frost, ice;
sleet;
cold, icy, glacial, freezing;
հալիլ, լուծանիլ —ին, to thaw, to melt, to liquefy;
— ձուլել, to freeze, to ice.
Արմատ Պաղելոյ. լծ. յն. բա՛ղօս. թ. բէք. լտ. բա՛քդուս. πάγος glacies, gelu. Սառն. ջուր սառուցեալ եւ պնդացեալ. պուղ, տօն. իսկ ռմկ. պա՛ղ ՝ է ցուրտ, եւ սառնամանիք.
Լուսաւորիչն սուրբ զջերմն ճառագայթ աւետարանին լուսոյ վառեալ ի պաղս հիւսիսոյ. (Խոր. հռիփս.։)
Ուսումն մանկութեան՝ քանդ է ի քարի. իսկ ուսումն ծերութեան՝ գիր է ի պաղի. (Ոսկ. եփես. ՟Ա։)
Հալեցաւ լուծաւ պաղն։ Մերկ, եւ ի պաղ ընկեցեալք. (Սիսիան.։)
Գետն Երասխ սառուցեալ էր ... իբրեւ ելանէին ի վերայ պաղին բազմութիւն զօրացն, անդէն վաղվաղակի խորոց մատնէին, խորտակեալ պաղին։ Հանեալ ի վերայ պաղին զառն եւ զգերին, յանկարծակի հատեալ պաղին՝ զորս ի վերայ կային՝ զամենեսեան ընդ իւրեաւ ծածկեաց. (Ղեւոնդ.։ Լաստ. ՟Ժ՟Է։)
Յորում կաթեաց շողն երկնային, զպաղըն հալեաց զհիւսիւսին. (Շ. եդես.։)
Լուսոյն ծաւալմամբ լուծեալ զպաղ սառինն. (Տաղ.։)
Որպէս պաղ. հալեալ, որոյ հետք ոչ երեւին. (Վանակ. յոբ.։)
Իսկ (Խոր. ՟Գ. 45։)
Առաջի դրաց այրին սեպ էր ուղղորդ միապաղաղ, եւ ի վերուստ պաղ անձաւ (կամ պաղանձաւ) քու աւոր, որ հայի յանդունդս խորաձորոյն. եթէ որպէս երկու բառ, եւ եթէ որպէս մի բառ բարդ առցի, իմաստն երեւի լինել, սառն իբրեւ անձաւ քուաւոր էր ձեւացեալ. կամ անձաւն էր քուաւոր ըստ նմանութեան առկախեալ սառին։
ՊԱՂ ա. որպէս բառ ռմկ. Ցուրտ. զով.
Ել ջուր յորդ եւ առատ, պա՛ղ եւ բարեհամ. (Հ. դեկտ. ՟Ժ՟Ա.։)
Ի կրկին միտս բերի ասելն.
Որ ի լըճին սառնամանեաց՝ զմարմին սրբոցըն պաղ ձուլեաց. (Գանձ.) այսինքն պաղեցոյց իբրեւ զսառն։