to run, to run to;
to apply;
to slide;
to gallop;
to walk;
to go, to depart, to pass;
արշաւասոյր —, to run full speed, to rattle along full speed;
երամովին՝ խուռն —, to run in company, in crowds, in a throng, to rush, to crowd, to flock;
— զհետ ուրուք, to follow, to run after;
— զհետ շաւղաց՝ հետոց ուրուք, to follow the tracks, to tread in the steps;
— զճանապարհս իւր, to follow one's career;
այսր անդր —, to dip into, to run over a book;
ընթանալով ասել, to say in few words, to touch lightly;
ի ճանապարհս պատուիրանաց —, to observe or obey the commandments;
բարւոք ընթանան իրք, affairs are thriving, business is prosperous;
cf. Զէն.
τρέχω, ἕδραμον curro, (cucurri) եւ այլն. Երագել ի գնացս. արշաւել. վազել. փութալ.
Եւ յանդեայ ընթացաւ։ Ընթա՛ գի՛տ զփքինն։ Ընթա՛. եւ ընթացաւ ընդ ճանապարհ կեքարայ։ Ընթա՛ ընդ առաջ նորա։ Ընթացայց զհետ նորա։ Որ յասպարիսին ընթանան։ Համբերութեամբ ընթասցուք ի պատերազմ։ Ի զէն ընթանայր. եւ այլն։
Ի վե՛ր ընթացիր։ Խորհրդով մտաց քոց ընթա՛ց վաղվաղեա՛ ի նաւահանգիստն. (ՃՃ.։)
Նմանութեամբ՝ եւ պէսպէս ոճով ասի.
Վաղվաղ ընթանան պատգամք նորա։ Զի բանն տեառն ընթանայցէ։ Ընթանայր հուր ընդ երկիրն։ Իբրեւ կայծակն ընդ եղէգն ընթասցին։ Իբրեւ զփայլակն յայսկոյս եւ յայնկոյս ընթանան։ Համբաւ քաջութեանն ընդ ամենայն կողմանս ընթանայր.եւ այլն։
Նըմա փառք յայս յաւիտեան, որ ընթացաւ, եւ յանկէա յաւիտենին որ կայացաւ. (Շ. միշտ էիդ.։)
Որք ոչ զպատիւն յինքեանս ձգէին, այլ պատիւն զհետ նոցա ընթացաւ։ Հառաչումն յիս ի ներքս ընթանայ. (Խոր. ՟Բ. 77։ ՟Գ. 68։)
Բայց այս բարբառ ստէպ ստէպ ընթանայր. (Եղիշ. ՟Գ։)
Յաղագս որոց բանս ընթանայր։ Ի միասին ընթանալով փառացն եւ անարգութեանն. (Յհ. իմ.։)
Առ Աստուած գոհութիւնք ընթանան. այսինքն վերառաքին. (Շար.։)
Ընթացան միտք մարդկան կարծել՝ թէ չիք մեծ քան զՅովհաննէս եւ ոչ յարքայութիւնն. (Եփր. համաբ.։)
Եւ եթէ մերձեսցի, ընթանայր միւս եւս այլ ի խորհուրդս նորա՝ եթէ օտար է նա օրինացն. (Կիւրղ. ել.։)
Ի թանձրագոյնսն ոչ ընթանալ կերակուրս. (Մագ. ՟Ի՟Ե։)
Եւ ոչ ի կերակուր ընթանայր յագ. (Վրք. հց. ՟Ի՟Զ։)
Աւետարանիչք ի բազում տեղիս՝ ընթանալով ասեն զբանն։ Աւետարանիչս այս ընթանալով զայս ծանոյց. իմա՛, համառօտելով. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 18. 19։)
| Présent | |
|---|---|
| ես | ընթանամ |
| դու | ընթանաս |
| նա | ընթանայ |
| մեք | ընթանամք |
| դուք | ընթանայք |
| նոքա | ընթանան |
| Imparfait | |
|---|---|
| ես | ընթանայի |
| դու | ընթանայիր |
| նա | ընթանայր |
| մեք | ընթանայաք |
| դուք | ընթանայիք |
| նոքա | ընթանային |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | ընթացայ |
| դու | ընթացար |
| նա | ընթացաւ |
| մեք | ընթացաք |
| դուք | ընթացայք |
| նոքա | ընթացան |
| Présent | |
|---|---|
| ես | ընթանայցեմ |
| դու | ընթանայցես |
| նա | ընթանայցէ |
| մեք | ընթանայցեմք |
| դուք | ընթանայցէք |
| նոքա | ընթանայցեն |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | ընթացայց |
| դու | ընթասցիս |
| նա | ընթասցի |
| մեք | ընթասցուք |
| դուք | ընթասջիք |
| նոքա | ընթասցին |
| Prohibitif | |
|---|---|
| դու | մի՛ ընթանար |
| դուք | մի՛ ընթանայք |
| Impératif | |
|---|---|
| դու | ընթացի՛ր |
| դուք | ընթացարո՛ւք |
| Exhortatif (thème du passé) | |
|---|---|
| դու | ընթասջի՛ր |
| դուք | ընթասջի՛ք |