to think, to reflect, to meditate, to consider, to contemplate, to imagine.
μελετάω, ἑννοέω meditor, cogito ἑπιφημίζω approbo ἑπιχειρέω aggredior, manum admoveo. Ի խոկ արկանել կամ մատնել. Խորհել. զմտաւ ածել. որոճել ընդ միտս, կամ երկնել. հոգալ, յառիլ մտօք. եւ յարիլ կամօք. կամիլ, յօժարիլ. հնարիլ. մտմտալ, մտածել, խելք տալ, մտքով ու սրտով ուզել. (լծ. եւ լտ. coquo քօ՛գուօ. եփել, ըստ որում հնարել, մեքենայել։)
Ճշմարտութիւն խոկասցէ կոկորդ իմ։ Սիրտք արդարոց խոկան զհաւատս. (Առակ. ՟Ը. 7. ՟Ժ՟Ե. 28։)
լեզուքձեր խոկան զանիրաւութիւն. (Ես. ՟Ծ՟Թ. 3։)
Անձինք ձեր խոկասցեն յերկիւղ տեառն։ Խոկասցե՛ս ի դոսա տուէ եւ ի գիշերի. (Ես. ՟Լ՟Գ. 18։ Յես. ՟Ա. 8.)
Կոկորդ իմ ո՞չ խոկասցէ յիմաստութիւն. (Յոբ. ՟Զ. 30։)
Խոկասցի ի սրտի իւրում. (Օր. ՟Ի՟Թ. 19։)
Խոկային սպանանել զնա. (Գծ. ՟Թ. 29։)
Զարագելն միայն խոկացի. (Խոր. ՟Գ. 65։)
Մտածօրէն յանձն իմ խոկացայ. (Պղատ. տիմ.։)
Սոքա ընդդիմադարձութիւն խոկացանաստուածոցն. (Նոննոս.։)
Խոկայր նմա զդաւաճանութիւն անհնարին մահու. (Յհ. կթ.։)
Խարչաւանս ի վերայ իմ խոկալով։ Ոչ երբէք զայսոսիկ աղէտս տարակուսանաց խոկայ։ Զմիմեանց խոկալ փրկութիւն. (եւ այլն. Մագ.։)
Խոկալ ի սէր պատուիրանին աստուծոյ, կամ յերկնայինսն, կամ յերկիրս, կամ առ աստուած անզբաղ եւ մաքուր սրտիւ, կամ ի գործիական առաքինութիւնս. (Խոսր.։ Նանայ.։ Լմբ. իմ.։)
Խոկալ յարմարել, կամ հասանել. (Մագ.։)
Զմարդկայինյարմարական ամուսնութեան կարգ խոկացաւ իջուցանել յանասնական անկարգխառնակութիւն։ Խանդալով ընդ համատոհմիցս կենդանասէր բազմամարդութիւն, զորս միշտ բաղձիւք խոկացաւ ընդդէմսն իջուցանել. (Պիտ.։)
Մարդասիրել ի նա խոկացեալ։ Առ ինքն զքաղաքն նաքջաւան խոկայր դարձուցանել. (Յհ. կթ.։)
Խոկացաւխորամանկութեամբ խոտորել զճանապարհս իմ։ Զխոկողսն ուսումնականին արժանի դիւցազնացն պատուասիրել։ Վասն ուրումն այսպիսւոյ խոկացողի. (Մագ.։)
Ի կամաց խոկողացն ի նոյնն, եւ յոչ խոկողացն բացատրեալ որոշի. (Կլիմաք.։)
Ազգմամբ չարին խոկացաւ ընդ լուր (սրբութեան) նորա կին ոմն պիղծ եւ լիրբ (ի պատրել զնա). (Վրք. հց. ՟Զ։)
Présent | |
---|---|
ես | խոկամ |
դու | խոկաս |
նա | խոկայ |
մեք | խոկամք |
դուք | խոկայք |
նոքա | խոկան |
Imparfait | |
---|---|
ես | խոկայի |
դու | խոկայիր |
նա | խոկայր |
մեք | խոկայաք |
դուք | խոկայիք |
նոքա | խոկային |
Aoriste | |
---|---|
ես | խոկացի |
դու | խոկացեր |
նա | խոկաց |
մեք | խոկացաք |
դուք | խոկացէք |
նոքա | խոկացին |
Présent | |
---|---|
ես | խոկայցեմ |
դու | խոկայցես |
նա | խոկայցէ |
մեք | խոկայցեմք |
դուք | խոկայցէք |
նոքա | խոկայցեն |
Aoriste | |
---|---|
ես | խոկացից |
դու | խոկասցես |
նա | խոկասցէ |
մեք | խոկասցուք |
դուք | խոկասջիք |
նոքա | խոկասցեն |
Prohibitif | |
---|---|
դու | մի՛ խոկար |
դուք | մի՛ խոկայք |
Impératif | |
---|---|
դու | խոկա՛ |
դուք | խոկացէ՛ք |
Exhortatif (thème du passé) | |
---|---|
դու | խոկասջի՛ր |
դուք | խոկասջի՛ք |