adj.

under, nether, lower;

adv. prep.

—, ի —, under, below, beneath;
in, within, through, inwardly, inside;
ի — արկանել, to subdue;
ի — կացեալ, անկեալ, subject, submissive, dependent, cf. Հպատակ;
պատել ի —, to line, to cover on the inside;

s.

—ք, the inside, interior.

adj. s.

ἕσω, ἕσωθεν intrinsecus κάτω inferior. որպէս Ներքին, այսինքն խորին. միջին. ներքսագոյն. եւ Ստորին, ներքոյ անկեալ. որ ինչ կայ ընդ այլով կամ ղկնի այլոց իրաց։ ներսի, տակի.

Ի ներքոյ կողմանէ նորա արար զղարիբն։ Հանդէպ վակասին ի ներքոյ կողմանէ։ Առանցք էին ի ներքոյ կողմանէ, եւ այլն։ Կարգեցաք ի ներքոյս. (Ճ. ՟Գ.։)

Լեառն փշրէ զոր ի ներքոյն ունի, որպէս եւ ադամ գլորեալ մանրեաց զներքոյսն իւր. (Իսիւք.։)

Դուարանի զգեստիւք ի հանդերձս ոչխարաց. եւ ներքոյն զապականիչ գայլոց բերելով զլրբութիւն. (Արծր. ՟Գ. 2։)

Զխոնարհագոյնս կալջի՛ր, ի ներքոյցնզ (կամ ներքոցն) մի՛ վրիպիցիս. (Ոսկ. եփես.։)

adv.

ՆԵՐՔՈՅ. մ., Ի ՆԵՐՔՈՅ. ἕσω, ἕσωθεν intus. Ի ներքս. ի ներքուստ. ներսը, ներսիդին, ներսէն.

Նաւթիւ ծեփեսցես զնա ներքոյ եւ արտաքոյ։ Կցեալ ընդ միմեանս յերկարաւոր ի ներքոյ եւ արտաքոյ։ Գիր գրեալ ներքոյ եւ արտաքոյ։ Ի ներքոյ են գայլք յափշտակօղք։ Ի ներքոյ լի են ոսկերօք մեռելոց։ Արտաքոյ մարտք, եւ ի ներքոյ արհաւիրք.եւ այլն։

Ոչ ահա լի են ամենայն՝ ախտիւք, է որ ներքոյ, եւ է՛ որ արտաքոյ. (Եղիշ. ՟Ը։)

Եւ Ի ստրեւ. ընդ (այլով). κάτω infra, inferne, ab imo ὐπό sub, subter. տակը, տակէն.

Դիցես զտնոսա ընդ գահաւորակաւ սեղանոյն ի ներքոյ. (Ել. ՟Ի՟Է. 5։)

Եւ ի ներքոյ ոչ յօդեաց ասր, այլ յայծեաց ցփսիս զգեստաւորէր. (Յհ. կթ.։ (որպէս ռմկ. տակէն, կամ ներսէն։))

Նոյնպս ասի,

Զչարութիւն ի ներքոյ ոստայնանկէ։ Զգիրն՝ որ ի վերոյ ունէր զաւետիս կենաց, եւ ի ներքոյ զդառնութիւն մահու. (Խոր. ՟Ա. 27։ Եղիշ. ՟Բ։)

Իսկ ՆԵՐՔՈՅ ԿԱՑԵԱԼ կամ ԱՆԿԵԱԼ՝ է Հպատակ. ὐποτεταγμένος subditus. տակինը.

առաւել քան բանիցն քարոզութեամբ՝ պարտ էր անձամբ ի հաւանութիւն զներքոյ կացեալսն ածել. (Սարկ. քհ.։)

Առ ստրուկս եւ ներքոյ անկեալս. (Նար. ՟Գ։)

նխ. ՆԵՐՔՈՅ. նխ., Ի ՆԵՐՔՈՅ. κάτω, ὐποκάτω, ὐπό infra, sub, subter. Ի ստորեւ, ընդ. ենթ. ի վայր. զկնի. տակը.

Ներքոյ վարագուրին մնայ սուրբ եւ անարատ։ Ամրացեալք ներքոյ պահոցն։ Ներքոյ խնամոց նորա կարգէ. (Յճխ. ՟Զ. ՟Թ. ՟Ժ՟Ա։)

Հաւաքեալ (զոսկերս) ի սայլսն՝ ներքոյ եղեգանն. (Խոր. ՟Գ. 32։)

Ի ներքոյ հաստատութեանն։ Ի ներքոյ երկնից։ Ի ներքոյ թզենւոյն։ Ի ներքոյ կաթսային այրեսջիք։ Նեցուկ ի ներքոյ նորա։ Ի ներքոյ քո մէցս տարածեսցեն, եւ ի վերայ քո որդն յարկցի.եւ այլն։

Խոնարհեցուսցուք զպարանոցս մեր ի ներքոյ քաղցր լծոյն քրիստոսի, եւ զթիկունս մեր ի ներքոյ թեթեւ բեռանցննորա. (Սարգ. ՟ա. պ. ՟Գ։)

Warning, for now, these are the entries' title sharing the same character string regardless of its position, not the entries sharing the same root.

Mots dérivés

Առ ի ներքոյ

Ներքոյաբնակք

Voir tout