serpent, adder, snake;
— or — աւազակ, the devil;
— խարամանի, dipsas or dipsade;
— շչէ, the serpent hisses;
cf. Քաղցրութիւն.
(լծ. յն. օ՛ֆիս). ὅφις serpens, coluber, anguis. Զեռուն ժանտ ի մէջ ամենայն սողնոց՝ իբր թագաւոր նոցա, ցամաքային եւ ջրային, ազգի ազգի, խորամանկ քան զամենայն կենդանիս, եւ թունաւոր խածուած նորա. cf. ԻԺ, cf. ՎԻՇԱՊ, cf. ՔԱՐԲ, cf. ԽԱՐԱՄԱՆԻ, cf. ԱՐՔԱՅԻԿ.
Եւ օձն էր իմաստնագոյն քան զամենայն գազանս։ Եւ եղիցի գան՝ օձ դարանակալ ի ճանապարհի։ Առաքեաց օձս կոտորիչս։ Հարուածովք կամակոր օձիցն։ Ի վերայ վիշապ օձին կամակորի (այսինքն գալարելոյ)։ Սպանցէ զնա լեզու օձի.եւ այլն։
Իբրեւ զօձ թիւրեալ ամենայն զգայութեանմբք ընդ երկիր սողայ, որպէս զօձ՝ զի գալարուն ծուռ. (Սարգ. ՟բ. պ. ՟Ա։)
Նշանակէ օձդ զոչ ծերանալն. Զի ասի՝ թէ մերկանայ զծերութիւնն, եւ նորոգի. (Նոննոս.։)
Խորամանկութիւն՝ օձից բարք են. (Վեցօր. ՟Ե։)
ՕՁ. ստէպ դնի փոխանակ նախնոյ օձին կամ բանսարկուին.
Չերկնչիմք այժմ ի յօձէն, զի իմաստուն կոյսն երեւի. (Տաղ.։)
Օձ է նոյն ինքն բանսարկուն. (Լմբ. ժղ.։)
Սատանայ օձիւն խօսեցաւ. (Կիւրղ. ծն.։)
ՕՁ ԱՒԱԶԱԿ. Նոյն ինքն բանսարկուն.
Քեւ խայտառակեցաւ օ՛ձ աւազակն, եւ բացաւ դրախտ մա՛րդ աւազակին. (Թէոդոր. խչ.։)
Զսկզբնաչար զդրախտին օձն իբրեւ զաւազակապետ ժանդատեսիլ կալեալ, եւ ձաղածանակ արարեալ ... ուր թագաւորն փառաց պսակեալ ի խաչին՝ յանդիման առնելով զնա ի հայհոյութենէն ի խոստովանութիւն արքայութեանիւրոյ՝ լուծանէ զանէծս, ընդ իւր տանելով ի դրախտն. (Արշ.։)
ՕՁԻ ԴԵՂ.
γεντιάνη gentiana. Բոյս բժշկական. կիւշատ, ճընդիյանա։ (Բժշկարան.։)