pleurisy.
produced from a rib (Eve).
consort, wife, spouse.
flowing or issuing from one side.
pleura.
colia, or -s (fish).
pleurisy.
cf. Կողացաւ.
strong-sided, heavy-flanked, robust.
to cease being a partisan or adherent, to quit or abandon any one's party, to be disaffected.
leaning or inclining to one side.
armed with a cuirass;
iron-clad
bread-crust.
cf. Խղունջն.
groaning, moaning, wailing;
plaintive, mournful, querulous;
lamentable, sorrowful;
painfully, sorrowfully, most sadly, lamentably, pitiably.
cf. Կողկողագին.
whining, groaning, tears, lamentation, complaint;
compassion, pity.
to excite pity or compassion.
chin;
cf. Սոսորդ.
to groan, to moan, to wail, to bewail, to bemoan, to complain, to lament;
to beseech, to implore, to entreat.
cf. Կողկողանք.
cf. Կողմնակալ.
cf. Կողմնակալ.
cf. Կողմնակի.
cf. Կողմնակի.
walking laterally.
cf. Ի կող լինիմ.
the jutting or projecting part of a building.
flank, side;
side, part, party;
climate;
confine, quarter, canton;
country, soil, region, land;
հակառակ —, the wrong side;
the opposite party;
տկար —, weak side;
ի մի —, aside, apart;
առ ի —, slantingly, awry, sideways, laterally;
ի մի — թողուլ, to set apart, to lay aside;
ի — լինել, անկանիլ, to lean on one's side, to lay oneself down, to repose;
ի — առնել ի վերայ մահճաց, to place in bed, to put to bed;
— տալ, to recede, to retreat, to draw back;
ի — ելանել, to retire from, to withdraw oneself, to stand aside;
ունել զ— ուրուք, to take up the cudgels for, to take one's part, to range oneself on the side of, to side with one;
երկոցուն իսկ կողմանց հաճոյ լինել, to run with the hare hold with the hounds, to contrive, to stand well with opposite parties;
ոչ միում յերկոցունց կողմանցն լինել ձեռնտու, to preserve neutrality, to remain neutral;
նստաւ ի կողմանէ նորա, he sate near him;
յայսմ կողմանէ, on this side;
ի միւս կողմանէ, on the other side;
յերկոցունց կողմանց, on both sides;
ի կողմանց կողմանց, from different parts;
ի միոյ կողմանէ զմիւսն, from one side to the other;
through through, right through;
յամենայն կողնանց, on all sides or hands;
from all quarters, everywhere;
յինէն կաղմանէ, on my side;
on my part, as for me;
ի ձէնջ կողմանէ, from you;
in your name.
chorography.
partisan.
cf. Կուսակալ.
cf. Կուսակալութիւն.
oblique, diagonal;
crosswise, indirect.
laterally, obliquely, sideways, indirectly.
cf. Կուսակից.
cf. Կուսակցութիւն.
cf. Կողմնակալ.
partial.
partiality;
party-spirit.
compass;
— ծովային, mariner's compass or sea compass;
— ծոցոյ, pocket, portable or travelling -;
chorographical-chart.
cf. Կողմնակի;
partial.
bounded, limited, circumscribed.
to lay down, to put to bed.
cf. Կողմանիմ.
the ribs of a vessel, knee.
prismatic.
prism;
— անգունական, achromatic -.
cf. Հարաւակոյս.
the Armenian country.
cf. Յափշտակող.
to warm, to heat, to make hot or warm;
to boil;
կարի իմն —, to overheat;
— զանկողին, to warm a bed.
calorific;
heating, too exciting;
copper, kettle, boiler, pipkin;
chaffing-dish;
— անկողնոյ, warming-pan.
cf. Սնկող.
table, board;
meal, food, table;
altar;
banker's counter;
աւագ —, grand, high altar;
— գրելոյ, writing-table;
— խոհակերոցի, kitchen-table;
dresser;
— մարմարեայ, marble-table;
— գործոյ, work-table;
սփռոց —ոյ, table-cloth;
անօթք, սպասք —ոյ, plates and dishes;
պատառաքաղ, դանակ, դրգալ —ոյ, table-fork, table-knife, table-spoon;
զրոյցք ի —ի, table-talk;
— յարդարել, ուղղել, դնել, to lay out a table, to spread the table;
— ուղղել, to erect or place an altar or Communion-table;
բեզմել ի —, to sit down to table;
ծառայել —ոյ, to wait at table;
ի —ի լինել, to be at table;
ելանել ի —ոյ, to rise from table;
բառնալ զ—, to take away, to clear the table;
ծախք —ոյ, table-expenses;
cf. Կողապտեմ;
cf. Ճաշ;
cf. Պատիւ;
trapezium.
sharp, pointed, piercing, cutting, trenchant;
penetrative, acute, perspicacious, keen, subtle, lively;
sharpness;
sharply;
acute accent;
— ձայն, sharp sound, shrill voice;
— ազք, ակն, keen sight;
— ականջ, sharp ear;
— համ, acrid savour;
— ցաւ, acute pain;
— ունկն կալջիր խրատու հօր քոյ, be most attentive to your father's advice.
sword, sabre, glaive, rapier, steel, knife;
plague;
bulimymus. an Armenian note;
ի — սուսերի մաշել, ընդ — հանել, կոտորել ի —, to put to the sword, to kill, to destroy, to perish;
զսրով երթալ, to fall on a sword;
ի — արկանել, to put to the sword;
հարկանել սրով սուսերի, to strike with the edge of the sword;
սրով վախճանիլ, to perish by the sword;
— ի կող or ի կողս ուրուք ձգել, to run one through, to plunge a sword in the adversary's side, to bury a dagger in a person's heart;
անկանիլ ի — սուսերի, to fall under the edge of the sword;
ի — անկանիլ, to fall by the sword;
— ի կող ընկերի իւրոյ ձգել, to kill each other with the sword;
ընդ ինքեանց —ն ելանել, to fall on their own swords, to commit suicide.
cf. Սահմանակողմն.
to turn round, to turn, to move about;
to walk;
— աչաց, to roll one's eyes wildly;
— յանկողնի, to be uneasy, to tumble and toss in one's bed, to move oneself restlessly from side to side.
tangential;
— զօրութիւն, tangential force;
— կողմնացոյց, tangential compass.
fine linen-cover, bed-sheet, drapery, tapestry;
— անկողինք, beds furnished with fine coverlets.
up, upon, above;
beyond;
over, aloft;
ի — կողմանէ, from above;
ի — քան, above, over;
— գրեալ, written above.
to soften, to become tender, soft;
to become nice, delicate, to get soft or effeminate, to live in idleness, in pleasures, to pamper oneself, to give oneself up to effeminacy or voluptuousness;
— յանկողինս, to throw oneself listlessly or lazily on divans or conches, to sleep in soft beds;
— որովայնիւ, to addict oneself to epicurism;
տօն փափակացեալ, a duly kept feast or festival.
anxiety, anguish, restlessness, embarrassment, perplexity, agitation, alarm, trouble;
crisis;
haste, precipitation;
—աւ, in haste, hastily, with all possible speed, in a hurry, hurriedly, precipitately;
anxiously, with anxiety;
— մտաց, grief, anxiety, mental torture, constraint, heaviness of heart, oppression;
— մահու, pangs or agony of death, death-struggle;
արկանել, մատնել ի —ս անհնարինս, to embarrass extremely, to place in a strait, in a scrape, embarrassment or perplexity;
արկանել զանձն ի —, to embarrass oneself;
կալ ի —ի, to be in trouble, anxiety or embarrassment;
հասանել ի յետին —, to be reduced to extremities;
եղիցի — հեթանոսաց, the nations shall be plunged in consternation;
եկն յանկարծակի դողումն եւ —, a sudden fear fell on them;
ամենայն — հասցէ ի վերայ նորա, every kind of grief shall fall upon him;
ըմբռնեալ յանլոյծ — հասանէր, he found himself embarrassed by that insuperable necessity;
— էր նմա յամենայն կողմանց, he was hemmed in by necessities;
— մեծ էր նմա, he had extreme difficulty, he turned on all sides;
հարից զամենայն երիվարս —աւ եւ զհեծեալս նորա յիմարութեամբ, I will turn the horses into stone and their riders will I stultify;
յետին — կալաւ զնա, he was brought to the last extremity;
փոյթ եւ — եղեւ ի ջուրս, the waters rivalled each other.
barrel, cask, puncheon, butt;
tun;
խից —ի, spigot;
ծորակ —ի, tap;
շերտ or կողք —աց, staff.
breath, wind;
intestinal gas, fart, wind, flatulency, windiness;
swelling, puffiness;
turgidness, bombast;
— հպարտութեան, gust or fit of pride;
անձայն —, noiseless fart, fizzle, foist;
—ս արձակել, հանել —ս, to fart, to let a fart, to break wind;
(անձայն) to fizzle, to foist;
— արձակող, farter;
fizzler, foister.
cf. Կողով.