Your research : 2 Results for ման

Entries' title containing ման : 1136 Results

Զուգամանակութիւն, ութեան

s. mech.

isochronism, uniformity of vibration, (lines).


Զօդամանեալ

adj.

tied, joined, annexed, connected;
malicious, cunning, hidden, embroiled.


Ընդարմանամ, ացայ

vn.

to grow stupid, numb, to fall asleep;

fig.

to be benumbed, dulled;
— ի ցրտոյ, to be benumbed with cold, to be frozen, to become torpid;
— աչօք յիմն, to gaze at, to stare at;
— զբաղանօք, to preoccupy one's self, to plunge in, to engulf one's self;
զբաղմակոյտ ոսկերաց նորա ընդարմացոյց, he has benumhed the multitude of his bones.


Ընդդիմանամ, ացայ

vn.

to resist, to contrast, to be repugnant, to mutitiny.


Ընկողմանեցուցանեմ, ուցի

va.

to stretch, to lay down, to put to bed.


Ընկողմանիմ, եցայ

vn.

to stretch ones self in bed, to lie down, to go to bed.


Ընկողմանումն, ման

s.

going to bed;
the hack of a chair.


Եռամանակ

adj.

of three times or measures.


Երամանամ, ացայ

vn.

to assemble in troops, to flock, to go in company.


Երդմանկեր

cf. Երդմնազանց.


Ըստիմանիմ, եցայ

vn.

to shoe, to put on shoes, or boots.


Ըստնմանէք

pl. s.

the following, successors, posterity.


Թաղմանական

adj.

funeral, funereal;
— հանդէս, funeral, burial, funeral rites, procession or train.


Թանաման, ի

s.

soup-tureen.


Թարգման, աց

s.

translator;
commentator, paraphrast;
interpreter;
translation;
— կալ, լինել ումեք, to be an interpreter.


Թարգմանելի

adj.

translatable.


Թարգմանեմ, եցի

va.

to translate;
to interpret, to explain;
— յանպատրաստից, to translate off hand, extemporally, fluently;
— բառ առ բառ, to translate literally, word for word.


Թարգմանիչ

s.

translator;
interpreter;
—ք. The Seventy, (translators of the Septuagint);
the Interpreters of the Armenian Scriptures.


Թարգմանութիւն, ութեան

s.

translation, version;
interpretation, explanation;
ճոխագոյն, ընդարձակ —, paraphrase;
ազատ —, բառական —, free translation;
literal -.


Թարգմանչագիր

adj.

written by translators.


Թարգմանօրէն

adv.

by translation;
by interpretation.


Դրամանոց, աց

s.

money-box or money-case;
bank.


Եթերանման

cf. Եթերախաղաց.


Եղաման, ի

s.

cruet, vial for oil.


Եպիմանիկոս

s.

sacerdotal maniple.


Դարման, ոց, ից

s.

cure, dressing;
culture;
remedy, reparation;
refreshment;
provender, provision, victuals;
subsistence, nourishment, maintenance;
— տամ, cf. Դարմանեմ.


Դարմանական

adj.

remediable, curative.


Դարմանաւոր

adj.

curing.


Դարմանելի

adj.

curable.


Դարմանեմ, եցի

va.

to nourish, to sustain, to feed;
to fodder;
to cherish, to foment;
to physic, to dress, to heal;
to repair.


Դարմանիչ

adj.

careful of;
who nourishes.


Դարմանոց, աց

s.

hospital.


Դարմանութիւն, ութեան

s.

cf. Դարման.


Երկակողմանի

adj.

having two sides;
two sided, reciprocal.


Երկամանակ

adj.

that has two times or measures.


Երկայնժամանակեայ

adj.

that lives or lasts long;
of a long while or time.


Երկայնժամանակեան

cf. Երկայնժամանակեայ.


Դիմանամ, ացայ

vn.

cf. Ընդդիմանամ.


Առժամանակ մի

cf. Ժամանակ.


Առժամանակեայ

adj.

temporal, perishable;
provisional.


Առիւծանման

adv.

cf. Առիւծաբար.


Աստղանման

cf. Աստղակերպ.


Համանգամայն

adj.

whole, universal;

adv.

all, all together, generally;
even, yet, still.


Համանդամք

s.

all the members.


Համանիւթ

adj.

of the same matter.


Համանման, ից

adj.

equal, alike, similar;
conformable, analogous;
imitating, following;

adv.

equally, alike.


Համանմանակի

adj.

cf. Համանման.


Համանմանեալ

adj.

cf. Համանման.


Համանմանի, նւոյ, նեաց

adj.

cf. Համանման.


Համանմանութիւն, ութեան

s.

similarity, conformity, analogy.


Definitions containing the research ման : 328 Results

Մեղադրեմ, եցի

va.

to find fault with, to blame, to accuse, to reproach, to censure, to reprove, to criminate, to condemn;
— զժամանակն, to blame the want of time.


Մետաղ, ի

s.

metal, mineral;

s.

—ք, mine;

fig.

exile, banishment;
դնել, արտասահմանել ի —ս, to banish, to exile, to send into banishment;
արկանել ի —ս, to arrest, to imprison.


Պաշարումն, ման

s.

siege, investment, blockade, surrounding, occupancy;
— մտաց, anxiety, preoccupation;
դնել զոտս ի պաշարման, to fetter, to put into irons, to shackle;
ի — եւ յարգել արկանել, to besiege, to lay siege to, to invest.


Պաշտօն, տամանց

s.

worship, adoration, latria, religion;
service, office, ministry;
ceremony, mystery;
service, office;
employment, function, duty, post, place;
— աստուածային, divine worship;
— կռոց, idolatry, the worship of idols;
սնոտի —, superstition;
— ննջեցելոց, burial service;
burial;
— բարի, piety, religion, fear of God;
հասարակաց պաշտամունք, public functions;
—, պաշտամունք, Olympic or public games;
ի պաշտամանէ, by profession;
պաշտօնեայ հասարակաց պաշտամանց, the Minister of Public worship;
— առնել, to pay one's court to, to court, to flatter;
— առնուլ, to be honoured or adored, to be ministered to;
— հարկանել, տանել, to serve;
ի պաշտաման կալ, to be in the ministry;
պաշտել զ—, to exercise one's trade or calling;
— տանել, to serve, to worship, to adore;
ի — առնուլ, to adore;
— մատուցանել, to worship, to perform a service agreeable to God;
աստուածական առնուլ —, to cause oneself to be adored like a god;
ի — մտանել, to enter a person's service;
— կատարել, to fulfil a function;
կորուսանել զ—, to lose one's place;
ունել, ժառանգել զ— ուրուք, to take a person's place, to replace one;
— կատարել վասն հոգւոյ ուրուք, to celebrate a mass for the repose of a person's soul;
—ս երգոց կատարել, to sing psalms, to praise;
— ինչ առնելով, — ինչ առնելոյ վասն, through respect, for regard, by adulation.


Սրովբէասարաս

cf. Սրովբէանման.


Վաղ

adj.

ancient, old, former;

adv.

anciently, formerly, once on a time;
early, betimes, soon, quick;

s.

tomorrow;
— քաջ, very early;
— քաջ ընդ առաւօտն, at the break of day or of dawn, at the peep of day, very early in the morning, at dawn;
— ուրեմն, in bygone times, of old, long ago, a long time ago;
ի — ժամանակս, anciently, formerly;
ի — ժամանակաց, time out of mind;
— ընդ փոյթ, soon, quick;
forthwith, directly;
— կամ անագան, եթէ — եթէ անագան, sooner or later;
ոչ կարի — ոչ յոյժ անագան, neither too soon nor too late;
ո՞չ — իսկ ասացի քեզ, did I not tell you before ?.


Վաղնջուց

adj.

ancient, old;
ի — or ի հետէ, anciently, formerly, long since;
ի — ժամանակաց, of yore, time out of mind, from time immemorial.


Պտուտակ, աց

s.

screw;
windlass, hand winch;
wheel and axle;
*whirligig;
— խոր or — մայր, hollow or female screw;
screw-box, nut;
մանրաչափական, micrometrical screw;
— վերակոչ, nut-screw;
— օդահան, ventilating screw;
— արքիմեդեայ, Archimedes' screw, spiral pump;
— հոլանտացի, Dutch screw-pump;
— անվախճան or — անեզր, endless or perpetual screw, worm, creeper, conveyer.


Պրակ, աց

s.

wood, thicket, grove, bush;
work, writing;
chapter, paragraph or article;
— թղթոյ, ream of paper;
— կտաւոց, չուխայից, entire piece of linen or woollen cloth, bale, pack;
—ք ուսման, lesson;

s.

acts;
—ք առաքելոց, the Acts of the Apostles.


Ջերմութիւն, ութեան

s.

heat, warmth;
caloric;
fever, fever-heat;
calefaction, warming;
temperature;
թագուն՝ ճառագայթեալ՝ տեսակարար —, latent, radiant, specific heat;
— առաձգութեան կամ գոլորշացման, steam-generating heat;
— սփռեալ or ցրեալ, diffused heat;
— կեդրոնական, central heat.


*Սինօռ, ի

cf. Սահման.


Սոխ, ոց, ից

s.

onion;
bulb, bulbous root;
դալար —, scallion, green onion;
մանր, shallot.


Սանդուղք, դղոց

s.

staircase, stairs, ladder;
երկբացիկ —, double ladder, trestles;
ծալածոյ —, folding ladder;
— չուանեայ, rope-ladder, foot-rope;
— հրդեհի, fire-ladder, fire-escape;
— պաշարման, scaling-ladder;
— շրջանակաւ, winding staircase;
ելանել ընդ —ղս, to go up stairs;
իջանել ի սանդղոց, to come down stairs;
ելանել ի վեր սանդղովք, to scale, to climb over, to escalade;
ելանել սանդղովք ի պարիսպս, to scale the walls.


Սառումն, ման

s.

congelation;
կէտ սառման, freezing point.


Սասանիմ, եցայ

vn.

to be shaken, to totter;
to tremble, to shudder;
to be dismayed, cast down;
— ի հիմանէ, to shake to its very foundations;
սասանեալ կալ, to stand abashed.


Սաստկանամ, ացայ

vn.

to increase in force, in intensity, to be strengthened by, increased, to grow;
to be enraged, very angry;
— մարտին, to become exasperated, to grow most ferocious;
—նայր հրաման թագաւորին, the king's order was pressing.


Սաստկացուցանեմ, ուցի

va.

to render intense, violent or strong, to strengthen, to augment, to increase;
— զպատերազմն, to foment, to exasperate warfare;
to turn the enemy's flank;
— զհրամանն արքունի, to enforce the king's command.


Սարդ, ից

s.

spider;
երդաբնակ, նըստուկ, ուղղընթաց, շեղընթաց, թելհան, սփռող, թափառուկ, մոլար, ոստին, ջրային —ք, house spider, sedentary, retrigrade, laterigrade, spinner, snaring, vagrant, erratic, land spider, waterspiders;
արագ or ժիր, նուրբ, կայտառ, խիզախ or արի, ճարտար or ճարպիկ, հնարագէտ, հանճարեղ, գիտուն, վաստակաւոր, արթուն —, agile, cunning, quick, prompt, skilful, industrious, ingenious, knowing, laborious, vigilant spider;
կախուկ, վերնակառ or վերամբարձ, մանողակ, փորեղ or տղընդեր, տգեղ or մախիզ, անհեդեդ, սոսկալի, թունաւոր —ք, hanging, suspended, spinning, big-bellied, ugly, deformed, frightful, venomous spiders;

zool.

starling.

bot.

laurel, baytree.


Սեղմիմ, եցայ

vn.

cf. Սեղմանամ.


Սենեակ, նեկաց

s.

chamber;
cabinet, closet;
cf. Հարսն;

fig.

concubine;
— միանձանց, cell;
— հարսին, nuptial bed, thalamus;
— ուսման, study.


Սերմն, սերման, սերմունք, սերմանք, մանց

s.

seed, grain;
berry;
corn, pulse;

fig.

progeny, race, descendants;
germ, bud, seeds, cause, principle;

bot.

cotyledon;

med.

— արութեան, sperm;
— ձկանց, spawn;
— շողգամի, rape-seed;
ի — տալ զցորեան, to sow corn;
ելանել արութիւն սերման, to be afflicted with gonorrhea;
— առնուլ կնոջ, to conceive.


Սոսկական

adj.

simple, pure;
vulgar, ordinary;
private;
cf. Սոսկալի;

s.

footsoldier;
—, — ոք or մարդ, a private person, an individual, person of retired or secluded habits;
— կեանք, private life;
—ք ոմանք, some private persons.


Սունկն, սնկան

s.

mushroom;
cork;
*pumice;

med.

fungid excrescence, fungus;

bot.

sonchus, sow-thistle;
— թունաւոր, toadstool;
համեմանք ի սնկոյ, mushroom sauce, ketchup;
ածու սնկոյ, mushroom bed.


Սպաս, ուց

s.

service, office, function, employment;
want, requisite;
furniture, ornaments, trimmings, apparel, moveables, luggage, clothes, goods, service of plate, vessels, utensils;
dinner-service;
meats, victuals, repast, dinner, treat, feast;
pomp, train, equipage;
care, earnestness, solicitude;
—ք եկեղեցւոյ, church ornaments, decorations, plate, chalice;
ի — հայրենեաց, in the public service;
— ունել, տանել, հարկանել, ի —ու կալ, to serve, to take service, to minister;
— ունել կրակի, to worship fire;
— տանել կռոց, to worship idols;
լինել ի —ու պաշտաման ուրուք, to serve, to be in service;
հարկանել, տալ ումեք զյետին —, to pay the last honours;
— տանել ախտից, to obey the passions;
աստուածական մատուցանել անձին —, to be one's own idol;
— առնել, to attend well, to care, to keep, to guard, to watch, to spy, to lie in wait for;
to eat, to dine;
— ուտել or կերակրիլ, to regale, to entertain, to give an entertainment;
— ա րկանել, դնել, to prepare the requisites for the Mass;
զբաղեալ էր ի բազում —ու, he was oppressed by a multitude of things, he was very busy.


Սպասաւորեմ, եցի

vn.

to serve, to wait on, to assist;
to administer, to bestow, to confer;
— փառաց ուրուք, to serve to a person's glory;
— հրամանի, to fulfil, accomplish or execute an order or command.


Ստահակ, աց

adj.

wrongheaded, headstrong, petulant, insubordinate, undisciplined;
impertinent, insolent;
knavish, rascally, roguish;
—ս իմանալ, to rebel.


Սակաւ, ու, ուց

adj.

few in number, inconsiderable, moderate, small, slender;

adv.

somewhat, less;
—, առ —, little by little, by degrees, by little and little, insensibly;
— անգամ, — երբեք, rarely, seldom;
ոչ —, many, much, not less;
— ինչ, —ս, առ — մի, few, not very, somewhat, rather, a little, cf. Փոքր մի, cf. Փոքր ինչ, cf. Խուն մի;
առ — մի, ի — ժամանակի, յետ —ուց, shortly, in a short time, for a moment;
յետ — միոյ, shortly after;
—ուք, with few attendants;
in few words, briefly, in short;
ոչ —ք ի նոցանէ, many of them;
ճաշակեցի — մի մեղր, I ate some or a little honey;
մարթի եւ ի —էն՝ — տալ, a little may be offered even of a little;
cf. Շատանամ.


Ստին, ստեան, ի ստենէ

s.

breast, bosom;
teat;

fig.

source, spring;
ի ստեան, at the breast;
մանուկ ի ստեան, sucking-child;
գօտեւորեալ առ ստեամբ, girt about the paps;
կերակրել ստեամբ, to suckle, to give suck, to give the breast to;
դիել զ—ս, to suck, to draw the breast;
cf. Հատուցանեմ;
անկանիլ ստեանցն, forming or rounding of the breasts in adolescence;
եռալ ստեանց, to give milk;
ի ծուծ ստեանցն կախեալ, hanging to her breast;
—ք անկան քեզ, thy breast are fashioned;
յոյս իմ ի ստեանց մօր իմոյ, my hope from my mother's womb.


Ջրհեղ

s.

urine;
—ի աման, bladder, vesicle;
— մարմին, cf. Ջրահեղ անդամ.


Ոճ, ոյ, ով

s.

style;
phrase;
method, system, formula;
rank, order, manner, fashion, form;
behaviour, conduct;
dogma, doctrine;
culm or stalk of gramineous plants;
pannier, basket;
— լեզուաց, the character or genius of a language;
— սուրբ գրոց, language of the Scriptures;
ճեմական, բանաստեղծական, ճարտասանական, արձանական, գոթացի, լակոնական, մարոտեան, մեղրածորան ոճ, academical, poetical, oratorical, lapidary, gothic, laconic, marotic, mellifluent or honied style;
բարձր, վսեմ, վայելուչ, յարդարուն, պարզ, կորովի, քաղցր, հեշտ, բարեխառն ոճ, elevated or high, sublime, elegant, florid, simple, nervous, mellifluous, fluent or easy, temperate or moderate manner or style;
ընտանի, կատակաբան, երկայնաբան, անհարթ, խիստ, թոյլ or տկար ոճ, familiar, burlesque, prolix o diffuse, harsh or rough, hard, languishing style;
մաքրել զոճ, to purify, to refine the style;
յոճ եւ ի կարգ մուծանել, to reduce to method, to put in order;
ոճով մանր հայել, to fix, to rivet the attention;
մանգաղ արկանել յոճ ընկերին, to put a sickle unto one's neighbour's standing corn;
գարին յոճ կայր, the barley was green;

bot.

cf. Բաղշտակ;
acre (measure of lands);

adv.

ոճով, methodically;
distinctly, precisely;
continuously, in detail;
suitably, properly, to the purpose;
նովին ոճով, in the same style.


Ոմն, ուրումն, ումեմն, ոմանք, ոմանց

pron.

some, certain, some one, one;
այր —, a man;
կին — անուն մարգարիտա, a woman named Margaret;
ոմն քաղցեալ եւ ոմն արբեալ, one is dying of hunger while another is drunk;
ոմանք մեծատունք եւ ոմանք աղքատք, some are rich and others poor;
ցրուեցան ոմն յայս եւ ոմն յայն կոյս, they are scattered here and there;
զոմանս տեսի անցանել ընդ գետն, ոմանք ի լուղ, եւ ոմանք ի նաւակի, I saw several crossing the river, some swimming, others in a boat.


Ոչ

adv.

no, not, nor, none;
ոչ կամիմ, I will not;
ոչ գիտեմ, I do not know;
ոչ կարեմ, I cannot;
ոչ ոչ, neither nor;
ոչ սիրեմ զնա եւ ոչ երկնչիմ ի նմանէ, I neither love him nor fear him;
բայց գիտէի ոչ, but I did not know it;
ինչ ոչ ունի, he has nothing;
ոչ առանց պատճառի, not without cause;
յոչ կամաց, involuntarily, against one's will, by force;
ոչ եթէ, not only;
no;
ոչ եւս, no longer;
not yet;
ոչ երբէք, ոչ բնաւ, never, not at all, no;
ոչ ոք, no one, nobody, none, not one;
ոչ ոք ի ձէնջ, no one among you;
ոչ ոք ասասցէ քեզ, nobody will tell you;
ոչ ոք գտցի այնչափ յանդուգն, no one will be hardy enough;
ոչ զոք գտցես, you will not find any man;
յոչ գոյից ի գոյ ածել, զոչսն ածել ի գոյանալ, to produce or create from nothing;
շարժել յոչ բարիսն, to provoke to evil;
այո կամ ոչ, yes or no;
եղիցի ձեր բան, այոն՝ այո, եւ ոչն՝ ոչ, let your conversation be, yea, yea;
nay, nay;
ո՞չ or ո՞չ ապաքէն ասացի քեզ, did I not tell you ?
;
ոչ, տէր, no, Sir;
ո՞չ իսկ, is it not true that ?
ոչ միայն չողորմեալ, far from being touched;
եւ ոչ իսկ մարդ է, he is no man;
ոչ արդեօք զերծաւ, perhaps he is not freed;
cf. Ել.


Ոռոգումն, ման

s.

watering;
irrigation, sprinkling;
water-retting, steeping;
աւազան ոռոգման, retting-pool, retting-tank, retting-pit, retting-pond.


Ոսկի, կւոյ

s.

gold;
gold coin;

adj.

gold, golden, of gold;
մուսիոնեան —, massive gold;
— շանթաձիգ, rum fulminans, fulminating gold;
մանեակ —, gold necklace;

bot.

— եղէգն, lysimachia, money-wort, loose-strife;
cf. Ընդելուզանեմ;
cf. Կշիռ.


Ոսկր, կեր, աց

s.

bone;
տարաբուն —, process, apophysis;
— արմատոյ լեզուի, hyoides;
անանուն —, ossa innominata;
— ցայլից, os pectinis or pubis;
— սրբանի, os sacrum;
— կիտի, whale-bone;
— փղաց, ivory;
cf. Փղոսկր;
գերեզման ոսկերաց, charnel-house;
փոխարկութիւն յ—, ossification;
հաստատիչ խախտեալ ոսկերաց, bonesetter;
կցել զ—ն բեկեալ, to bonset;
փոխարկել յ—, to ossify;
հանել զոսկերս, to bone, to take out the bones;
գողացուցանել զոսկերս, to cause the bones to shake;
cf. Լեզու.


Ով

int.

o ! oh ! ho ! ah ! ha ! alas !
ով աստուած իմ, o my God !
ով աղետիցս, what a pity !
cf. Աղէտ;
ով սքանչելեացս, what a wonder ! wonderful !
ով, զիարդ վեհ է ազգասիրութիւն, ah ! what a noble sentiment is patriotism !
ով ժամանակ ով բարք, o tempora ! o mores ! oh times ! oh manners ! to what a depth of corruption have our manners come ! in what an age we live !
ով ո, փախերուք յերկրէ հիւսիսոյ, ho, ho, flee from the land of the north !
.


Շառագունիմ, եցայ

vn.

to blush, to redden with shame, to be ashamed, confounded;
—նեցան երեսք նորա ի ցասմանէ, his face flushed with anger.


Շար, ից

s.

string, file, line, range, row, rank, order, long string, concatenation, chain, series, suite, train;
multitude, great number;
composition;
—ք մարգարտաց, string of pearls;
ոսկի —, gold chain;
—ք լերանց, mountain-chain;
— ճանճից, swarm or lot of flies;
— մրջմանց, swarm of ants;
anthill;
— շանց, pack, number of dogs;
— ազգաբանութեան, genealogy;
ի —ի հարկանել, to register, to record, to set or write down;
ի —ի արկանել, to string, to range, to rank;
ի — արկեալ թուել, to enumerate, to number, to count;
ի միում —ի հարեալ ընդ մի համարել, to be enumerated in the same series;
յանտեղեաց —ին է այս, it is very far from the purpose.


Շարժուած, ոց

s.

movement;
gesture, action;
սաստիկ or տարապայման —, gesticulation;
—ս առնել ի խօսելն, to gesticulate while speaking;
սաստիկ —ս առնել ի խօսելն, to gesticulate, to be too full of action.


Շինական, աց

s.

country-man, country-fellow, rustic, peasant, villager;
—ք or —եր, the peasants, peasantry, country people;

adj.

rustic, gross, rude, impolite, uncivil, clownish, boorish;
կին —, country-woman, peasantess;
մանուկ —, country lad;
աղջիկ —, country lass, cottage girl.


Շրջիմ, եցայ

vn.

to take a walk, to walk, to march, to go;
to turn, to be changed, converted, transmuted;
to fall back, to be upset;
— ժամանակաց, changes, mutations or vicissitudes of time;
— ի մտաց, ի խորհրդոց, to alter or change one's mind, to change sides;
շրջեցաւ գոյն երեսաց նորա, his countenance altered;
cf. Օր.


Շօշափումն, ման

s.

touch, feeling, taction, handling, contact, grazing;
կէտ շօշափման, point of contact.


Ո՜, ո՜ ո՜

int.

o ! oh ! ah !
ո՜ ո՜ փախերուք, hollo there! run away! save yourselves! out of the way!
ո՜ մեծի մարդասիրութեանն աստուծոյ, oh the great mercy of God !
ո՜ զարմանալի իրս, what wandrous thing is this !
ո՛ այրն այն յիմարեալ է, look, that man has gone mad;
ո՜ ստութեանդ, ah ! what a surprising falsehood, imposture is yours !


Ո, ոյր, ում, ոյք, ոյց

pron.

who, which;
ո՞, ո՞ ոք, who ?
ո՞ ի ձէնջ իշխեսցէ առնել զայդ, who among you dare do that ?
ո՞ ոք ի մարդկանէ, who is he that ?
գիտեմ ո՛ է դա, I know who he is;
ո՞ ոք եւ իցէ, whoever he may be;
ո՞յր է մատեանս, whose book is this ?
զո՞ խնդրէք, whom do you seek ?
ո՞յր ես, who are you for ? ո՞ւմ ասացեր, to whom have you spoken ?
ո՞ գիտէ, who knows ?
ո՞յք ոմանք իցեն, who are they who ?
ո՞ւմ ի կապելոց, to which of the prisoners ?
յո՞ւմ անձին, on which person ?
ո՞յք եմք, who are we ?
յո՞ երթաս, where ? where are you going ?.


Ոլոռն, ռան, ռունք

s.

pea;
chick peas;
grain;
globule;
wood-worm, beetle;
— —, drop by drop;
պատիճ կամ կեղեւ ոլեռան, peascod, peashel;
նմանք են միմեանց իբր հատք ոլոռանց, they are as like as two peas.


Չաշմակեմ, եցի

va.

cf. Յանդիմանեմ.


Չար, աց

adj.

bad, wicked;
hurtful, sinister, dangerous;
mischievous, malicious, spiteful, flagitious, iniquitous;

s.

evil, malice, wickedness, iniquity, perversity, impiety;
trouble, affliction, disaster, misfortune;

adv.

—, —աւ, —իւ, —եաւ or —ով, ill, badly, wickedly;
ferociously, ruthlessly, without pity;
—, —ն, այս —, demon, evil spirit;
մահ —, plague, pest, pestilence;
օր —, unlucky day;
ժամանակ —, calamitous times;
— ծառ, worthless tree;
— ջուր, unwholesome, polluted, very bad water;
— ամօթ, bashfulness, sheepishness;
—, —իս առնել, գործել, to harm, to hurt or wrong any one;
—աւ կորուսանել, to destroy cruelly, without pity or remorse;
զ—սն —աւ կորուսցէ, he will miserably destroy the wicked men;
արար — առաջի տեառն, he did evil in the sight of the Lord;
եւ որ — քան զամենայն է, այլ որ — եւսն է, the most disagreeable that can be, the worst, the worst is that, that is worse;
զի մի — եւս ինչ լինիցի քեզ, for fear lest something worse should happen.


Չափ, ուց, ոց

s.

measure;
that by which any thing is measured;
extent, dimension, measurement;
quantity, dose;
measure, bounds, compass;
mediocrity;
moderation;
rule, proportion, measure;
reach, value, capacity;
boundary, limits, end;

mus.

measure, time;
cadence, metre, foot, measure, rhythm;
age of discretion, manhood;

adj.

measured, regular, moderate;
middle, moderate;

prep.

even, to, about, as, by, with;
— ինչ, some, a little;
—ով, with measure or moderation, moderately;
in verse;
—ով բան, բանք —աւ, verse, poetry;
— հասակաւ, middle-sized;
ի — հասեալ, of age, grown up, formed;
ըստ —ու, in proportion;
ձեօք —, as much as you;
արեամբ —, to blood-shed;
ի — հասանել, to arrive at or to be in the flower of manhood;
to become of age, to be grown up, adult, marriageable;
ի — աւուրց հասանել, to be getting old;
ի —ու ունել զանձն, գիտել զ— անձին, to conduct oneself with moderation, to restrain, to regulate oneself, to be master of oneself;
ի —ու ունել, to confine within due limits, to limit, to keep within bounds, to restrain, to repress;
զ— առնուլ, to measure, to prove, to weigh;
to try, to feel;
զամենայն ինչ առնել —ով եւ կշռով, to do all by weight and measure;
անդր քան զ— անցուցանել, անցանել ըստ —, to go rather too far, beyond bounds, to outstrip, to carry to excess;
— դնել, — եւ սահման դնել, to place limits to, to moderate, to restrain;
կալ ի —ու, to restrain oneself;
to keep one's temper;
ծախս առնել ըստ —ու եկամտիցն, to spend in proportion to one's income;
չկալ ի —ու, to make a bad use of, to misuse;
առնուլ զ— հանդերձի, to take the measure for a coat;
ճանաչել զ— անձին, to know one's ability;
զառն — ոչ գիտել, to know not a man;
not to know mankind, to be ignorant of human nature;
ուխտել երդմամբ —, to confirm on oath;
բրել զտեղին իբրեւ առն —, to dig a hole to a man's depth, to excavate the earth to the depth of a man's height;
ունի սա — ժամանակի առաւել քան զինն հարիւր ամաց, it has lasted for more then nine hundred years;
ունի — ժամանակի հարիւր ամաց, it is a period of a hundred years, it is a century;
հինգ հարիւրով —, about five hundred;
cf. Հինգ;
միտք նորա —ով, person of shallow intellect or weak mind;
առաւել քան զ—ն, very much, immeasurably, exceedingly, extremely, excessively;
միջովք — եւ բարձիւք —, from the loins to the thighs;
զհասարակ — գիշերաւ, about midnight;
գալով — բանին քոյոյ, when your word shall be proved true;
լրացեալ է —ն, the measure is heaped up;

fig.

the cup is full.


Մոլորումն, ման

s.

cf. Մոլորութիւն;
դառնալ ի մոլորմանէ, to be convinced of one's error, to correct one's mistake.


Մուտ, մտի, մուտք, մտից

s.

entrance, entry, coming or going in, introduction, access, approach, admission;
gate, street-door, portal;
porch, atrium, vestibule;
income, revenue, rent;
carnal knowledge;
cf. Կանացի;
—ք արեւու, sun-set, setting, going down;
the setting sun, the west;
—ք արեւային, heliacal sun-set;

ast.

—ք աստեղ, immersion;
յելից մինչեւ ց-ս արեւու, from sun-rise to sun-set;
— եւ ել or ել եւ —, income and expenses;
— եւ ել նաւաց, arrival and departure of ships;
—ք եւ ելք, entering and leaving;
comers and goers;
— ամսոյ, first day of the month;

adv.

ի մտից արեւու, towards or near evening;
ի —ս լինել or դառնալ արեւու, to disappear, to set;
— առնել, to make one's entry, to enter to go in;
— or —ս գտանել, to be admitted, to have access, to be received;
— եւ ել առնել, to come in and go out;
իմանալ զ—եւ զել ուրուք, to know all a person's goings out and comings in, all his designs and actions;
ժամս որոշել ել եւ մտից, to fix the times of audience;
համարձակ — շնորհել առ ինքն, to give free access to him;
ոչ գիտեմ զել եւ զ— իմ, I do not know how to act;
խաղաղութի՞ւն իցէ —դ քո, is peace with you? do you bring peace?.