Արութիւն, ութեան

s.

ԱՐՈՒԹԻՒՆ կամ ԱՐՒՈՒԹԻՒՆ. (լծ. եւ յն. արէդի) ἁρετή virtus, ἁνδρία virilitas, fortitudo Արիութիւն. կորուվութիւն. քաջութիւն. եւ որպէս ընդհանուր կամ մասնաւոր առաքինութիւն. կտրճութիւն.

Վաստակ նորա իմաստութեամ եւգիտութեամբ եւ արութեամբ. (Ժղ. ՟Բ. 21։ եւս եւ ՟Դ. 4։ ՟Ե. 10։)

Զարդարութիւն եւ զարւութիւն (կամ զարութիւն). (Իմ. ՟Ը. 7։)

Խորհականութիւն եւ ողջախորհութիւն, արութիւն եւ արդարութիւն։ Եզերացեալ է խոհականութիւն առնելեօքն, իսկ արութիւնն համբերելեօքն. (Փիլ. այլաբ.։)

Արութեամբ ինչ չեմ լաւ քան զեղբարսն իմ։ Ոչ խառնեսցուք զանուն վատութեան մերոյ ընդ արութիւնս քաջութեան. (՟Ա մկ. ՟Ժ՟Գ. 5։ ՟Թ. 10։)

Բազում գործս արւութեան ցուցեալ. (Ագաթ.։)

Որ ի նմայն աճելոց էին արութիւնք. (Խոր. ՟Բ. 7։)

Զմարտից եւ զպատերազմաց արութիւսն. (Կորիւն.։)

Արութիւնս կատարել կամ ցուցանել. (Եղիշ. ՟Ե։ Յհ. կթ.։)

Խրախուսեն յոգի արութեամբ. (Նար. ՟Ղ՟Բ։)

Զտարացոյց արւութեանն ի ձեզ տպաւորելով. (ՃՃ.։)

Զբարիսն անկեալս ի մեզ հոգւոյ արութիւս. (Նար. ՟Ի՟Թ։ որպէս եւ ի հին ձեռ. կամ թարգ. հարանց վարուց ստէպ դնի Արութիւն, իբրու Առաքինութիւն, ըստ հոմաձայնութեան յունին։)

որպէս Այրութիւն, այսինքն այրական կամ արուական եւ կամ արական բնութիւն.

Արութիւն կամ իգութիւն իցէ նորա. (Եզնիկ.։)

Ի մէջ հրեշտակացն չերեւի արութիւն եւ իգութիւն. (Բրսղ. մրկ.։)

Կամ Երիտասարդութիւն. արբունք.

Ի զարգանալ արութեան հասակին ի հնգետասանին ամաց լրումն. (Շ. ընդհանր.։ Եւ զի՞նչ է արութիւնն այն՝ յոր ել ի տղայութենէն. Լմբ. սղ.։)

Յառաջին տիոցն՝ յորժամ յարութիւն հասին, չարեացն եւեթ զհետ էին. (Ոսկ. ես.։)

Արական կամ առնի անգամք.

Յանդամս ծածուկս եւ յարւութիւնս նորա տանջանս անողորմս հասուցանէին։ Զծածուկ տրւութիւնս կապեալ սամտեօք. (Յհ. կթ.։)

Սրեցին երկայնագոյն եղէգն, եւ արկին ի յարութիւն իներքին անգամոցն. (Ճ. ՟Ա.։)

γονόρρεια, -υα, κοίτη seminis profluvium, cubile Գիջութիւն կամ սերմն առն. (Ղեւտ. ՟Ժ՟Ե. 16=18։ ՟Ժ՟Ը. 20. 23։ ՟Ժ՟Թ. 20։ ՟Ի՟Բ. 4։ Թուոց. ՟Ե. 13. 20։)

Եթէ արութիւնք թորեսցեն ի տէրունական սեղանն. (Փիլ. քհ. ՟Ժ՟Ա։)

Խաղտեալ զամանցանկութեանն՝ տայ հեղուլ ի բաց զարութիւնսն. (Եզնիկ.։)