reason, cause, account, sake.
(լծ, տճկ. ըլաճ, իլաճ ) Հանճարաւոր եղանակ, կերպ. օրինակ. հնար. ճարակ. դեղ եւ դարման. τρόπος modus ուսուլ, փօլ, դարզ, սուրէթ.
Սեռ եռակի ասի. ըստ միոյ աղագի՝ ի ծննդենէ, ըստ այլ աղագի՝ ի տեղւոյ. ըստ երրորդ աղագի սեռ ասի, որ ի տեսակս բաժանի. (Դամասկ.։)
Յորժամ պարտ էր զայրանալ՝ մինչ պատուհասեալք էին, ոչ այնպիսի աղագաւ վարէին առ նա։ Մարմնականն՝ հոգեւորական աղագաւն հոգեւորական լինիցի։ Ըստ էական բնութեանն աղագաւ։ (Ոսկ. յհ. ՟Ա։)
Նմին իրի՝ աղագաւ մեծաւ ջանան զիմաստնագոյնսն գտանել հնարիւք. (Պիտ.։)
Ոչ գիտեմ՝ որպիսի՛ աղագաւ համեմատեաց զարծուի ծիծառան. (Մագ. քեր. եւ Երզն. քեր.։)
Կեղծաւորական սիրով աղագս ելից հնարել խոկային։ Խնդրէր ի նմանէ զխորհուրդս աղագս ելից։ Ելի կամ հետի աղագս գտանել. (Արծր. ՟Գ. 12։ ՟Ե. 3։ Յհ. կթ. ստէպ։)
λόγος ratio Պատճառ. սէպէպ. վեճհ. ասլ. վեսիլէ.
Որով աղագաւ եւ անցեալ հայցէր պատասխանիս. (Պիտ.։)
Այսու աղագաւ անխրատս եւ անհրահանգս մնան. (Շ. ընդհ.։)
Յայն աղագս զմեզ զուր դատիք. (Եղիշ. ՟Ը։)
Վասն այնր աղագաւ յոյժ աշխատի. (Վրք. հց. ՟Բ։)
Ո՞րպէս, կամ սակս ո՞ր աղագաւ. (ՃՃ.։)
Վասն ո՞յր աղագաւ ինքն ո՛չ մկրտէր։ Ո՛չ վասն աշակերտս գրաւելոյ աղագաւ. (Ոսկ. յհ. եւ Ոսկ. գղ.։)
ԱՂԱԳԱՒ. յետադաս քան զխնդիրն. ի յն. եւ յն. περί causa, gratia, ἔνεκα propter, ob, de. Ի պատճառս. ի սակս. վասն. յաղագս. պատճառով, համար. իչին. եօթիւրիւ. սէպէտի իլէ.
Կարգի իմն աղագաւ յարեաց զնոսա յառակն. (Ոսկ. մ. ՟Բ. 22։)
Քաղդէացւոց իմաստութեանն աղագաւ այսչափ ինչ. (Եւս. քր. ՟Ա։)
Բարւոյ աղագաւ են ամենայն։ Վախճան, որպէս՝ որոյ աղագաւ. (Դիոն. ածայ.։)
Պատրանաց աղագաւ։ Կոչեցաւ Նիկանովը այնորիկ աղագաւ. (Խոր. ՟Ա. եւ ՟Բ։)
Նորին աղագաւ։ Որոյ աղագաւ։ Սորին վարկեալ աղագաւ։ Դուզնաքեայ ինչ հիքացելոցն աղագաւ հանդերձիցն. (Պիտ.։)
Արբեցութեան դիւին աղագաւ ասէ։ Կռապաշտս կոչելով տէրունեանն աղագաւ նշանապաշտութեամբ. (Յհ. իմ. պաւլ.։)
Ոչ ետուն զփոքրն, այնր աղագաւ ոչ առնուն զմեծն. (Սարգ. յկ. ՟Զ։)
Ձեր աղագաւ տանջեցայ. ձեր աղագաւ ի վերայ փայտին քացախ արբի. (Վրք. հց. ձ։)
Լուեալ իմացան զհիւրընկալութեան աղագաւն. (Վրք. հց.։)
ՅԱՂԱԳՍ. Տե՛ս ի տառն Յ.
Մի՛ ինչ պատճառս տալ հակառակորդին ի հայհոյութեան աղագս (կամ հայհոյութեան աղագաւ). (Ա. Տիմ. ՟Ե. 14։)