sight, vision, look, view;
theory, plan, speculation;
visit;
contemplation, consideration;
idea, conception, knowledge, notion;
vision, dream;
prophecy;
ecstasy;
տեսութեան or դիտական ասպարէզ, field of view or vision;
համառօտ —, cursory view, short notice, sketch;
հասարակաբար տեսութիւն, at or with a single glance, in a summary way.
ὄρασις visio ὅψις visus. Տեսանելն աչօք. կարողութիւն եւ ներգործութիւն տեսանելոյ.
Տեսութիւն է՝ որ ի ձեռն աչաց՝ յամենեսին ի զգայութիւնսն գեղեցիկ։ Ըստ բաւականութեան աչաց տեսութեանց։ Ընդ տեսութիւն եղբարցն խնդամք։ Մարիամ առիթ տեսութեան նոցին զանզնին որդւոյն կերպարան։ Եւ ոչ տեսութեամբ աչաց բացայայտի. (Փիլ. իմաստն.։ Արծր. ՟Ա. 11։ Վրք. հց. ՟Թ։ Նար. կուս.։)
ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. Տեսիլ. տեսք.
Յանրջական տեսութիւն յաստուծոյ առաքելոցն առեալ հրաման. (Խոր. ՟Բ. 8։)
Եսայիաս իբրեւ տեսութիւնս ետես. քանզի գրեալ է, տեսութիւն՝ զոր ետես եսայիաս. (Բրս. թղթ.։)
Որ տեսութիւն իմն բերէր յինքն որպէս զանպարտելի պարիսպ։ Քարոզել յայտնապէս զչքնաղ տեսութիւն. (Յհ. կթ.։ Շար.։)
ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. Այցելութիւն. Յընկերացն օգուտ գործովկամ օգնութեամբ, կամ մխիթարական տեսութեամբ. (Խոսր.)։
ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. Ցոյց. ապացոյց. Որ այնչափ տեսութիւն էին առեալ ի նորա զօրութենէն. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 18։)
ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. Հայեցուած. եւ Ըմբռնումն մտաց. եւ Վերացումն իւիք ի զգայութեանց.
Բարձրացո՛ զտեսութիւն մտաց քոց։ Այսպէս մանրազնին տեսութիւն՝ սակաւուց է. (Վրք. հց. ՟Բ. ՟Ժ։)
Յառաջ քան զփոխումն եկն ի տեսութիւն մտաց (որպէս յն), եւ զաչս իւր բացեալ՝ պշուցեալ հայէր. (Կլիմաք.։)
Կարօղ էք սակաւուք տեսութեամբ։ Ի տեսութենէ իմաստից քննութեան մեր փակեալ. (Շ. թղթ.։ Նար. կուս.։ (որք հային եւ ի յաջորդ նշ)։)
ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. θεωρία theoria, speculatio, contemplatio, observatio. Մտաւոր նկատումն. քննութիւն. մտածութիւն. ճանաչումն իմաստնօրէն. հայեցողութիւն. մեկնութիւն. դիտումն. դիտաւորութիւն. միտք. իմաստ.
Գործ՝ տեսութեան ասպանջական է։ Բարիո՛ք (է) տեսութիւն, բարիո՛ք գործ։ Սրբոյ եւ թագաւորականի տեսութիւն երրորդութեանն (դէմ յանդիման). զոր միայնակ եւ մանաւանդ անդ արքայութիւն երկնից ես գնեմ. (Ածաբ. մկրտ. Ածաբ. աղք. Ածաբ. կարկտ.։)
Աշակերտք, որ նախ քան զտեսութիւն աստուածաբանք։ Մերձ գնել տեսութեանս զիմաստն պօղոսի։ Ուսուցին զխորհրդոյն տեսութիւն։ Ուստի եւ մեզ կարեւոր պէտք են յայս տեսութիւն խնամով հայել։ Ճշմարտեն զտեսութիւնս զայս։ Ի վայրապար ցանկութիւնս արհեստից, սնոտի եւ մակացութեան։ Զօրութիւն՝ կրկին տեսութեամբ. (Խոր. ՟Գ. 68։ Սարգ.։ Իգն.։ Շ. ՟ա. պ.։)
Պիտանացուի ելոյ սոցայցն տեսութիւն։ Առաջիկայ տեսութիւն ... Խորագոյնս ասել ըստ տեսութեան ոչ կամիմ. (Պորփ.։ Անյաղթ պորփ.։)
ՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. որպէս Տեսանողութիւն. մարգարէութիւն.
Լցեալ է աստ տեսութիւնն զաքարիայ։ Ըստ տեսութեան դանիէլի (ի տեսլեան նաբուդ՛՛)։ Աստանօր կատթարեցեր զմարգարէիցն զտեսութիւն. (Իգն.։ Սարգ. Շար.։)
| Singulier | Pluriel | |
|---|---|---|
| nominatif | տեսութիւն | տեսութիւնք |
| accusatif | տեսութիւն | տեսութիւնս |
| génitif | տեսութեան | տեսութեանց |
| locatif | տեսութեան | տեսութիւնս |
| datif | տեսութեան | տեսութեանց |
| ablatif | տեսութենէ | տեսութեանց |
| instrumental | տեսութեամբ | տեսութեամբք |