;
— ունել, առնել, to look, to observe attentively.
σκοπός speculator Տեսուչ. նկատօղ ի բարձր վայրէ. շուրջ հայեցօղ.
Ել դէտն յաշտարակն։ Գնաց դէտն ի տանիս դրանն։ Եբարձ պատանին դէտն զաչս իւր։ Որդի՛ մարդոյ դէտ կացուցի զքեզ տանն իսրայէլի։ Զարիւն նորա ի ձեռաց դիտին խնդրեցից։ Կացուցի ի վերայ ձեր դէտս։ Անձամբ անձին դէ՛տ լինիջիր.եւ այլն։
Յամենայն կողմանց դէտ յանձինն ինքնին լինիցին. (Վեցօր ՟Ա։)
Դէտ ամենայն սերման ծննդեան (աստուած է, ասէին պիթագորեանք). (Մագ. ՟Ե։)
Քոյդ փրկութեան դէտ եղեալ ակն ունելով սպասեմք. այսինքն դէտակն կալեալ. (Լմբ. սղ.։)
Ամպքն յոչինչն ուստի եկեալ էին դէտ արարեալ դառնային. այսինքն դէտակն կալեալ. (Եփր. թագ.։)
ԴԷՏ. κατάσκοπος explorator Լրտես.
Դէտ արձակեաց յուդա, զի տեսցէ զբանակս նոցա. (՟Ա. Մակ. ՟Ե. 38։)
Իբրեւ զդէտ մտեալ՝ զայլոց թագաւորութիւն գաղտ լրտեսիցէ. (Եզնիկ.։)
Դիտօք որոնէին. (Լաստ. ՟Ժ՟Ը։)
Իբրեւ զդէտ դատեսցի. (Բրսղ. մրկ.։)
Դիտել զազատութիւնն մեր։ Դիտացն անուամբ յայտ առնէ զթշնամութիւն նոցա. զի եւ դէտք ո՛չ վասն այլ իրիք մտանեն, այլ զի որոնիցեն զննիցեն զել եւ զմուտ. (Ոսկ. գաղ.։)
ԴԷՏ. σκοπός scopus, meta Առարկայ դիտողին, նպատակ, (ըստ հոմաձայնութեան յն) նշաւակ.
Կացոյց զիս իբրեւ զդէտ, պատեցին զինեւ տէգք. (Յոբ. ՟Ժ՟Զ. 3։)
ԴԷՏ. σκοπιά specula Դիտանոց. բարձրաւանդակ.
Ի դիտաց նորա կոչեցի զքեզ. (Ես. ՟Խ՟Ա. 9։)
Իբրեւ ի վերայ բարձր դիտի ելեալ. (Ագաթ.։)
Բարձրանայր ի դիտին (լեառն, եւ խաչն). (Յհ. իմ. եկեղ.։ Շար.։)