Ամօթալի

adj. s.

αἱσχρός, τό αἱσχρόν turpis, deformis, inhonestus, probrosus Որ ինչ բերէ զամօթ. ամաչելի. արժանի ամաչելոյ, անվայել. անարժան. յոռի. զազիր. տգեղ. անպարկեշտ. գարշ. եւ գարշելի կամ անարգ ինչ. խպնելու բան. այըպ՝ ութանաճագ շէյ.

Ո՛չ է արժան բարբառել ինչ ամօթալի։ Ծածկել զամօթալին արժան է, քան թէ ի մէջ բերել. (Փիլ. ՟ժ. բան.։ նխ. ՟Բ։)

Ամօթալի ինչ իրս յանձն առցէ կրել, կամ գործել։ Որք զամօթալիսն կամ դժնդակս ինչ կրեն. (Նիւս. բն. ԻԹ։)

Ամօթալի ախտիւ զազրագործ էր։ Նախատեաց զնոսա արքայ ամօթալի բանիւք. (Խոր. ՟Գ. 38. 25։)

Ամօթալի գործք (անարգք)։ Ընդ փառաց զգեցեալ են ամօթալի ձաղութիւնս. (Պիտ.։)

Ո՞վ ոք յամօթալեացն գործեաց, եւ ոչ զիւրն մարմին ձաղեաց. (Նար. ԻԹ։)

adj. adv.

Ամօթով լի. խաղք խաւեր. ճառիս.

Մերկանալ զամօթալի դէմս տգիտութեանն. (Յհ. կթ.։)

Մերկ եւ ամօթալի ելանելոց եմ յերկրէ. (Վրք. հց. ՟Բ։)

Այնուհետեւ հանդերձեալ ես ամօթալի ժուժկալել. (Կլիմաք.։)

Ամօթալի են կեանք հրէից ի մէջ պարկեշտ հեթանոսաց. (Տօնակ.։)

ԱՄՕԹԱԼԻ ԱՌՆԵԼ, ԼԻՆԵԼ. Յամօթ առնել, լինել.

Ամօթալիս առնէ զքորսն յաչս օտարաց. (Վրք. հց. ՟Թ։)

Զի մի՛ անյօժարաբար ամօթալիք լիցուք. (Նիւս. բն. ԻԶ։)

s.

Գործք ամօթոյ. գարշութիւնք. անառակութիւնք. եւ անդամք ամօթոյ. առականք.

Իմ իսկ լուեալ է զայդպիսի աղէտս ամօթալեաց. (Խոր. ՟Գ. 63։)

Զամօթալեացն զգեստ մերկացուցի. (Նար. ԿԵ։)

Սպաս տարաւ ամօթալեացն իբրեւ չարաչար տիկնոջ. (Սարգ. յկ. ՟Գ։)