Other definitions containing this entry
Ի թռիչս մտաց ընդ խաւար խորհրդոց սլացայ։ Եռան զեռան սլանան ի մարմինս ծովու։ Սլանան թեթեւութեամբ առ աստուածատեսութիւն անճառելեացն խորհրդոց. (Նար. ՟Ի. ՟Հ՟Ա. եւ Նար. յովէդ.։)
(Մկրտեալն՝ սպիտակ զգենու), վասն զի այրականիւ եւ աստուածատեսակաւ առաքինութեամբ ի հակառակիցն՝ անզարդն զարդարի. (Դիոն. եկեղ. ՟Բ։)
Անձն աստուածատեսակ եղեալ՝ յանմատոյց լուսոյն ճառագայթս ձեռնարկէ անաչեայ ձեռնարկութեամբ. (Դիոն. ածայ.։)
Հրեշտակն է հայելի մաքուր, ընդունելով զբոլոր գեղեցկութիւնն բարետիպ աստուածատեսակութեանն. (Դիոն. ածայ.։)
Զանխուլ խորհրդով զԱստուածատեսն անուն ընկալաւ. (Նար. կուս.։)
Յակոբ զաստուածատես սքանչելեացն զհաւատարմութեան նշանակն ընկալու ի մարմինն իւր զկաղանալն. (Լծ. կոչ.։)
ՏԵՍԱԿԱՆ. ὀρατικός videndi facultate praeditus, perspicax եւ θεραπευτικός obsequiosus, officiosus. Տեսողական. նրբատես. հոգետես. տեսանողական. աստուածամերձ. իսրայէլ աստուածատես. պարապեալ ի պաշտօն աստուծոյ եւ ի հոգեւոր կեանս.
Տեսօղ զորէնն, աստուածատես. որ եւ ԻՍՐԱՅԷԼ.
Ընդ աստուածատեսակացն համակարգ վիճակադրութիւն։ Նստեալ առանձինն ի համակարգ եղբարցն որիշ. (Լմբ. պտրգ.։)
Առեալ հոգելից եւ հոգեմուխ աստուածատեսացն զաստուածատուր աւետիսն. (Ագաթ.։)
Ասիցէ ոք արդեօք զօդային հոգւոյն հողմեղէն մականունութիւն, եւ աստուածատեսակութիւն երկնայնոցն իմասցութեանց երեւել. (Դիոն. երկն.։)
Կատարումն զսա (այսինքն զփոխումն ի կենաց) կոչելով նմա, եւ սրբազան յանգումն։ Աստուածատեսակ յանկումն։ Երանականի յանկմանն։ Պարգեւէ նոցա հատուցումն ըստ յանգման. այն է հանգիստ ննջեցելոց. (Դիոն. եկեղ. ՟Դ։)
Յարձակի մինչեւ ի յետինսն՝ յետնաբար։ Զաստուածատեսակ գոլն ունին յետ նոցա նուաստագոյնքն նուաստաբար, եւ յետինքն յետնաբար. (Դիոն. ածայ.։)
Սրբելն աստուածատես գործէ, որգունակ զմովսէսն եւ զեսայիասն. (Լծ. ածաբ.։)
Ի յանջատական եւ ի բազմամասն ընդարձակութիւն յովնատեսակ զանազանութեանն։ Որպէս միացուցչի զնոսա յանջատականացն յաստուածատեսակ միաւորութիւն։ Հրաժարելով յանջատականացս, ոչ միայն ի կենաց, այլեւ ի ցնորից. (Դիոն.։)
Սրբազանիցն կատարողութեանց եւ աստուածատեսակաց վերածութեանց՝ արմատակից արար. (Դիոն. եկեղ. ՟Գ։)
Միացուցիչ զօրութիւն, կամ լոյս։ Միեղէն կենացն՝ որպէս միացուցչի զնոսա յաստուածատեսակ միաւորութիւն։ Հանճարով միացուցիչ պատուիրանացն. (Դիոն.։)
Ամենայն երկնայնոցն իմացութեանց մականունութիւն՝ յայտնումն ունի իւրաքանչիւրումն աստուածատեսակ առանձնաւորութեան. (Դիոն. երկն.։)
Մովսէս՝ զսկզբնականն ամենայնի կամէր առնուլ եւ եւ ընդունել (աստուածատեսութեամբ). (Փիլ. լին. ՟Դ. 8։)
Եկ յետ պատկերացն յաստուածատեսակ ճշմարտութիւն սկզբնատպիցն։ Սկզբնատիպքն գեղեցկութիւնք զաստուածատեսակութիւնս մեր կերպացուցեալ. (Դիոն. եկեղ.։)
Զանձինս մեր բարեգործիցեմք՝ աստուածատեսս առնելով. (Ածաբ. յայտն.։)
Եզեկիէլ աստուածատես գուշակմամբն բարբառէր. (Վրթ. քերթ.։)
Սերմանի նախ սերմն յարգանդ, եւ ապա պայծառացեալ ծաղկի մարդահասակ պատկեր աստուածութեանն։ Որով ամենայն աստուածատես կատարելոցն միապէս մարդահասակ նմանութեամբ երեւեալ. (Ագաթ.։)
Աստուածատեսակ առաքինութեանն անպակասագիր նկարագրութիւնն բարւոք նմանութեամբ. (Դիոն. եկեղ. ՟Դ.) յն. ἁπαράγραπτος զոր ոմանք իմանան իբր ἁπαράγραφος այսինքն անպարագիր։
θεῖος divinus, divus Աստուածանման (իբր այսինքն ալդակից գտեալ). աստուածազգի. աստուածատեսակ. աստուածարեալ. սրբազան. աստուածային. աստուածական.
Աստուածատեսք եւ աստուածախօսք եւ աստուածազանք լինէին. (Եփր. պհ.։ Մանդ. ՟Գ։)
Աստուածատեսք, աստուածատեսք, աստուածախօսք. (Մանդ.։ ՟Ն։ եւ Եփր. պհ.։)
Իբր Աստուածանման. աստուածատեսակ.
cf. ԱՍՏՈՒԱԾԱՏԵՍԱԿ.
Իսրայէլ լինել հին. եւ արժանի լինել աստուածատես անուան, կամ գալ ի հաւատս իսրայէլի նորոյ.
Յառաջին աստուածատեսակն գեղ տերեւազգեստ ծաղկազարդ է։ Իբրեւ զդրախտ փափկութեան ծաղկազարդեցայք. (Երզն. լս. եւ Երզն. մտթ.։)
Աստուածայնովն (այսինքն սրբազանիւք) վարագուրօք ըստ վերածութեան ծածկել։ Սրբազանիցն կարողութեանց, եւ աստուածատեսակաց վերածութեանց արմատակից արար. (Դիոն. երկն. եւ Դիոն. եկեղ.։)
ὀρατικός, -ον videndi facultate praeditus եւ sedes visus. Տեսողական. ունօղ զկարողութիւն տեսանելոյ. տեսօղ. տեսանելիք. աստուածատես կամ իէլեան.
Տերեւազգեստ զիւրեանցլ մերկութիւնն ագուցանեն (ծառք)։ Ոստս ի ծառոց ի ճանապարհին տարածանելով տերեւազգեստ եւ ծաղկազարդս։ Յառաջին աստուածատեսակն գեղ տերեւազգեստ ծաղկազարդէ. (Ագաթ.։ Մամբր.։ Երզն. մտթ.։)
Տերեւազգեստ զիւրեանցլ մերկութիւնն ագուցանեն (ծառք)։ Ոստս ի ծառոց ի ճանապարհին տարածանելով տերեւազգեստ եւ ծաղկազարդս։ Յառաջին աստուածատեսակն գեղ տերեւազգեստ ծաղկազարդէ. (Ագաթ.։ Մամբր.։ Երզն. մտթ.։)
Տիրապետականին աստուածատեսակութեան միշտ հաղորդեալ. (Մաքս. ի դիոն.։)
Աստուածատեսակ. աստուածանման. ստուածավայելուչ. աստուածաին.
ԱՍՏՈՒԱԾԱՆՄԱՆ θεομίμητος deosimilis, deum imitans Նման Աստուծոյ. աստուածակերպ. աստուածատեսակ. Աստուածաձեւ. գերահրաշ. սուրբ.
Զոր եւ կաղացուցեալ իսկ աստուածատես (իսրայել) անուամբն նշանակեալ արձակէ. (Ագաթ.։)
θεοειδής deiformis, divinae speciei որ եւ ԱՍՏՈՒԱԾԱՏԵՍԻԼ. Աստուածատիպ. աստուածազան. աստուածանման. աստուածակերպ.
Աստուածատեսակ քահանայապետութիւն (հրեշտակաց), կամ զօրութիւն, կամ նմանութիւն։ Աստուածատեսակացն նոցա ունակութեանց։ Յաղագս երկնայնոցն եւ աստուածատեսակացն։ Ըստ աստուածատեսակ զուարճութեան. (Դիոն.։ եւ Շ. հրեշտ.։)
Բոլորեքեան աստուածատեսակք. (Առ որս. ՟Ե. ՟Է. եւ Ածաբ. մկրտ.։)
Աստուածատեսակք եղեալ, եւ յԱստուած միացեալ. (Սարգ. ՟ա. պ. ՟Դ։)
Ըստ առաջին աստուածատեսակ նմանութեան. (Յհ. իմ. պաւլ.։)
Այս էր նորա պատիւ բարձրագոյն եւ աստուածատեսակ, ընդ բանին յառաջ գուշակիլ ի մարգարէիցն. (Անան. ի յհ. մկ.։)
Տե՛ս զերկրորդ արարչութիւնն համեմատ առաջնոյն, եւ գերագոյն գտեալ եւ աստուածատեսակ քան զառաջինն. (Ոսկիփոր.։)
ԱՍՏՈՒԱԾԱՏԵՍԱԿ. Աստուածատես. իսրայէլեան.
Մի անգամ եւեթ այսպէս յաստուածատեսակն բռնադատցայ ազգէ. (Պիտ.։)
cf. ԱՍՏՈՒԱԾԱՏԵՍԱԿ. θεοειδής. divinae speciei.
Աստուածատեսիլ բարի։ Պատկեր աստուածատեսիլ։ Աստուածատեսիլ գեղեցկութեամբ պատեալք. (Փիլ.։)
Աստուածատեսիլ շնորհ. (Նիւս. կազմ.։)
Այր աստուածատեսիլ. (Բուզ. ՟Գ 10։)
Սրբազան մականունութեան նոցա հրաբերձութեան ... պատմել զառ ի յաստուածատեսակութիւնսն հրաբերձ զօրութեանն համբարձմունսն. (Դիոն. երկն.։)
(Անուն պետութեանց երկնաւորաց) յայտնէ զաստուածատեսակ պետութիւն եւ առաջնորդութիւն կարդաւ սրբազանիւ. (Դիոն. երկն.։)
Անուոց վերշրջութիւնս եւ վերայայտնութիւնս. քանզի հրեղէնքն եւ աստուածատեսակ անիւքն զվերաշրջութիւնս ունին առ նոյն բարին մշտաշարժութեամբ. (Դիոն. երկն.։)
Նայեցօղ եռ Աստուած. աստուածատես.
Մոսէս կամարար Աստուծոյ, եւ աստուածատեսութեան առաւել քան զամենայն մարժարէսն արժանաւորագոյն. (Դիոն. թղթ.։)
Բաշխէ ըստ իւրաքանչիւր բարեզարդութեան աստուածատեսականին չափաւորութեան. (Դիոն. երկն.։)
Սրբոցն զօրութեանց առ նա որպէս սկզբնազօր զօրաւորաբար դարձեալ, եւ առ երրորդսն զօրացողատրապէս եւ Աստուածատեսակաբար եկեալ յառաջ. (Դիոն. երկն.։)
Խնդրէ քահանայապետն զմեղուցելոյն թուղութիւն, եւ ընդ աստուածատեսակացն համակարգ եւ երեւելի վիճակորդութիւն. (Դիոն. եկեղ.։)
θεοπτικός, -ον contemlativus, vis deum contuendi Որ ինչ ա՛նկ է աստուածատեսութեան եւ աստուածատեսաց. կարօղ տեսանել զԱստուած, եւ կարողութիւն տեսանելոյ զԱստուած.
Ուսուցանէ մականունութիւն քերովբէին (բազմաչեայ կոչմամբ) զդիտողականն նոցա, եւ աստուածատեսական, եւ գերագունին լուսաւորութեան ընդունական։ Ըստ իւրաքանչիւր բարեզադութեան աստուածատեսակին չափաւորութեան (այսինքն համեմատութեան)։ Աստուծաատեսականացն իւրեանց իմացմանց զմիմեանս աննախանձաբար հաղորդեցուցանեն. (Դիոն. երկն. եւ Դիոն. եկեղ.։)
Աստուածատեսական իմաստ. (Շ. հրեշտ.։)
Եւ ոչ երկնայնոցն եւ աստուածատեսակաց պարզութեանց՝ զորս ի յերկրիս ի յետինսն բազմակերպութիւնս դնել։ Այրաստեղծութիւնս՝ աստուծոյ, գազանաց, եւ տնկոց, եւ ականց բազմակերպութիւնս ստեղծուն. (Դիոն. երկն. եւ Դիոն. թղթ.։)
Գոլոյն եւ տեսանելոյն պատճառ աստուածատեսակաբար եւ աստուածանմանապէս։ Զլաւն կամ զվատթարն ի յինքեանս աստուածանմանապէս ընկալեալ. (Դիոն. երկն. եւ Դիոն. եկեղ.։)
Որպէս Առաւեալ կամ քաջ աստուածատես.
Յիսրայէլ անուն փոխեցաք, աստուածատեսագոյնք լեալք. (Միսայ. խչ.։)
Եւ որպէս Աստուածատեսակարգոյն.
Որք աստուածատեսագոյնք եմք, եւ առաւել Աստուծոյ մերձաւորք. (Ածաբ. մկրտ.։)
cf. ԱՍՏՈՒԱԾԱՏԵՍՈՒԹԻՒՆ.
θεοείδως deiformiter Որպէս աստուածատեսակ. իբրու աստուածանման. եւ Աստուածեղէն օրինակաւ.
Առ երկրորդսն զօրացողատրապէս եւ աստուածատեսակաբար եկեալ յառաջ։ Գոլոյն եւ տեսանելոյն պատճառ աստուածատեսակաբար եւ աստուածանմանապէս. (Դիոն երկն։)
Սլանան առ աստուածատեսութիւն անճառելեացն խորհրդոց. (Նար. յովէդ.։)
Զանձինս մեր անարժանս մի՛ արասցուք աստուածատեսութեանն այնմիկ. (Սարգ. ՟բ. պետ. ՟Բ։)
Քերոբէիցն անուն զաստուածատեսութիւն նշանակէ. (Շ. հրեշտ.։)
Յանցանօքն ադամայ աստուածատեսութիւնփառացն ծածկեցաւ ի դիմաց նորա. (Ոսկիփոր.։)
ԱՍՏՈՒԱԾԱՏԵՍՈՒԹԻՒՆ. մերթ Տեսիլ աստուածային.
Քահանայապետուեւիւն է՝ ըստ իս, կարգ սրբազան, եւ հանճար եւ ներգործութիւն առ աստուածատեսակ նմանութիւն, մինչ ոք քահանայապետութիւն ասիցէ, զամենեցուն միահամուռ սրբազանիցն ասէ զարգ. (Դիոն. երկն. եւ Դիոն. եկեղ.։)
Յայտնէ (անուն կամ վերակոչումն) երկնայնոց պետութեանցն զաստուածատեսակ պետականութիւնն եւ առաջնորդականութիւնն կարգաւ սրբազանիւ. (Դիոն. երկն.։ Շ. հրեշտ.։)
θεοειδέστερος. deiformior. Առաւել աստուածատեսակ եւ աստուածանման.
Առաջին քահանայապետութիւն, քան զոր ոչ է այլ աստուածատեսակագոյն. (Դիոն. երկն.։ Շ. հրեշտ.։)
Այս բարձրագոյն է, եւ աստուածատեսակագոյն. (Առ որս. ՟Ժ՟Է։ Անան. նին.։)
Աստուածատեսակագոյն մարմնովն, զի եւ տեսցի յայնցանէ՝ որ խոցեցինն. (Ածաբ. մկրտ.։)
Ոչ եկի զտուեալն ի սկզբանն գոյացութեան շնորհ, այլ զաստուածատեսակագոյն զիմ ի վերայ նորուն հաստատել. (Յհ. իմ. երեւ.։)
Հայելի մաքուր (է հրեշտակն), ի ներքս ընդունելով ըզբոլոր գեղեցկութիւնն բարետիպ աստուածատեսակութեանն։ Ամենեցունց երկնայնոցն զօրութեանց յաստուածատեսակութիւնն կցորդութիւն. (Դիոն. ածայ. եւ Դիոն. երկն.։)
Ըստ աստուածատեսկութեան, որ ըստ Աստուծոյ նմանել։ Աստուածայինքն զօրութիւնք ըստ ունակութեան ունեն զԱստուածա տեսակութիւնն. (Մաքս. ի դիոն.։)
Աստուածատեսակութիւն ըստ հրոյ պատկերի. (Շ. հրեշտ.։)
Զաստուածատեսակութիւն նոցա մարմնական մասամբք նկարագրեալք։ Որպէս զի ի ձեռն նոցա բոլոր լրութիւն եկեղեցւոյն յաստուածատեսակութիւն վիճակեսցի. (Լմբ. պտրգ.։)
Ունակութիւն՝ աստուածատեսակօք եւ ան ի բաց դնելի հաստիւք. (Դիոն. երկն.։ եւ Ոսկիփոր.։)
Զոր եւ աստուածատեսակ նուիրակատարքն մեր ի նախնմէն աւանդութենէ խորհրդազգած եղեալ ուսուցին մեզ. (Դիոն. եկեղ.։)
Աստուածատեսակ գունիլն. (Վանակ. յոբ.։)
Voir tout