Արդարակ

adj.

just, equitable, upright, innocent.

Other definitions containing this entry

Իրաւակշիռ

cf. Արդարակշիռ.

Միտ, մտի, մտաւ, միտք, մտաց

mind, intellect, understanding;
sense, judgement, reason, intelligence;
thought, idea;
intention, design, project;
opinion;
advice, counsel;
meaning, intent;
maxim;
ըստ մտի, ըստ —ս, at one's will or pleasure;
according to one's fancy, liking, desire;
ըմբռնումն մտաց, apprehension, idea;
մարդկեղէն —ք, human reason;
հասարակաց —ք, good sense;
—ք անմտութեան, foolish thoughts;
—ք անարգութեան, reprobate sense;
—ք առակիս, the moral of the fable, or of the apologue;
ուղիղ մտօք, in good faith;
պարզ մտօք, frankly, sincerely, without artifice;
սրտի մտօք, with all one's heart;
ազնուական —ք, noble sentiment;
արդարակորով, խորախորհուրդ, վսեմ, հաստատուն or անյողդողդ, լուսաւորեալ, ընդարձակ, եռանդուն, սուր, թափանցող, արգասաւոր, հնարագիւտ —ք, upright, profound, elevated, firm, enlightened, vast, lively, sharp or piercing, penetrating, fertile, inventive wit, mind or intellect;
թեթեւ, անարգասաւոր, շփոթ, ցրուեալ, տկար —ք, frivolous or light, barren, confused, distracted, weak mind or intellect;
ունել ի մտի, to have the design or intention, to propose to oneself, to project;
ի —ս լինել, գալ, —ս ուսանել, to regain one's intellectual faculties, to be restored to one's senses, to awake;
դնել ի մտի, հաստատել ի —ս, to form a resolution, to take into one's head, to be determined, to resolve, to project, to propose, to presume, to imagine;
— դնել, to be attentive, to apply or devote oneself to, to observe, to regard, to consider with care, to think, to reflect;
ի —ս առնուլ, to understand, to comprehend, to perceive, to conceive, to know, to remark;
to study, to learn by heart;
զմտաւ or ընդ — ածել, to consider, to regard attentively, to meditate, to recollect, to imagine;
աշխատ առնել զ—ս, to fatigue the mind, to rack one's brains;
անկանել ի մտտաց, to be out of one's mind or senses, to lose one's senses, to be crazy;
անկանել or ելանել ի մտաց, to escape or slip from one's memory;
to forget;
—ս դնել, to admonish, to warn, to apprise of;
դնել ի մտի ուրուք, to suggest, to insinuate, to hint, to intimate, to entangle, to involve;
ընդ — մտանել, ըստ մտի լինել, to please, to gain one's affection or good will, to conciliate one's favour, to insinuate oneself in the good graces of, to win one's favour;
ընդ — տանել, to take offence at, to be offended, to take ill, to take a pique, to be nettled;
արկանել ի —ս, to suggest, to inspire;
տալ ի — առնուլ, to cause to understand;
փոխել զ—ս, շրջիլ ի մտաց, to think better of, to change or alter one's mind or intention;
ի չար կամ ի բարւոք —ս առնուլ, to take well or ill;
գերել զ—ս, to captivate one's understanding;
ընդ —ս անկանել ուրուք, to occur to mind, to enter the imagination or thoughts;
հանել ինչ ի մտաց ուրուք, to drive out of one's head, to persuade to the contrary;
—ս ունել, to be witty;
ասել ի մտաց, to say to oneself;
ընդ — արկանել, to think, to recollect, to conceive;
բարգաւաճել, կրթել զ—ս, to cultivate, to form the mind, to improve;
այսր անդր մաղել զ—ս, to distract the mind;
անխիղճ —ս ունել, to keep a clear conscience;
ի մտի պահել, to keep in memory;
բարձրանալ ի —ս իւր, to become proud, vain, puffed up;
— առնել, to listen to, to mind, to agree with;
ընդ —ս հարկանիլ, to occur, to come to mind or memory, to recollect;
առնել ի մտաց իւրոց, to do without intention, to do unintentionally;
առ ի —ս առնուլ, to understand allegorically;
իսկ առ ի —ս, and in mystic or allegorical sense;
բազումք ի —ս ունողաց, the generality of intelligent persons, most witty people;
ոչ ոք ի —ս ունողացն, one of good sense, no sensible person;
եդեալ էր ի մտի, he decided, he was resolved;
չառնում ինչ ի —, I understand nothing of it, I don't understand it, I am quite at a loss;
անմարթ է ի — առնուլ զայն, nothing can be known about it, it is impenetrable, it's marvelously obscure;
—ք իմ առ իս դարձան, my mind was restored;
եւ ոչ ի —ս անգամ անկեալ էր նորա, he never even dreamed of it;
խորհէի եւ ասէի ընդ —ս, I thought and said to myself;
յորմէ ի — առնուլ է, whence it follows that;
բազում անգամ եղեւ ինձ ի մտի, I was more than once tempted to, I several times intended to;
գայ ի —ս իմ, it has just come into my thoughts, mind or head;
ստէպ ի մտի իմում յեղյեղեմ զայն, I often repeated it to myself;
յաս են —ք բանիցս, this is the sense of the passage;
նա չառնու ինչ ի —, he understands nothing of it, he knows nothing about it, it is Chinese to him;
այսպէս եցոյց զչարութիւն մտաց իւրոց, thus he betrayed his malicious intention;
զմտաւ ածեմ, to think, to regard, to consider.

Ուղղակշիռ

cf. Արդարակշիռ.

Վարկ, ից, աց

opinion, advice;
esteem, consideration, reputation, high value;
account, sum;
judgment, sentence;
tribute, tax;
տեարք —ի, arbiters of strife, judges;
զարդարակ հատուցէք —, pronounce a sentence worthy of.

Voir tout

adj.

δίκαιος justus, aequus, aequalis Արդար եւ արդակ. այսինքն ուղիղ. հարթ. դիւր. օրինաւոր. կարդաւոր. զուգակշիռ. իրաւացի. եւ անմեղ. cf. ԱՐԴԱՐ, ըստ որում ասի զիրաց. շիտակ.

Զորս հաստատեաց կացոյց բնութիւնս արդարակ քաննով զուգօրդութեան. (Փիլ. ել. ՟Ա 1։)

Արդարակ ճանապարհ. (Յհ. իմ. ատ.։)

Յարդարակն ստերիւրէ պողոտայէ։ Արդարակ հարթութիւն. (Պիտ.։)

Արդարակ հատուցումն, կամ վարկ, կշիռ, տուդանք, իրաւունք, մատակարարութիւն, գործք։ Եւ ի խօսելն ի բերանոյ աբելի.

Առ ի յընդունումն արդարակ եւ բազմահոս արեանս. (անդ։)

Զարդարակս նմա եւ զարժանաւոր պատիւ եւ պաշտօն՝ արածոց եւ պատկերաց անշնչից նուիրելով. (Սարկ. հանգ.։)

s.

τὸ δίκαιον, δικαίωμα justum, jus, justitia Որ ինչ է արդարացի. եւ Իրաւունք. պարտք. արդարութիւն. հատուցումն արդար. հագգ.

(Աշակերտքն՝ ուսուցչաց) զպատմողի եւ հօր մատոցանեն զարդարակ։ Ադահութիւն աւելաստացութեան՝ վտարել զեղբօրն զարդարակս։ (Երկրորդ տախտակն ՟Ժ պատուիրանաց) ունի յինքեան զառ ի մարդիկ արդարակս։ Ոմանք ոչինչ արտաքոյ քան առ մարդիկ արդարակացն՝ բարի ինչ կարծեցին գոլ. (Փիլ.։)

Իսկ ղովտ նոյնպէս եւ զօտարսիրութեանն լնոյր կանոն՝ երկրպագելովն, եւ ոչ զպաշտելոյ ուրուք հատուցանէր արդարակս. (Սարկ. պատկ.։)

ԱՐԴԱՐԱԿՔ. իբր Արդարութիւն.

Ի սմանէ միւս բուսեալ բարի ոստ՝ որ է մարդասիրութիւն, իրաւացեաւն առ նմանն պահիլ զարդարակսն. (Անյաղթ հց. իմ.։)

Warning, for now, these are the entries' title sharing the same character string regardless of its position, not the entries sharing the same root.

Mots dérivés

Արդարակշիռ

Արդարակորով

Voir tout