frank, free, bold;
plain, sincere, without ceremony;
determined, resolute;
wide, extended.
cf. Համարձակաբար.
εὑρύχωρος latus, liber τολμηρός audax. Համայն արձակ. բացարձակ. ընդարձակ. անարգել. անվեհեր. աներկիւղ. ազատ. յանդուգն. եւ Համարձակութիւն. թոյլտուութիւն. թոյլ տուեալ ինչ. եւ Համարձակելի.
Համարձակ ճանապարհն, որ տանի ի կորուստ. (Մտթ. ՟Է. 13։)
Խնդրէ ինքն համարձակ լինել. (Յհ. ՟Է. 4։)
Ճանապարհ ընդ համարձակ մարդոյ մի՛ երթար. (Սիրաք նոր. ՟Ը. 18։)
Ցանկալի են՝ քո (մեղաւորիդ) աղօթք աստուծոյ՝ քան զսրբոյն եւ զհամարձակին. (Ոսկ. ես.։)
Համարձակ քաջութեամբ։ Համարձակ հակառակութեամբ. (Պիտ.։)
Համարձակ լիցի գնալ ընդ նա եւ ագելոյն. յն. մինչեւ անցանել ընդ նա ագանելեօք. (Ես. ՟Ժ՟Ա. 15։)
Ոչ ումեք համարձակ արար (յն. (թոյլ ետ) մեղանչել. Սիրաք հին. ՟Ժ՟Ե. 21։)
Զամենայն իշխանութիւն համարձակ արար նմա. յն. յանձն արար բոլորովին. (Եւս. քր. ՟Ա։)
Չէ՛ նմա համարձակ ի քուն մտանել. յն. չէ՛ որ թողու. (Ժղ. ՟Ե. 11։)
Եթէ բարեգործաց չէ՛ համարձակ զայլս դատել, ո՛րչափ եւս առաւել յանցաւորաց. (Ոսկ. մտթ. 11։)
ՀԱՄԱՐՁԱԿ. մ. παρρησίᾳ cum fiducia, fidenter, libere, palam Արձակաբար. ազատաբար. աներկեղաբար. անխափան. վստահութեամբ. յայտնապէս. բաց.
Համարձակ խօսել, կամ ասել, շրջիլ, մտանել, տեսանել, մարտնչել, մեռանել, եւ այլն. (ստէպ ի սուրբ գիրս։)
Անտի համարձակ եկաք, եւ աստի գաղտ արձակէ զմեզ. (Շ. մտթ.։)