Your research : 2 Results for ա

Entries' title containing ա : 10000 Results

Խաղարկութիւն, ութեան

s.

play, sport, diversion;
թատրոնական —ք, theatrical representations.


Խաղաց, ից

adj.

flowing, running, fluid;

s.

cf. Խաղացք.


Խաղացող, աց

s.

player.


Խաղացումն, ման

s.

cf. Խաղացք;
խաղացմունք շնորհաց, inspiration of the Divine Spirit.


Խաղացուցանեմ, ուցի

va.

to cause to move, to march, to transfer, to transport, to carry away;
to advance, to drive forward, to push on;
to pour out, to spirt;
cf. Թաւալգլոր.


Խաղացք, ցից

s.

course, current;
pouring out, effusion;
forward movement, progress, advance.


Խաղաւարտ, ից

s.

abscess, apostume;
swelling;
wen;
wart;
pimple, pustule, tubercle;
եռալ, ի վեր եռալ —ից, to suppurate, to form an abscess, or tumour.


Խաղբակեմ, եցի

va.

to deceive, to entrap, to draw into a snare, to inveigle;
to vex, to trouble.


Խաղբք, բից

s.

snare, trap, ambush;
ընդ աղբ եւ ընդ խաղբ գալ, to be ill clothed, to be poorly or shabbily dressed.


Խաղթուղթ

s.

card, playing card;
հմայել խաղթղթովք, cf. Թուղթ.


Խաղխամ, աց

s.

bars, rails;
grating, railing, rail-fence;
palissade.


Խաղխամեայ

adj.

grated, cross-barred;
open, openwork;
— դուռն, iron-gate.


Խաղճախուղճ

s.

gristle, cartilage.


Խաղճմունք

anat. s.

glands.


Խաղող, ոյ

s.

grapes;
պտուղ —ոյ՝ —ապտուղ, a grape;
կուտ —ոյ, grape-stone;
խակ —, աղոխ, sour -;
կթել զ—, to gather -;
արիւն —ոյ, wine.


Խաղողաբեր

adj.

bearing or producing grapes.


Խաղողադառն

adj.

whose grapes are sour.


Խաղողախոտ

bot. s.

louse-wort, peduncularia.


Խաղողեայ թաղանթ

s.

uvea, uveous coat of the eye.


Խաղողենի, նւոյ

bot. s.

vine.


Խաղողեփեաց

s. zool.

staphylinus;
cricket.


Խաղողիկ

s.

currants, small grapes;
gooseberry;
night-shade, bane-wort, morel;

anat.

uvula.


Խաղտալեզու

adj.

guttural, rough, harsh, hard, unpleasing, grating to the ear (language).


Խաղտալուր

cf. Խաղտալեզու.


Խատեար

s.

music-book.


Խամ

adj.

inexpert, unskilled, unpractised, ignorant;

s.

new wine, must.


Խամանամ, ացայ

vn.

to be unskilful or inexpert;
to leave off a habit, to break a custom.


Խամութիւն, ութեան

s.

ignorance, want of skill, or practice.


Խամծերք

s.

chin.


Խամութ

s.

traces (harness).


Խամրանամ, ացայ

vn.

to fade, to wither, to dry, to shrink, to waste away, to languish, to grow weak, to be stunted;
to spoil, to tarnish.


Խամրացուցանեմ, ուցի

va.

to wither, to cause to shrink, to weaken, to stunt, to kill;
to tarnish, to spoil.


Խամրեմ, եցի

va.

cf. Խամրացուցանեմ.


Խամրեցուցանեմ, ուցի

va.

cf. Խամրացուցանեմ.


Խամրիմ, րեցայ

vn.

cf. Խամրանամ.


Խայթ, ի, ից

s.

sting;
spur, goad, prickle;

fig.

incentive;
—ք մտաց, խղճի, remorse, stings of conscience, compunction.


Խայթահար, ի

adj.

pungent, stinging, sharp;

bot. s.

dwarf holly.


Խայթահարեմ, եցի

va.

to sting, to spur, to goad.


Խայթեմ, եցի

va.

to sting, to prick;

fig.

to nettle, to pique;
խիղճն խայթէ զնա, he feels remorse, he scruples at.


Խայթոց, աց

s.

sting;
point;
prick;
—ք, cf. Խայթուած.


Խայթոցաւոր, աց

adj.

stinging, furnished with a sting.


Խայթուած, ոց

s.

sting, prick, insect-bite;
bite;
— վիրաբուժական, puncture.


Խայթումն, ման

s.

stinging, tingling, prickling;
quilting, stitching, pinking.


Խայծ, ի

s.

bait, decoy;
slice, bit, piece, morsel;
spot, speckle;
*dark or ripening colour of fruits.


Խայծեմ, եցի

va. vn.

to begin to ripen, to ripen, to grow ripe (grapes).


Խայծիմ, եցայ

vn.

cf. Խայծեմ.


Խայծեցուցանեմ, ուցի

va.

to ripen, to mature;
to ripen grapes.


Խայծոտ, ի, աց

adj.

spotted, speckled.


Խայծուած, ոց

s.

colouring, beginning of ripeness in grapes.


Խայտ, ի, ից

adj.

spotted, checquered, dappled, speckled, variegated.


Definitions containing the research ա : 1957 Results

Յենում, ցայ

vn.

to lean upon, on or against;

fig.

to confide in, to rely on, to trust, to put one's trust or confidence in, to be based or grounded on;

va.

cf. Յեցուցանեմ;
— յորմն, to lean against the wall;
—ի ծառ, to lean or set one's back against a tree;
արմկամբ, to lean on one's elbow;
to rest one's elbows on;
— ի ցուպ, to lean upon a stick;
կալ դատարկ յեցեալ յինչ, to loll;

fig.

— ի ցուպ եղեգնեայ, to trust to a broken reed, to hope in, to rely or depend upon one who has no power, no interest;
— յոք, to rely, to depend upon a man's power, credit or protection;
— ի ծերութիւն, to advance or grow in years, to age, to become or get old;
— ի հպարտութիւն ամբարտաւանութեան, to grow proud, to be puffed up;
— ի վաղակաւորն, to unsheathe, to draw a sword;
ամեն ինչ ի նա յեցեալ կայ, all depends upon him, all hope is in him;
յեցի՛ր յիս, lean upon me.


Յեռում, ռի

va.

to set, to mount, to enchase, to stud;
to fit in, to mortise;
to connect, to join, to link, to concatenate, to tie, to attach;
to insert, to interpolate, to intercalate;
to compose, to weave, to entwine;
— մարգարիտս, to string pearls;
— ընդ պատուհանն, to loll out of window;
առ եղբայր իւր, to visit one's brother, to pay him a visit.


Յետ

prep.

after, since, afterwards;
— զատկի, after Easter;
— տրայիանոսի, after Trajan;
— երկուց ամաց, after two years;
— գալոյ քո, after or since your arrival;
— մեկնելոյ քո, since you set out;
— բազում ժամանակաց, a long time since;
— սակաւուց, a short time since, shortly after;
այսորիկ, — այնորիկ, after that, since that time, then, since, afterwards, after;
— որոյ, after that;

adv.

back;
— յառաջ, before and behind;
ի — ընկենուլ, to lay aside;
— դարձուցանել, to bring back;
— դառնալ, to return, to come back;
— կալ, to recede from, to desist;
— հայիլ, to look back;
— ընթադրել, to retort, to repulse, to repel.


Մեծ, աց

adj.

great;
large, big;
strong, powerful, mighty;
rich, opulent;
important, serious, considerable, momentous;

adv.

—, — իմն, —ս, —աւ, —ու, greatly, highly, much, very much, too much, excessively;
— օր, feast day, high-day;
— դաշտ, vast, spacious field or plain;
— ժամս, ժամանակս, during many hours;
for a long time;
զ— ժամս գիշերոյ, a great part of the night;
ո՞չ է քեզ —, is it not important?.


Մեծեղեռն

adj.

execrable, abominable;
very wicked, heinous;
ամբարըշտութիւն, horrible crime;
— յանցանք, crime.


Մեծութիւն, ութեան

s.

greatness, thickness, size, capaciousness;
volume;
grandeur, greatness, power, magnificence, majesty, elevation, exaltation;

fig.

capacity;
մեծափարթամ —, great fortune, wealth;
աշխարհական —ք, human greatness;
լնուլ մեծութեամբք, to load with riches;
ի — հասանել, to attain to dignity or honours;
կորուսանել զ—ս իւր, to lose one's fortune;
մերկանալ ի մեծութեանց, to sacrifice one's fortune;
—դ, Your Grace.


Մեկնիմ, եցայ

vn.

to separate, to disunite, to part, to get loose;
to remove, to go away, to depart, to retire, to go out, to make off, to steal away;
to abstain, to forbear;
to leave off, to desist, to cease;
to stretch;
to explain oneself;
— ի ցամաքէ, to bear off from the shore, to take sea-room, to stand out to sea;
— ի կնոջէ, to give a bill of divorce;
— ի հիացումն, to go into ecstasies.


Մեկուսի

adv. prep.

apart, aside, separately, in private, singly;
առնել, to remove, to alienate;
— կալ, լինել, to remain aloof, to withdraw, to retire, to stand in dispart.


Մեղ

s.

fault;
sin;
— դնել, cf. Մեղադրեմ;
— ինչ առնել ումեք, to wrong or do evil to;
քո է —ն, it is all owing to you, it is your fault, you are wrong;
ոչ իմ է —ն, I am not to blame, it is not my fault;
իւրք — ինչ ոչ արար ինձ, he did not offend me in any way;
— ինչ ոչ գոյր նոցա, they would be without fault;
այս կայ — եւ մեզ, this is also partly our fault.


Մեղեխ, աց, ոց

s.

handle;
haft;
արկանել, to put a handle to, to set in a handle;
to haft;
հանել զ—, to take off the handle, to take out of the handle;
to unhaft.


Մեղկիմ, եցայ

vn.

cf. Մեղկանամ.


Մեղկութիւն, ութեան

s.

softness, loosening, relaxation, looseness, slackness;

fig.

indolence, effeminacy, cowardice;

adv.

մեղկութեամբ, softly, indolently, effeminately, languishingly.


Մեղմեխութիւն, ութեան

s.

cf. Մեղմեխանք.


Մեղուշ

adj.

cf. Մեղուակն;

s.

purple-colour;
flesh-colour or rose-colour.


Մեղու, աց

s.

bee;
ձագ —աց, drone maggot;
գունդ, պարք —աց, swarm of bees;
գործասէր, ճարտար —, diligent, industrious bee;
— բզզէ, the bee buzzes.


Մեղք, ղաց

s.

sin, crime, iniquity, transgression, trespass;
fault, error;
offence, evil, malice;
— փոքր, թեթեւ, peccadillo, venial fault;
եօթն մահուչափ —, the seven capital sins;
մահուչափ or մահացու, սկզբնական, ներգործական, վերապահեալ —, deadly or mortal, original, actual, reserved sin;
վկայք մեղաց, false witnesses;
վասն մեղացն, sin-offering or trespass-offering;
անկանել ի մեղս, մեղս առնել, գործել, to sin, to transgress;
ի մեղս արկանել, to cause to sin;
խոստովանել զմեղս իւր, to confess one's sins;
թողուլ զմեղս, to remit, to absolve sin;
մեռանել ի մեղս, to die in sin;
ի մեղս գրել զիմն, to impute a thing as a crime to;
մեղս դնել, cf. Մեղադրեմ.


Մեռելութիւն, ութեան

s.

deadness, want of animation, privation of life;
mortality;
mortification;
արգանդի, the being past bearing, impotence, sterility.


Մեր, ոց

adj. poss.

our;
ours;

s.

our own;
սրտիւք մերովք, with our heart;
ի ձեռաց մերոց, from our hands;
ի տան մերում, in our house, at home;
կերպացեալ զմերս ի սրբոյ կուսէն, Christ took our nature upon him from the Virgin Mary.


Մերժեմ, եցի

va.

cf. Մերժեցուցանեմ.


Մերկ, ոյ, ոց, ի, աց

adj.

naked, bare;
unadorned, plain, simple, evident;

fig.

impudent, brazen-faced;

prep.

without;

adv.

evidently, obviously, palpably;
— ընդ — մարտընչել, to wrestle naked.


Մերկեմ, կացի

va. vn.

cf. Մերկանամ.


Մերձ

adj. prep.

near, nigh, next, close to, contiguous;

adv.

about, nearly;
— ընդ —, very near, soon, in a short time;
— ի վենետիկ, near Venice;
— է ի մեզ, it is near or quite close to us;
առ միմեանս, together, one with another, side by side;
— լինել, to be near, ready at hand;
to be on the verge or brink of, at the point of;
— լինել ի մահ, to be at the point of death;
— ի վախճան լինել, to be drawing to a close;
to be approaching one's end;
— բազմիլ, to sit near;
— դնել, to propose;
to confront, to compare.


Չորեքթի

mar. s.

cf. Չորեքկարգեան.


Չորեքկերպ

adj.

cf. Չորեքկերպեան.


Չորեքկին, կնաց

adj.

quadruple, fourfold;
հատուցից —, I will repay fourfold;

adv.

quadruply, four times as much;

alg.

թիւք —ք, biquadratic numbers.


Չորիր

adj.

fourth;
— մասն, the fourth part, a quarter, quadrant.


Չորրեկ, ի

cf. Չորքոտանի.


Չորրորդ, աց

adj.

fourth;

adv.

fourthly;

s.

four;
quarter;
— տասն, forty;
չորից —աց զինուորք, four quaternions of soldiers;
—ք, the marrying four times;
the fourth marriage, or the fourth time married.


Չորք, րից

adj.

four;
անգամ, four times;
ի չորս գնալ, to go upon all fours;
բարձեալ ի չորից, borne by four men;
որ օր — էին ամսոյն, on the fourth, on the fourth of the month.


Չու, ոց

s.

way, road;
journey, travel, voyage;
departure;
decamping;
removal, removing;
march, marching;
campaign;
expedition;
առնել, ի — անկանել, to begin a journey, to set out, to start, to go away, to leave, to remove;
առնել զօրաց, to decamp, to break up the camp, to march.


Չուեմ, եցի

vn.

cf. Չու առնեմ;

fig.

to die.


Չպէտ

adj.

useless, good for nothing, vile, bad, worthless;
—ս առնել, not to care for or about, to do without, to dispense with, not to mind, to neglect, to pass over, to omit.


Չսուտ

cf. Անսուտ.


Չտես, աց

adj.

blind to, conniving at;
ընդ — առնել, —անելոյն առնել, close the eyes to, to pass over, to wink at.


Չքիմ, եցայ

vn.

cf. Չքանամ.


Չքմեղ

adj.

innocent, inculpable;

s.

—ք, excuse, justification;
ի —ս առնել, to excuse;
ի չքմեղս լինել, ի չքմեղիկս լինել, to excuse or justify oneself, to dissemble;
to hide or conceal oneself.


Չքոտիմ, եցայ

vn.

cf. Չքանամ.


Պ (bé)

s.

the twenty sixth letter of the alphabet and the twentieth of the consonants;
eight hundred;
eight hundredth;
It is sometimes used instead of the letters բ and փ as : ամպ — ամբ, ոսպն — ոսբն, ամպարիշտ — ամբարիշտ, սեպհական — սեփական, կարապ — կարափ.


Ստուգիւ

cf. Ստուգապէս.


Ստուեր, աց

s.

shadow;

fig.

shadow, figure, sign;
—ք, shade, manes, ghost, spectre, spirit;
սին —, vain shadow;
—ք մահու, shades of death;
the dark grave;
—ք գիշերոյ, the shades of night;
— երեկորին, the evening shades;
— եւ լոյս ի նկարս (լուսաստուեր), light and shade in painting, chiaro-oscuro;
արկանել ի նկարս, to shade a drawing;
իբրեւ զ— անցանել, to pass away like a shadow;
իբրեւ զ— են կեանք մարդոյ, life is but a fleeting shadow.


Ստութիւն, ութեան

s.

falsehood, untruth, story, fib, falseness, falsity;
ցուցանել զ—, to give the lie to;
to belie.


Ստուկ

adj.

cf. Ստախօս;
adulating.


Սրբեմ, եցի

va.

to sanctify, to consecrate;
to purify;
to clean, to wipe off, to wipe dry, to spunge up;
to expiate;
to offer, to dedicate;
to observe, to keep religiously;

med.

to absterge, to cleanse, to deterge;
— զմօրուս, to shave the beard;
— զեղնգունս, to pare the nails;
— զուռս, to prune, to lop;
հրով —, to refine by fire;
— զցորեան, to winnow.


Սրբիչ

adj.

sanctifying;
purifying, cleaning;

med.

abstergent;

s.

razor;
— ձեռաց, towel;
— բաժակի, the purificatory.


Սրբութիւն, ութեան

s.

holiness;
purification;
purity, cleanliness, neatness;
expiation;
offering;
sanctuary;
*Communion;

fig.

chastity, modesty;
innocence, integrity, candour;

med.

abstersion;
սրբութեանց or — սրբոց, the Holy of Holies;
— սրբութեանց or սուրբ սրբութեանց, most sacred;
յարկ սրբութեան, temple, church;
— ձեր, Your Holiness;
սրբութեամբ, holily.


Սրինգ, րնգաց

s.

flute;
flageolet;
fife;
syringe;
— հաւորսաց, bird-call;
— հովուական, shepherd's pipe, reed;
նուագել սրնգաւ, to play the flute;
to pipe.


Սրոց, ի

cf. Յեսան.


Սրութիւն, ութեան

s.

sharpness, acuteness, keenness, point;
subtilty;
rapidity, velocity, speed, celerity;
— մտաց, acumen;
— ձայնի, shrillness.


Սրտմտիմ, եցայ

vn.

to lose one's temper, to be angry, out of all patience, indignant, in a passion, provoked, irritated, exasperated, enraged;
սրտմտեցաւ բարկութիւն նորա յոյժ, he was seized with rage.


Սրտմտութիւն, ութեան

s.

indignation, passion, vexation, anger, ire, spite, wrath, rage;
շիջուցանել զբոց սրտմտութեան, to stifle, smother or suppress the fire of one's indignation;
cf. Հրաբորբոք.