professor, master, teacher;
school-master;
preceptor, tutor, instructor;
gymnasiarch, ludi magister;
— իմաստասիրութեան, professor of philosophy;
— օրէնսգիտութեան, բժշկութեան, աստուածաբանութեան, law-professor, physic-professor, divinity-professor.
ՎԱՐԺԱՊԵՏ διδάσκαλος doctor, magister. որ եւ ՎԱՐԴԱՊԵՏ. Պետ վարժից. ուոսւցիչ. մանկավարժ. եւ Վերակացու հրահանգաց մրցելոյ. վարպետ. ուստա, հօճա.
Քեւ վարժապետք ճոխացեալք՝ հրատարակեն զաստուածաբանութիւն. (Նանայ.։)
Ես գրիգոր՝ կրտսեր վարժապետաց, կամ յետին վարժապետաց. (Նար. յիշ. եւ Նար. խչ.։)
Ի ձեռն սահակայ եւ մեսրովբայ վարժապետացն։ Ածեն զհեթանոսս իբր վարժապետ ի հաւանութիւն աստուծոյ. (Երզն. քեր. եւ Երզն. մտթ.։)
Կամ՝ γυμνασιάρχος gymnasii moderator, ludimagister. Վերակացու վարժարանի ըմբշաց, կամ մերկամրցանակաց.
Զոր ի պէտս սպասու մանկտւոյ վարժապետն պատրաստեաց։ Այս զհետերթանք վարժապետի պատուասէր առատութիւն. (Փիլ. նխ. ՟բ.։)