under, nether, lower;
—, ի —, under, below, beneath;
in, within, through, inwardly, inside;
ի — արկանել, to subdue;
ի — կացեալ, անկեալ, subject, submissive, dependent, cf. Հպատակ;
պատել ի —, to line, to cover on the inside;
—ք, the inside, interior.
ὀ ἕσω, ὀ ἕσωθεν intrinsecus ὀ κάτω inferior. որպէս Ներքին, այսինքն խորին. միջին. ներքսագոյն. եւ Ստորին, ներքոյ անկեալ. որ ինչ կայ ընդ այլով կամ ղկնի այլոց իրաց։ ներսի, տակի.
Ի ներքոյ կողմանէ նորա արար զղարիբն։ Հանդէպ վակասին ի ներքոյ կողմանէ։ Առանցք էին ի ներքոյ կողմանէ, եւ այլն։ Կարգեցաք ի ներքոյս. (Ճ. ՟Գ.։)
Լեառն փշրէ զոր ի ներքոյն ունի, որպէս եւ ադամ գլորեալ մանրեաց զներքոյսն իւր. (Իսիւք.։)
Դուարանի զգեստիւք ի հանդերձս ոչխարաց. եւ ներքոյն զապականիչ գայլոց բերելով զլրբութիւն. (Արծր. ՟Գ. 2։)
Զխոնարհագոյնս կալջի՛ր, ի ներքոյցնզ (կամ ներքոցն) մի՛ վրիպիցիս. (Ոսկ. եփես.։)
ՆԵՐՔՈՅ. մ., Ի ՆԵՐՔՈՅ. ἕσω, ἕσωθεν intus. Ի ներքս. ի ներքուստ. ներսը, ներսիդին, ներսէն.
Նաւթիւ ծեփեսցես զնա ներքոյ եւ արտաքոյ։ Կցեալ ընդ միմեանս յերկարաւոր ի ներքոյ եւ արտաքոյ։ Գիր գրեալ ներքոյ եւ արտաքոյ։ Ի ներքոյ են գայլք յափշտակօղք։ Ի ներքոյ լի են ոսկերօք մեռելոց։ Արտաքոյ մարտք, եւ ի ներքոյ արհաւիրք.եւ այլն։
Ոչ ահա լի են ամենայն՝ ախտիւք, է որ ներքոյ, եւ է՛ որ արտաքոյ. (Եղիշ. ՟Ը։)
Եւ Ի ստրեւ. ընդ (այլով). κάτω infra, inferne, ab imo ὐπό sub, subter. տակը, տակէն.
Դիցես զտնոսա ընդ գահաւորակաւ սեղանոյն ի ներքոյ. (Ել. ՟Ի՟Է. 5։)
Եւ ի ներքոյ ոչ յօդեաց ասր, այլ յայծեաց ցփսիս զգեստաւորէր. (Յհ. կթ.։ (որպէս ռմկ. տակէն, կամ ներսէն։))
Նոյնպս ասի,
Զչարութիւն ի ներքոյ ոստայնանկէ։ Զգիրն՝ որ ի վերոյ ունէր զաւետիս կենաց, եւ ի ներքոյ զդառնութիւն մահու. (Խոր. ՟Ա. 27։ Եղիշ. ՟Բ։)
Իսկ ՆԵՐՔՈՅ ԿԱՑԵԱԼ կամ ԱՆԿԵԱԼ՝ է Հպատակ. ὐποτεταγμένος subditus. տակինը.
առաւել քան բանիցն քարոզութեամբ՝ պարտ էր անձամբ ի հաւանութիւն զներքոյ կացեալսն ածել. (Սարկ. քհ.։)
Առ ստրուկս եւ ներքոյ անկեալս. (Նար. ՟Գ։)
նխ. ՆԵՐՔՈՅ. նխ., Ի ՆԵՐՔՈՅ. κάτω, ὐποκάτω, ὐπό infra, sub, subter. Ի ստորեւ, ընդ. ենթ. ի վայր. զկնի. տակը.
Ներքոյ վարագուրին մնայ սուրբ եւ անարատ։ Ամրացեալք ներքոյ պահոցն։ Ներքոյ խնամոց նորա կարգէ. (Յճխ. ՟Զ. ՟Թ. ՟Ժ՟Ա։)
Հաւաքեալ (զոսկերս) ի սայլսն՝ ներքոյ եղեգանն. (Խոր. ՟Գ. 32։)
Ի ներքոյ հաստատութեանն։ Ի ներքոյ երկնից։ Ի ներքոյ թզենւոյն։ Ի ներքոյ կաթսային այրեսջիք։ Նեցուկ ի ներքոյ նորա։ Ի ներքոյ քո մէցս տարածեսցեն, եւ ի վերայ քո որդն յարկցի.եւ այլն։
Խոնարհեցուսցուք զպարանոցս մեր ի ներքոյ քաղցր լծոյն քրիստոսի, եւ զթիկունս մեր ի ներքոյ թեթեւ բեռանցննորա. (Սարգ. ՟ա. պ. ՟Գ։)