consort, husband;
wife, spouse.
(որպէս թէ համասին, ի միասին. լծ. եւ յն. ղամէ՛տիս, ղամէտի՛). γαμέτης, ἠ γαμετή, γαμέτις maritus (այրն) uxor (կինն) ὀ, καὶ ἠ συζυγή , σύζυγεις, -εῖσα conjugatus, conjux, κοινωνός, συνών particeps, conversans, qui sunt simul այր կանամբի, եւ կին արամբի. լծակից. փեսայ եւ հարսն. էրիկ կնիկ, էրիկը՝ կամ կնիկը, հարսուփեսայ, պսակուած կամ նշանած, կարգուած. էհլ. եօլտաշ. էշ. զէվճ. հէմսէր.
Որդի (Իսահակ) յամուսնէ լինի իմաստնոյն՝ հարազատ եւ սիրելի եւ միայն. (Փիլ. իմաստն.։)
Նոցին ամուսինքն տոռն ընդ անձն փոխանակ երիտասարդութեան ցնծութեանն։ Նա էր ամուսին եւ կին ուխտի քո. (՟Գ. Մակ. ՟Դ. 7։ Մաղ. ՟Բ. 14։)
Որպէս անգոսնէ կին զամուսին իւր. (Երեմ. ՟Գ. 20։)
Ողբա՛ առ իս իբրեւ զհարսն քրձազգած ի վերայ առն իւր ամուսնոյ. յն. կուսականի, կամ կուսի. լտ. յարբունս հասակի. (որպէս նոր փեսայ, կամ խօսնայր։) (Յովէլ. ՟Ա. 8.)
Կին կռուեսցի ընդ առն ամուսնոյ իւրոյ։ Իսկ ի գիրս Պիտոյից առաւել դնի վասն կանանց. (Եղիշ. ՟Գ.)
Անցնիւր այր զիւրոյ ամուսնին դաշն պահեսցէ։ Հանդերձ ամուսնաւ։ Յորդորմամբ ամուսնին։ Նմանապէս եւ զամուսնացն։ Ի հարազատն ամուսնաց. եւ այլն։
Հեռանային յընդանեացն եւ յեղբարց, եւ յամուսնէից, եւ յորդւոց. (Մեսր. եր. (որ կա՛մ է անսովոր հոլով՝ իբր յամուսնից, կամ յամուսնաց. եւ կամ յայտ առնէ զխօսեցեալ կինն։))
cf. ԼԾԱԿԻՑ, cf. ԿՈՂԱԿԻՑ, cf. ԶՈՒԳԱԿԻՑ։
Այլաբանութեամբ՝ որպէս հարսն Քրիստոսի.
Այլ եւ ամուսին սրբութեան Բանին Աստուծոյ ասի եկեղեցի սուրբ, եւ այր նորա Քրիստոս բարձրացեալ ի պարծանս խաչին. (Համամ առակ.։)
Անսովոր ոճով՝ իբր զուգահասակ սննդակից, հասակակից, ժամանակակից. պօյտաշ. ἱσήλαξ aetate par, aequalis
(Միտք, զգայութիւն, եւ ցանկութիւն) հասակաւ զանազանք առ յիմանալ միայն, իսկ ժամանակաւ ամուսինք եւ զուգահասակք (յն. մի բառ)։ Յառաջնումն գոյացուցանելն ամենայնի՝ յորում եւ զաշխարհ արար, հաստատէ զամենայն ընդ նմին լի իւրեանց պտղովն ամուսին խորհրդոցն. (Փիլ. այլաբ. եւ Փիլ. ել. ՟Ա. 1։)