to boil;
to bubble;
to shudder;
to swarm;
to crawl.
ζέω, ἑκζέω ferveo, efferveo, ebullio, aestuo Յեռ՝ այսինքն յեռանդն հարկանիլ. ի ջերմութենէ յուզիլ. պղպջել. պճպճեալ, էփիլ, եփ ելլալ.
Իբրեւ զջուր մի՛ եռասցիս. (Ծն. ՟Խ՟Թ. 4։)
Եռաց (կաթսայ, այսինքն ջուր կաթսային), զեղաւ, քաջ եռաց. (Եզեկ. ՟Ի՟Գ. 5։)
Որովայն իմ իբրեւ զտիկ քաղցուոյ կապեալ եռայ. (Յոբ. ՟Լ՟Բ. 19։)
Իբրեւ զջուր կաթսայից ի հրոյ եռացեալ։ Իբր ի քրայս ընտրութեան փութոյ քոյ սիրոյ հանապազ եռամ, եւ ոչ երբէք պարզիմ. (Նար.։)
Ոչինչ եռացեալ կերեալ է իմ». այսինքն ջերմ կերակուր, կամ եփեալ. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Ա։)
Իբրեւ յերկնուստ ահագին հրձգութիւնք եռային. (Եղիշ. ՟Զ։)
Քարինք տեղւոյն եռացին. (Եղիշ. յար.։)
(Արիւն պաղեալ) ապա պարպատէ, եւ եռայ. (Բրս. ՟խ. մկ.։)
Որպէս զի մի՛ տոչորիցիմք մեք յայնպիսի արեգակնէ, որ ի վերայ մերկ գլխոյ առաւել եռայ. (Նիւս. երգ.։)
Շանթք հրեղէնք եռալոյ ի բաց հատանին. (Կանոն.։)
ԵՌԱԼ. ζέω եւ այլն. կէս մի իրապէս, եւ կէս մի նմանութեամբ, Վառիլ բորբոքիլ. վառուիլ.
Եռայր հոգւով։ Հոգւո՛վ եռացէք. (Գծ. ՟Ժ՟Ը. 25։ Հռ. ՟Ժ՟Բ. 11։)
Առեալ զխրատն, եւ եռեալ ի հոգի իւր. (Վրք. հց. ՟Ի՟Զ։)
Աշխատեցէ՛ք մանկունք, եռացէ՛ք յընթացս արթնութեամբ. (Կլիմաք.։)
Եկեալ ի կռիւ (գաւազանն) զօրէն ըմբշի ... սրտմտութեամբ եռալ զեռալ պաշտամանն. (Ագաթ.։)
Սիրով առ իրեարս եռացեալք. (Յհ. իմ. ատ.։)
Առ անօրէն հաճոյական սէրն եռացան. (Ոսկ. հռ.։)
Եռայր սէրն մարթայի քան զմարիամու. (Եփր. համաբ.։)
Եռայր սիրտ իւր ի զայրացումն. (Վրք. հց. ՟Ը։)
Սրտմտութեամբ եռացեալք որպէս վրէժխնդիրք. (Լաստ. ՟Ժ՟Զ։)
Եռային ցասմամբ զնոսա սպանանել. (Ոսկ. գծ.։)
Ծաղր առ մեզ ի դիւացն եռացեալ (գրգռեալ). (Կլիմաք.։)
ԵՌԱԼ. ἁναζέω, ἑκζέω, ἑκεράω ferveo, fluo, crepo Զայրանալ բորոտութեան, կեղոյ, ցաւոյ, եւ սորսորիլ եւ զեռեալ բղխեալ, յորդեալ որդանց, գորտոց, եւ կայտռիլ զեռնոց բազմութեամբ. վխտալ.
Ախտ բորոտութեան մեծապէս ցասմամբ եռայր յերկրի. (Խոր. առ արծր.։)
Որպէս նոր ցաւ եռացեալ իցէ մանկան. (Վրք. հց. ՟Դ։)
Եռասցեն խաւարտք ի մարդ եւ յանասուն. (Ել. ՟Թ. 9։)
Եռաց ի նմա որդն, եւ նեխեցաւ. (Ել. ՟Ժ՟Զ. 20։)
Եռացին որդունք ընդ աչս նորա. (Եղիշ. ՟Է։ Եռաց յերկիր նոցա գորտ. Սղ. ՟Ճ՟Դ. 30։)
Զիա՛րդ եռացին ստինք ցամաքեալք. (Եփր. ծն.։)
Երան զեռան սլանան ի մարմինս ծովու. (Նար.։)
| Présent | |
|---|---|
| ես | եռամ |
| դու | եռաս |
| նա | եռայ |
| մեք | եռամք |
| դուք | եռայք |
| նոքա | եռան |
| Imparfait | |
|---|---|
| ես | եռայի |
| դու | եռայիր |
| նա | եռայր |
| մեք | եռայաք |
| դուք | եռայիք |
| նոքա | եռային |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | եռացի |
| դու | եռացեր |
| նա | եռաց |
| մեք | եռացաք |
| դուք | եռացէք |
| նոքա | եռացին |
| Présent | |
|---|---|
| ես | եռայցեմ |
| դու | եռայցես |
| նա | եռայցէ |
| մեք | եռայցեմք |
| դուք | եռայցէք |
| նոքա | եռայցեն |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | եռացից |
| դու | եռասցես |
| նա | եռասցէ |
| մեք | եռասցուք |
| դուք | եռասջիք |
| նոքա | եռասցեն |
| Prohibitif | |
|---|---|
| դու | մի՛ եռար |
| դուք | մի՛ եռայք |
| Impératif | |
|---|---|
| դու | եռա՛ |
| դուք | եռացէ՛ք |
| Exhortatif (thème du passé) | |
|---|---|
| դու | եռասջի՛ր |
| դուք | եռասջի՛ք |