to overturn, to cast down, to fling or throw down;
to spill;
to empty, to exhaust;
to take away, to take by force, to possess one's self of;
to cast off;
to disengage, to deliver, to release, to relieve;
թափել զատամն, to extract, to pull out, to draw a tooth;
թափել զդրունս, to unhinge the doors;
բեւեռովք զբեւեռ թափել, one nail drives out another (new things or persons make old ones forgotten);
cf. Բեւեռ;
թափել կապուտ, աւար բազում, զկապուտ սաստիկ, to make a great booty, to pillage, to sack;
թափել զոք յիմեքէ, to despoil, to deprive of;
թափել զոգի ուրուք, to harass, to hold in suspense;
թափել զքուն, to rouse one's self, to awaken;
թափել զգինի, to get sober again, to sleep off drunkenness or debauch, cf. Աթափեմ, cf. Զգաստանամ;
թափել զոք ի ձեռաց ուրուք, to save one from the hands of another, to liberate, to rescue;
թափել զբարկութիւն յումեքէ, to free from the effects of another's resentment, to pardon;
թափել ի բաց զոգի, to die, to perish;
թափել զցասումն, զոխս ի վերայ ուրուք, to vent one's anger, to wreak one's vengeance;
թափել զթոյնս յոք, to give vent to one's angry passions;
թափել զմաղձն, to discharge ones bile, to vent one's spleen;
ածել —, to add, to subjoin;
to conclude;
թափել զտունն, to remove, to change habitation, to empty a house of its furniture;
թափել զսուր իւր յոք, to draw the sword against, to brandish the sword;
թափել զբաժակ, to drink off the cup to its dregs;
to drink up;
թափել զանձն, to escape, to disengage one's self, to get rid off, to abscond, cf. Նուաստանամ;
to humiliate, to abase, to lower one's self to;
թափել զինքն ի գրաստէն, to dismount, to leap from horseback;
թափել զինչս, to spend, to dissipate, to waste, to squander;
թափել զոյժ եւ զզօրութիւն, to make great efforts, to employ all one's energy, to do any thing in the world;
to strive with all one's heart, to sharpen one's tools, to prepare one's self;
թափել ի լծոյ, to throw off the yoke;
թափել զոք ի կենաց, to deprive of life, to massacre;
թափել ի միմեանց (զարս ի կռուի), to separate the combatants;
թափել զբանն յումեքէ, to interrupt a discourse;
թափեաց նաւն զբեռն, the ship is unloaded.
ἁποχέω, ἑκχέω, καταχέω, ἑκκενόω, κατακενόω effundo, evacuo Որպէս թէ թափով իմն հեղուլ, կամ թափո՛ւր առնել. Հեղուլ ի դուրս. դատարկել զիմն. կամ հեղուլ ի ներքս ամանոյ յաման, որով մին դատարկի, եւ միւսն լցեալ լինի. վաթել, վոթել, պարպել, եւ լեցնել.
Եւ եղեւ ի թափել նոցա զքուրձս իւրեանց. (Ծն. ՟Խ՟Բ. 35։)
Եփեաց զբլիթսն, եւ առ զտապակն, եւ թափեաց առաջի նորա. (՟Բ. Թագ. ՟Ժ՟Գ. 9։)
Թափեաց զսափորն յաւազանն. (Ծն. ՟Ի՟Դ. 20։)
Թափեաց ի գլուխ նորա ի բազմականին. (Մտթ. ՟Ի՟Զ. 7։)
Եւ ոչ թափեալ աման յամանոյ. (Երեմ. ՟Խ՟Ը. 11։)
Եւ գուբք սպառեալ թափեալ էին. (Յուդթ. ՟Է. 11։)
Զբաժակն սրտմտութեան, զոր արբերն եւ թափեցեր. մի ձ. սթափեցեր. (Ես. ՟Ծ՟Ա. 17։)
Թափեսցո՛ւք յամանոցս ոսկի եւ կնդրուկ եւ զմուռ. (ՃՃ.։)
Թափեցաւ ի բնակչաց քաղաքս. (Բրս. գորդ.։)
Հրաման տացէ քահանայն թափել զտունն (այսինքն դատարկել ի կահուց). (Ղեւտ. ՟Ժ՟Դ. 36։)
Թափեաց զնոսա նաւն ի կղզին. (Բուզ. ՟Դ. 6։ (cf. ՍԹԱՓԵԼ, իբր Թափել)։)
Նմանութեամբ ասի.
Թափեսցեն զսուր իւրեանց ի քեզ։ Թափեսցեն զամենայն սուրս իւրեանց ի վերայ Եգիպտոսի, եւ լցցի երկիրն վիրաւորօք. (Եզեկ. ՟Ի՟Ը. 7։ ՟Լ. 11։)
Ի քարընկէց բարկութենէ թափեսցի լիով կարկուտ. (Իմ. ՟Ե. 23։)
Ի նորա գլուխն թափէ (յն. դարձուցանէ) զպատուհասն. (Ոսկ. ես.։)
Զիւրեանց զոյժ եւ զօրութիւն թափիցեն (յն. լուծցեն), եւ նմա ինչ ոչ ազդիցեն. (Ոսկ. ես.։)
ԹԱՓԵԼ. ἑξαιρέω, ἁφαιρέω, ἑκτινάσσω, ἑκκόπτω, ῤύομαι եւ այլն. Թօթափել. ի բաց հանել. ի բաց կորզել, ճողոպրել, ազատել. եւ կր. փրթանիլ. մեկնիլ. ի բաց գնալ.
Թափել զոք ի մահուանէ, ի ձեռաց այլոյ, կամ զգերիս. կամ ի բերանոյ առիւծու աքեացս, կամ զատամն, կամ զդրունս քաղաքին։ Թափել ի նոցանէ զբովսն։ Թափիլ թեւոց, ուսոց յանրակէ. եւ այլն։
Մի՛ թափեր զձիթենի եւ յերրորդումն. (Եփր. համաբ.։)
Թափեսցին ձիթենին քո։ Տերեւ նորա մի՛ թափեսցի. (Օրին. ՟Ի՟Ը. 20։ Սղ. ՟Ա. 3։)
Մինչեւ զախտն փոյթ ընդ փոյթ թափեաց (յեղբօրէն). (Կլիմաք.։)
Քուն մահու թափեալ. (Շ. տաղ.։)
Բեւեռովք զբեւեռ թափէ. (Զքր. կթ.։)
Ոչ իշխէր աղաչել, եւ բնաւ թափել (ի բաց յԱստուծոյ) զբարկութիւնն. (Ոսկ. ես.։)
Դարձի՛ր առ Յովաբ. եւ ոչ կամեցաւ թափել. իմա՛, թափիլ. այսինքն մեկնիլ, (ռմկ. եախան թողուլ) (՟Բ. Թագ. ՟Բ. 23։)
Չեն թափելոց ի ձէնջ. (Երեմ. ՟Լ՟Ե. 8։)
Թափեսցի հուր յերկաթոյ. (Եղիշ. ՟Ը։)
Թափեալ ի հարցն գահուէ. այսինքն զրկեալ. (Խոր. ՟Գ. 65։)
Գոյն արքունական ծիրանեաց ոչ թափեսցի։ Զմայլեալք յուրախութիւն, որ ոչ թափի։ Թափին տրտմութիւնք յարտասուաց. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Ե։ Ճ. ՟Գ.։ Մխ. երեմ.։)
Թափեալ զինքն ի գրաստէ անտի՝ յընթացս հասանէր առ սուրբն։ Վաղվաղակի թափէին յախտէն իւրեանց։ Ե՛րթ թափեա՛ց յինէն այսուհետեւ թշնամի ճշմարտութեան. (Վրք. հց. ՟Ի՟Զ։)
Զոհեա՛, եւ ե՛րթ թափեա՛ զմեզ ի քէն. ռմկ. խալըսել. (ՃՃ.։)
Ի բաց թափերուք յինէն. իբր թափեցարո՛ւք, գնացէ՛ք. (Վրք. հց. ձ։)
Թափեաց յինքն զամուր ամուր բերդիցն՝ զոր կալեալ էր պարսկացն. (Բուզ. ՟Ե. 1։)
ԹԱՓԵԼ ԶՈԳԻ. Քաղել, հանել, մաշել. հոգին հանել, սիրտը հալեցնել։ (Յոբ. ՟Է. 15։ Ողբ. ՟Բ. 12։ Յհ. ՟Ժ. 24։)
ԹԱՓԵԼ ԶԳԻՆԻ, կամ ՅՈՐԺԱՄ ԹԱՓԻ ԳԻՆԻՆ. Սթափիլ յարբեցութենէ։ (Սղ. ՟Հ՟Ե. 65։ ՟Ա. Եզր. ՟Գ. 23։)
ԹԱՓԵԼ ԶԱՆՁՆ, կամ ԹԱՓԻԼ. որպէս յն. թափինօ՛օ, եւ քէնօ՛օ. ταπεινόω, κενόω humilio, exinanio Խոնարհել զանձն. նուաստանալ. ունայնացուցանել որդւոյն Աստուծոյ զանձն ի մարդեղութեան.
Զինքն թափեաց՝ զկերպարանս ծառայի զգենլով. (Անան. եկեղ։)
Որպէս թափեցաւ անկէտն ի վերուստ. (Նար. առաք.։)
Ամենայն ծունր կրկնեսցի թափեցելումն վասն մեր. (Սարգ. ՟ա. պ. ՟Գ։ Առ որս. ՟Ե։)
ԱԾԵԼ ԹԱՓԵԼ ՎԱՂՎԱՂԱԿԻ. ἑπάγω subjicio, subjungo, adjicio, infero, addo Ի վերայ ածել. կամ յարել. յաւելուլ։ (Կոչ. ՟Ժ՟Բ։ Ոսկ. յհ. ՟Ա. 2. եւ այլն։)
ԹԱՓԻԼ. որպէս Անկանիլ. երթալ, հասանել.
Խաղաց գնաց ... եկն թափեցաւ յաշխարհ նորա։ Չոգաւ թափեցաւ յերկիրն արուացաստանի. (Բուզ. ՟Գ. 10։ ՟Դ. 20։)
ԹԱՓԻԼ. ἁποικία, ἑκπίπτειν Օտարութիւն ի հայրենեաց. գաղթականութիւն. թափառականութիւն. վտարանդութիւն։ (Եւս. քր. ՟Ա. ստէպ։)
ԹԱՓԻԼ Ի ԽԵԼԱՑ, կամ Ի ՄՏԱՑ. Խելագարիլ.
Յորմէ թէ խաբին եղկելիքն, կատարելապէս ի խելաց թափեսցին. (Կլիմաք.։)
Որ հիւանդանայ, եւ թափի ի մտաց. (Կանոն.։)