conj.

more, rather, better;

adv.

—, -զի, —թէ, above all, chiefly, principally, especially.

շ. մ.

ՄԱՆԱՒԱՆԴ. ՄԱՆԱՒԱՆԴ ԹԷ. ՄԱՆԱՒԱՆԴ ԶԻ. μᾶλλον, μάλιστα , μενοῦνγε magis, potius, immo, imo. Առաւել. յաւէտ. տինա. ... (յն. մա՛լլօն, մա՛լիսդա, մէնու՛նղէ լտ. մա՛ճիս, իմօ , որպէս եւ անդէ. իտ. աւա՛նդի, է յառաջ. առ հասարակ լծորդք ընդ հյ. Մանաւանդ. տե՛ս եւ զբառսն Գահաւանդ, Դարաւանդ, Սարաւանդ, Բարձրաւանդակ, իբր՝ եւ անր, կամ յառաջ մատուցեալ ինչ)

Մակբայ ... բաղդատականն՝ առաւել կամ աւելի (յն. մա՛լլօն ) ... եւ սաստկութեանն, յորդ, յոյժ, կարի շատ, սաստիկ, յաւէտ, մանաւանդ (յն. մա՛լիսդա ). (Թր. քեր.։)

Երանելի՛ է մանաւանդ տալն՝ քան առնուլն։ Մորմոքէին մանաւանդ ի վերայ բանին։ Լա՛ւ է ինձ մանաւանդ մեռանել, եւ ոչ զի զպարծանս իմ ոք ընդունայն համարիցի։ Այլ այժմիկ ծաներուք զաստուած, մանաւանդ թէ ծանուցայք յաստուծոյ։ Միթէ ո՞չ լուան. մանաւանդ զի ընդ ամենայն իսկ երկիր ել բարբառ նոցա. եւ այլն։

Ես՝ ո՛վ արք աթենացիք, համբուրելով սիրեմ զձեզ, բայց հաւանիմ աստուծոյ մանաւանդ՝ քան եթէ ձեզ. (Պղատ. օրին.։)

Եւ մանաւանդ՝ մարմնաւորք եւ երեւելիք։ Մանաւանդ զի յուսացեալ եւս վստահ իցեմք. (Եզնիկ.։)

Յօժարութեամբ՝ մանաւանդ թէ ուրախութեամբ յանձն առնուլ. (Մագ. ՟Ա.։)

Եթէ քանոնն թիւր իցէ, քանի՞ մանաւանդ (ա՛յլ ձ. աւելի) ոյք ուղղին նովաւ։ Մարդիկ զանազան մեղօք որոշեալ են յաստուծոյ, ե՛ւս մանաւանդ ամբարտաւանութեամբն. (Սարգ. յկ. ՟Ը. ՟Թ։)

Քան զգիրս չեմք իմաստնագոյնք, մանաւանդ իսկ քան զհոգին սուրբ. (Կիւրղ. ծն.։)

Թէ իցեն երկու կամ երեք ժողովեալ յանուն նորա, մեծամեծս կարասցեն, ապա ո՞րչափ մանաւանդ յոլովագոյնքն. (Բրսղ. մրկ.։)