icon, image, effigy;
painting, picture, representation;
likeness, figure, portrait;
statue, idol;
sight, visage, face;
design, project, plan;
type, symbol;
doll;
—ք, the Divine Person;
— աւուրն, the day of the week or month;
hymn for the day;
գեղեցիկ —աւ, of fine presence, of noble aspect;
— ըստ —ի, in the image of, in the likeness of;
ի սոյն —, in this way or manner;
cf. Համառօտագիծ.
պ. բէյքէր. εἱκών imago, efficies, species τύπος forma, figura ἅγαλμα simulacrum ἁνδριάς statua. Նմանութիւն կերպարանաց օրինակեալ՝ որպէս ի հայելւոջ, կամ նկարեալ, դրօշեալ. արձան. եւ ըստ Աստուածաբանին սահմանելոյ՝
Այս է պատկերի բնութիւնն, նմանութիւնն լինել սկզբնատիպին. (Առ որս. ՟Ե։ սուրէթ, թասվիր, թէմսալ, շէքլ.)
Արասցուք մարդ ըստ պատկերի մերում։ Արար Աստուած զմարդն ի պատկեր իւր. ըստ պատկերի Աստուծոյ արար զնա։ (Ադամ ծնաւ զՍէթ) ըստ պատկերի իւրում։ Մի՜ առնիցէք ձեզ դրօշեալս՝ նմանութիւն ամենայն պատկերի։ Զպատկերս նորա (Բահաղու) խորտակեցին մանր։ Ապաքէն որպէս ի պատկերի շրջի մարդ։ Հարցանիցեն զդիսն իւրեանց եւ զպատկերս իւրեանց։ Դու ա՜րքայ, տեսանէիր պատկեր մի ... ահաւոր էր յոյժ պատկերն։ Ո՞յր է պատկերս այս կամ գիր. ասեն, կայսեր։ Փոխեցին զփառս անեղծին Աստուծոյ ի նմանութիւն պատկերի եղծանելի մարդոյ։ Կերպարանակից լինել պատկերի որդւոյ իւրոյ։ Որ է պատկեր աներեւութիւնն Աստուծոյ, եւ այլն։
Առ մարդով՝ նմանական է պատկեր, իսկ առ Աստուծով՝ բնութեամբ. (Աթ. ՟Թ։)
Պատկեր որդւոյ ասի եւ է Հոգին Սուրբ. (Աթ. ի հոգին սուրբ.։)
Յաղագս հոգւոյս եղեւ ասացեալ մարդս պատկեր Աստուծոյ եւ ո՜չ վասն մարմնոյս ... որպէս ամենայն գիրք Աստուածաշունչք ցուցանեն. (Շ. թղթ.։)
Զգեցար պատկեր հողեղինի՝ պատկերըդ հօր անփոխելի. (Ժմ.։)
Կենդանագրութիւն փրկչական պատկերին, որ կայ յեդեսացւոց քաղաքին յուռհայ. (Խոր. ՟Բ. 29։)
Զսրբոցն պատկերս պատուել ի գովեստ Աստուծոյ, եւ ի յիշատակ քաջութեան նոցա. (Սարկ. քհ.։)
Գրեալ է եւ սուրբն Բասիլիոս, եթէ պատիւ պատկերին նորա է, յորոյ անուն տպաւորեալ է. (Հ=Յ. նոյ. ՟Ի՟Թ.։)
Արար փոքր պատկերունս, եւ ի թաքստեան պահէր. (Հ. յուլ. ՟Ժ՟Դ.։)
Ի բազում ճգնութենէն իբրեւ զանշունչ պատկեր եղեւ. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Դ։)
Փախոյց զնա Մեղքող, եւ եդ ընդ նորա պատկեր ի գահոյսն. (Եփր. թագ.։)
Այն է տիրապէս պատկեր (այսինքն կենդանագրութիւն, իսկութիւն) քրիստոնէի, ժուժկալութեամբ զախտսն սպանանել. (Սարգ. ՟ա. պ. ՟Թ։)
Եւ ապա մարգարէն ընկենու զպատկերն (զնմանութիւնն, զառակն, զպատրուակն), եւ ասէ (ցԴաւիթ). դու ես, թա՜գաւոր. (Ճ. ՟Ժ.։)
ՊԱՏԿԵՐ. Օրինակ. գաղափար.
Յոբ պատկեր է վշտաց, Դանիէլ՝ իրաւանց, Նոյ պատկեր է անստացուածութեան. (Վրք. հց. ձ։)
Ի սոյն պատկեր եւ մեզ պարտ է դիտել. այսինքն յայսմ, կամ ըստ այսմ օրինակի. (Լմբ. առակ.։)
ՊԱՏԿԵՐ. Տեսիլ. երեսք. դէմք. կերպարան. տեսք. եիւզ.
Որոյ անձն եւ պատկեր՝ որպէս եւ է իսկ մեր Աստուծոց. (Խոր. ՟Ա. 8։)
Էր յոյժ գեղեցիկ պատկերօքն։ Էր վայելուչ հասակաւ, եւ գեղեցիկ պատկերաւ. (Վրք. հց. ՟Դ. եւ ՟Ժ՟Դ։)
Կին պատկերօք ես դու. (Ոսկիփոր.։)
Այլ անսովոր է ասել՝ որպէս Անձն աստուածային.
Խոստովանիմք յերիս կատարեալ պատկերս, եւ ի մի աստուածութիւն. (Վրք. սեղբ.։)
ՊԱՏԿԵՐ. Ծնունդ, ճիւղ տան. պորտ. կէօպէկ.
Մինչեւ յերիս պատկերս միմեանց տացի կտակն, այսինքն ի թոռինն ժառանգութիւնն։ Ոչ խափանի սահմանադրութիւն մեռելոյն մինչեւ յերիս պատկերս. (Մխ. դտ. յօրէնս թգ.։)
ՊԱՏԿԵՐ ԱՒՈՒՐ. Քանորդն աւուր եօթնեկի կամ ամսոյ.
Ի վեցն յունվարի հանդիպել եւ մկրտութեանն աւուր, թէպէտ եւ պատկեր աւուրն ոչ նմանապէս. (Շ. թղթ.։)
Մոռացայ զպատկեր աւուրն. (Վրք. հց. ՟Թ։)
ՊԱՏԿԵՐ ԱՒՈՒՐ ասի եւ շարականն ըստ աւուր պատշաճի, որ եւ ԿԱՆՈՆ։