air;
weather;
wind, light wind, breeze;
shoe, boot, half-boot;
կանացի օդք, lady's boot;
պարղ, անոյշ or քաղցրասիւք, բարեխառն, հանդարտ, գեղեցիկ, լապ, զով, ծծելի օդ, serene, mild, temperate, calm, fine, good, cool, breathable air or weather;
ցուրտ, չոր, փոփոխական, անհաստատ, վատ, վնասակար, վատառողջ, ժանտ, ապականեալ, խոնաւ, ամպամած, մրըրկայոյզ օդ, cold, dry, changeable, inconstant, bad weather;
deadly or deleterious, unwholesome, infectious, corrupt or foul air or atmosphere;
damp, overcast or cloudy, tempestuous or stormy weather;
կածք օդոյ, the injuries of the weather;
յօդս, ընդ օդս, in vain, vainly, sillily;
at venture or random;
բանք, խորհուրքդ ընդ օդս, idle talk, silly words, empty discourse, vain, extravagant designs, castles in the air;
ընդ օդս խօսել, հարկանել, to talk idly, to beat the wind, to talk to the winds;
— առնուլ, to air oneself, to take an airing or walk;
— փոխել, to have a change of air, to go abroad, to go into the country;
թօնուտ են օդք, we shall have rain;
խաղաղին, պարղին օդք, it is getting fair again, it is clearing up;
cf. Հողմ.
(լծ. հյ. ոտն. լտ. ուտօ) ὐπόδημα calceamentum, calceus;
udo, -onis. Ագանելիք ոտից մորթեղէն. կօշիկ. հողաթափ. տրախ. մոյկ. մուճակ. սանդալ. ոտքի աման
Օդիւ պնդեցեր զոտս դոցա։ Տու՛ք եւ օդ յոտս դորա. (Ոսկ. ղկ.։)
Առնուլ հանդերձ կամ օդ՝ որպէս եւ իցէ. (Բրս. հց.։)
Որոց օդն հաւատացաւս, զպէտսն կօշկաց կատարեսցեն. (Յճխ. ՟Ի՟Գ։)
Զօդ ոտիցն հանել։ Օդ յոտսն ունէր։ Օդ ոտիցն հնարաւորել զձեւ կօշկաց ի մորթոց այծից. (Ճ. ՟Ա.։ Սարգ. յուդ. ՟Բ։ Արծր. ՟Բ. 7։)
Ամրավերարկու օդիցս կօշկաց. (Նար. ՟Խ՟Ը։)
Գծուծ զգեստուք եւ օդիւք ոտից։ Աշխարհական կօշկօք, եւ կանացի օդս (կամ օդիս) ոտից ագուցեալ. (Վրք. հց. ՟Բ։ Տօնակ.։)
Օդով եւ սռնապանօք մորթեղինօք։ Նոյն իմ բանս եւ վասն օդոցն է՝ անաւելորդ եւ թեթեւագնի լինել։ Եւ որ ինչ այլ պետք են օդոյ ոտից. պտմ՞ աղեքս։ (Բրս. հց.։ Յճխ.։ Սարգ.։)
պ. եեդ. յն. այեր. ἁήρ, ἁέρος aer. իտ. aria. եւ Մեղմ օդ. αὕρα aura, ventus levior. Մի ի չորից տարերաց համասփիւռ, որոյ շարժունն կոչի հողմ. եւ թեթեւն՝ սիւք, սիք. եւ բարձրագոյնն՝ եթեր. հավա, հեւա (յորմէ հով ).
Զամպս օդոց։ Ոգին սփռի իբրեւ զօդ թոյլ։ Իբրեւ զհաւու թռուցելոյ յօդս։ Իբրեւ ի նետէ ձգելոյ ի նպատակ կտրեալ օդն՝ վաղվաղակի յինքն կարկատեցաւ։ Զփոշին ցանել յօդս։ Ըստ իշխանին իշխանութեան օդոյս՝ այսոյ։ Ձայն մեղմոյ օդոյ, եւ անդ տէր.եւ այլն։
Դարձոյց զմրրիկն յօդ. (Երզն. մտթ.։)
Ի կենդանեաց, որ ի յօդի են, եւ ի յերկրի, եւ ի ծովու։ Ի հողոյ, ի ջրոյ, յօդէ. (արիստ։ աշխարհ։ Լմբ. ատ.։)
Բնակել յանկեան ի ներքոյ օդոյ (որպէս բացօդեայ), այսինքն յանապատի, ի լերինս ամայիս. (Համամ առակ.։)
Զհոգիսն՝ որք են ի ներքոյ օդից. (տեսանեն. Կլիմաք.։)
Ծաղկոցս՝ որ ազնուատունկ եւ անուշահոտ օդիցն են արմք. (Բրս. ապաշխ.։)
Զօդն հարկանել, կամ վիրաւորել, բախել եւ այլն. տե՛ս ի բայսն անդ։
ՕԴ. Շնչառութիւն յօդոյ.
Զհասարակաց օդն ձգեցի յիս։ Եւ ո՛չ ունչք առ ի ձգելոյ զօդ. ձգեցի յիս։ Եւ ո՛չ ունչք առ ի ձգելոյ զօդ. (Իմ. ՟Է. 3։ ՟Ժ՟Ե. 15։)
Ուստի է քեզ գոլդ, տուրեւառութիւն օդոյդ. (Ածաբ. աղք.։)
Կենդանի են միայն զօդն ծծելով. (Եղիշ. ՟Ը։)