to break;
to break to pieces;
to crack, to split;
to dishearten.
κλάω frango Կոտորել կամ կտրել. մասնատել զամբողջ ինչ ի մասունս, եւ բրդել. մաս մաս՝ կտորբրդուճ ընել, կտրել.
Առեալ զհինգ նկանակն եւ զերկուս ձկունս, օրհնեաց եւ եբեկ։ Առ Յիսուս հաց, օրհնեաց եւ եբեկ, եւ ետ աշակերտացն։ Առանին բեկանէին զհաց։ Եւ մի՛ բեկցի հաց սգոյ նոցա՝ ի մխիթարութիւն ի վերայ մեռելոց.եւ այլն։
Յետ ընթրեացն բեկ, եւ ետ նոցա զմարմին եւ զարիւն իւր. (Եփր. ՟ա. կոր.։)
Ոմն պահէ խոնարհեցուցեալ զպարանոցն իբրեւ անուր, եւ բեկանել զհաց աղքատին ոչ կամի. (Ոսկիփոր.։)
ԲԵԿԱՆԵԼ. συντρίβω contero Խորտակել. փշրել, մանրել, կոտրել, կոտրտել.
Զեղէգն ջախջախեալ մի՛ բեկցէ։ Բեկեալ զշիշն եհեղ ի վերայ գլխոյ նորա։ Ոսկր մի՛ բեկանիցէք ի նմանէ։ Եւ ամենայն անօթ խեցեղէն, զայն բեկանջի՛ք։ Անկաւ հեղի, եւ բեկաւ ողն նորա, եւ մեռաւ.եւ այլն։
Ընդ բեկեայ անօթոյս. (Նար.։)
Կամ Պատառել, գիշատել. պատռել, բզըքտել.
Ետ զնա տէր առիւծու, եւ եբեկ զնա, եւ սպան զնա։ Եւ ոչ եբեկ զէշն. (՟Գ. Թագ. ՟Ժ՟Գ. 22. 18։)
Զի մի՛ չար գազանն բեկանիցէ զիս. (Եղիշ. ՟Ը։)
Ի բեկանօղ գազանէ. (Յհ. կթ.։)
Յովաս մարգարէ, սա է՝ զոր եբեկ առիւծն. (Ոսկիփոր.։)
Կամ Հարկանել չարաչար հարուածովք, մաշել, միջաբեկ սրտաբեկ առնել.
Բեկմամբ մեծաւ բեկաւ կոյս դուստր ժողովրդեան իմոյ։ Կրկին բեկմամբ բե՛կ զնոսա։ Բժշկել զբեկեալս սրտիւք։ Բժշկէ զբեկեալ սիրտմ։ Հեծեծեսջի՛ր բեկեալ միջովք քով.եւ այլն։
Եւ Խորտակել զզօրութիւն զօրաց. վատթարել. տկարացուցանել.
Նախ զգունդն նահատակաց ի ներքս բեկանէր. (՟Ա. Մակ. ՟Ե. 43։)
Բեկաւ զօրութիւն նոցա. (Երեմ. ՟Ծ՟Ա 30։)
ԲԵկին արկին զզօրութիւն գնդին պարսից։ Բեկեալ տեսանէին զզօրութիւնն յունաց առաջի նորա։ Բեկաւ անկաւ զօրութիւն ուժոյ նորա. (Եղիշ. ՟Է. եւ ՟Ա։)
ԲԵԿԱՆԵԼ ԶՍԻՐՏ. ԲԵԿԱՆԻԼ ՍՐՏԻ. θραύω confringo, dolore afficio Սրտակտուր առնել, լինել. մաշել ցաւով, ճմլել. վշտագնել, իլ. տրտմել եւ վհատիլ. լքանիլ. սիրտը տրորիլ, սիրտը կտրիլ, չդիմանալ, աւրըւիլ.
Խանդաղատագոյնս երկրորդեն. զսիրտն բեկանեն, զաղիսն գալարեն. (Մամբր.։)
Սիրտն բեկանէր, եւ աղիքն գալարէին. (Եղիշ. ՟Զ։)
Ի կապելոցն եմք, ի սրտաբախացն, եւ ոչ ի նոցանէ՝ որ զսիրտն բեկանիցեն. (Ոսկ. կողոս.։)
Ոչ եկեր հաց. զի բեկաւ վասն Դաւթի. ( ՟Ա. Թագ. ՟Ի. 34։)
Բեկցին ամենայն սիրտք. (Եզեկ. ՟Ի՟Ա. 7։)
Ո՞յր ուրուք ի տեսողացն ոչ բեկանէր սիրտն. (Լաստ. ՟Ժ՟Ը։)
Կամ Խոնարհիլ. եւ Զղջալ.
Բեկեալ սրտիւ. (կամ անձամբք բեկելով. Նար.)
ԲԵԿԱՆԵԼ. καταπλήττω, -σσω perterrefacio Սրրաբեկ՝ ահաբեկ առնել. պակուցանել, զարհուրեցուցանել. լեղին պատռել.
Ձայն որոտման ահաղ սաստիկ բեկանէ զսիրտս մարդկան. իսկ սորտ բարբառս բեկանէ զդեւս յիշխանութեան նոցա։ Մեզ յայտ լիցի՝ որպէս բեկանին նոքա. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 6. եւ այլն։)
Գոռոզացելոյն բեկանէր զսիրտ. (Փարպ.։)
Ահագինս բարբառի՝ բեկանել զսիրտս ամենեցուն. (Սարգ. յկ. ՟Զ։)
Ո՞րչափ ի դէպ էր նոցա բեկանիլ ի պատժոց. (Մխ. երեմ.։)
ԲԵԿԱՆԻԼ ՆԱԽԱՆՁՈՒ. cf. ՆԱԽԱՆՁԱԲԵԿ ԼԻՆԵԼ.
Նախանձու բեկեալն՝ անբաժ է յուրախութենէ. (Լմբ. յանառակն։)
Բեկաւ նախանձու. (Վրդն. ծն.։)
ԲԵԿԱՆԻԼ ԱՆԴՐԷՆ. ἁντανακλάω refringo, reflecto, repercutio Անդրադարձիլ. յետս դառնալ ձայնի բախման.
Կամ անդրէն յանձն բեկելոյ ի քարանձաւաց լերանց՝ ձայնից արձանգանգին այսպէս ընդդէմ բեկեալ վարկպարազի առ բարբառեալն, որպէս ի թշնամանողն թշնամանքն դառնան. (Բրս. բարկ.։)