there;
beyond, on the other side;
yonder;
ի քաղաք —, to the city;
— քան, beyond, further than, on the other side of, over;
— քան զծով, beyond the sea.
ἑκεῖσε. illuc. եւ այլն. Յայն տեղի. յայն ինչ վայր. հոն, դէպ ի հոն. օրայա.
Փոխեա՛ց աստի անդր։ Անդր մուծին։ Եւ անդր մօտ ես։ Երթիցուք մինչեւ ցանդր. եւ այլն։
Յղէին անդր նախարար զոմն. (Ագաթ.։)
Անդր ի վեր զմեր միտս ձգէ. (Ոսկ. յհ.։)
Ի քէն եւ յայլոց սկսեալ՝ անդր ի վեր հանիցեմ ի սկիզբն. (Խոր. ՟Ա. 2։)
ԱՆԴՐ. ա. Այն. ն ὀ, ἠ, τὸ (յօդ).
Ի դաշտ անդր։ Ի տապան անդր. եւ այլն։
Դարձեալ առ Աստուածութիւն անդր. (Ագաթ.։)
Պաղատանս անդր առ Աստուած մատուցանէին։ Զայսոսիկ ի տեսողս անդր թողացուցեալ. (Յհ. կթ.։)
Կամ թարմատար, իբր ի մի կողմն. ի բաց. մէկդի. տէ. հայտէ.
Թողէ՛ք անդր զառաջին յանցանսն ձեր։ Անդր ի բա՛ց թողէք զխաւարային խորհուրդս մոլորելոցն։ Թո՛ղ անդր ի բաց զքրիստոնէութիւնն. (Եղիշ.։)
Դուք ա՛նդր թողէք զ ի վերդ քան զձեզ. (Յհ. կթ.։) cf. Օ՛Ն ԱՆԴՐ։
իբր անդ. անդանօր. հոն տեղը, հոն եղածը. օրատա, օրատաքի.
Անդր գոյր ապա տեսանել զԻսրայէլեան ազն. (Պիտ.։)
Մի՛ յապաղել անդր ընդ գինարբու աշխարհականացն մանկունս. (Շ. ընդհ.։)
Ելեր յերկինս, եւ ա՞նդր գիտացեր. (Լմբ. պտրգ.։)
Ահա գիրք եւ հանդերձք քո անդր ուրեմն է. (Վրք. հց. ՟Բ։)
Փոխեցար (կամ փոխեսցիս) աստի յանդր երանութիւնսն. (Առ որս. ՟Ը։)
Զանդր փառացն լսել, եւ իմաստասիրել. (Լմբ. էր ընդ.։)
ԱՆԴՐ. եւ ԱՆԴՐ ՔԱՆ. ἑπέκεινα. ultra, et superans. Աւելի. եւ ե՛ւս անդր. յառաջ քան. ի վեր քան. գեր քան. էւել, աւելի անդին. զիատէ, իւսթիւն, աշըրը, եվվել.
Անդր եւ ծայրագոյն սաստկանայ ստաբանութեամբ. (Պիտ.։)
Որքան անդր եւ ի վեր կամարն յարկի անդրանկացն կայից. (Նար. մծբ.։)
Փոխեցից զձեզ անդր քան զԴամասկոս։ Յազգ օտար եւ ի չար, զի ոչ եւս ոք իցէ քան զնա անդր. (Ամովս. ՟Ե. 27։ Ես. ԺԸ. 2։)
Ո՛չ պարզաբար ի հեռի, այլ ե՛ւս ի հեռագոյնն, որ ոչինչ եւս է քան զնա անդր. (Սահմ. ՟Ժ։)
Ի վեր քան զերկին, եւ անդր քան զծով. (Նար. մծբ.։)
Որ անդր է քան զամենայն ժամանակս եւ յաւիտեանս։ Որ անդր է քան զամենայն միտս։ Չարչարեալ՝ որ անդրն է քան զամենայն չարչարանս։ Աստուած գոլով բնութեամբ՝ ա՛նդր իմասցի քան զչարչարանսն. (Պրպմ.։)
Չէ՛ ոք եւս անդր քան զնա, որ անտի եւ այսր անուանիցէ. (Ագաթ.։)
Անդր քան զպայման սահմանի իմանալեացն յաւիտենից. (Նար. ՟Բ։)
Անդր քան զթողութիւն. (Ոսկ. եբր.։)
Խորհուրդն, որ քան զամենայն խորհուրդս ե՛ւս անդր է. (ՃՃ.։)
Անմարմին ի մարմնի, եւ անդր եւս քան զանմարմին. (Համամ առակ.։)
Եւ եւս աւելի քան զասացեալսս անդր։ Քան զասացելոցս եւ անդր եւս։ Անդր եւս քան զանիրաւութեանն տեսակս. (Պիտ.։)
Զոր մահաթոյնն շնչէր վիշապ անդր քան զհիւսիսի. (Խոր. հռիփս.։)
Անդր քան զհրամանն՝ զհանդէս առաքինութեանն լցին. (Յհ. կթ.։)
Անդր քան զնմանութիւն, զօրինակն, զորքանութիւն, զթիւ, եւ այլն։ (Նար.։)
խնդրով. ԵՒ ԱՆԴՐ. նխ. բցռ. խնդրով. ἑπέκεινα. tans, ultra. Առաւել եւս յայն կողմն. աւելի անդին.
Ի քէն եւ անդր է փքինն։ Բազում է ի քէն եւ անդր ճանապարհդ. (՟Ա. Թագ. Ի. 22։ ՟Գ. Թագ. ԺԹ. 7։)
Ի մնանէ եւ անդր շինեաց աշտարակս. (Խոր. ՟Գ. 59։)
Կամ հետէ. յետ. յետոյ. էտեւ.
Յօրէն ութերորդէ եւ անդր ընդունելի լիցի։ Եւ եղեւ յօրէ յայնմանէ եւ անդր։ Կարգեցէ՛ք զսիրտս ձեր յօրէ յայսմանէ եւ անդր. (Ղեւտ. ԻԲ. 27։ ՟Ա. Թագ. Լ. 25։ Անգ. ՟Բ. 19։)
Ի սկզբանցն եւ անդր քարոզէին. (Սարգ. ՟ա. յհ. ՟Զ։)
Ամենայն սպանօղ՝ որ ի քէն եւ անդր լինի. (Եփր. ծն.։)
Այլ անսովոր է ասել.
Այնուհետեւ եւ անդր։ Յետ Նոյի եւ անդր. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 2։ Արծր. ՟Ա. 1։)