to go, to march, to repair, to follow a road;
— առ հարս՝ զճանապարհ ամենայն երկրի, to sleep with one's fathers, to die;
— զիւրովին, to kill ones self;
— զիւիք, to give ones self up to, to apply ones self;
— զջրոյ, to go to fetch water;
to make water;
— հետի or հետիտս, to go on foot, to walk;
— հետի յօչ կամս, նեղութեամբ or դժուարաւ, to trudge along;
— հեծեալ ի ձի, to go on horseback, to ride;
— կառօք, to go or ride in a carriage;
— սուրհանդակաւ, to travel post;
— չոգեմուղ կառօք, երկաթուղեաւ, to go or travel by rail;
— (ելանել) ի կարիս որովայնի, to go to the water-closet, to stool, to the privy;
երթայ (դիմէ) ի կոտուստ իւր, he hastens to his ruin;
այս ճանապարհ երթայ ի ..., this road leads to ...;
զհետ, զկնի —, to follow;
փախստեայ —, to flee, to take to flight;
յագարի —, to be sacked or plundered;
ի գլուխ —, to finish, to come to an end;
յերդումն —, to swear, to take oath;
զուլամբ — ձիոյ, to trip, to fall headlong as a horse;
երթ ի բաց, ե՛րթ յետս իմ, begone, go away, get you gone, get away, or off with you, be off;
ե՛րթ խաղաղութեամբ, part in peace! Adieu! ողջ երթ, երթ ողջամբ, adieu! God be with you! luck be with you!
Տ. չոքայ կամ չոգայ, ար, աւ
πορεύομαι , ἁπέρχομαι, βαδίζω, ἁγόμαι, ἁποτρέχω eo, vado, proficiscor, abeo, adeo, pergo եւ այլն. Գնալ. ճանապարհ առնել. մեկնիլ. չուել. շարժիլ տեղւոջէ ի տեղի. շրջիլ. ընթանալ.
Ասեմ սմա, ե՛րթ, եւ երթայ։ Ուստի՞ գաս, կամ յո՞ երթաս։ երթային քաղաք ի քաղաքէ։ Երթայր ընդ կողմն վերնագաւառացն։ Ի տուն հօր իմոյ երթիցես։ Ե՛րթ ա՛ծ ինձ։ Երթայց առ տէրն իմ։ Երթիցես առ հարս քո խաղաղութեամբ։ Ո՛ղջ երթ։ Ե՛րթ ողջամբ ի տուն քո։ Ե՛րթ առ մրջիւն ո՛վ վատ։ Արի՛ք երթիցո՛ւք աստի։ Եկա՛յք երթիցուք։ Առ կուռս անմռունչս ո՛րպէս երթայիք եւ գայիք.եւ այլն։
Զոր ինչ ուսուցին մեզ մարգարէքն, զայնու փութասցո՛ւք երթալ». այսինքն պարապել. (Եղիշ. հայր մեր.։)
Զգաստութեամբ երթայ ի կեանս իւր». այսինքն քաղաքավարի. (Ոսկ. յհ. ՟Ա։)
Երթայց յանապատաւորսն, եւ պատմեցից նոցա. (Վրք. հց. ՟Դ։)
Անդր երթողաց։ Երթողացն առ ինքն։ Երթողացն ի գաբատ բենիամենի։ Երթելոց ի պատերազմ.եւ այլն։
ԵՐԹԱԼ. Ասի եւ զշարժմանէ կամ զընթացից գետոց, ջուրց, եւ այլն.
Նա է՝ որ երթայ յանդիման ասորեստանի։ Երթայր ջուրն, եւ թուլանայր յերկրէ։ Եւ ջուրն երթայր եւ նուազէր.եւ այլն։
Գանձն յարքունիս պարսկաց երթայր։ Հարկի՝ որ յարքունիսն երթայր. (Եղիշ. ՟Ա. եւ ՟Է։)
Եւ այլ աղխդ ձեր երթիցեն ընդ ձեզ. (Ել. ՟Ժ. 24։)
ԵՐԹԱԼ. հայցական խնդրով, իբր ընդ, ի, եւ այլն.
Երթիջիք զճանապարհ, կամ զճանապարհս ձեր. (Ծն. ՟Ժ՟Ը. 5։ եւ ՟Ժ՟Թ. 2։)
Եւ ես ահա երթամ այսօր զճանապարհ, որպէս ամենեքին՝ որ են յերկրի. (Յես. ՟Ի՟Գ. 14։)
Տրտմութեամբ երթային զերկայնութիւն ճանապարհին. (Եղիշ. ՟Ը։)
Խոտորմունք ի խոնարհմունս. cf. ԵՐԹ, իբր չոգաւ։
Եկա՛յք երթա՛մք անդր ... Օն եկա՛յք եւ մեք երթա՛մք անդր, զի մեռանիմք ընդ նմա». այսինքն երթիցո՛ւք, մեռցո՛ւք. (Մամբր.։)
Ուստի ռմկ.
Թո՛ղ երթա՛նք ասենք աշխարհի. (Վրդն. ծն.։)
Զի առ աստուած երթիցեմք». (Ածաբ. ծն.) ա՛յլ ձ. երթայցեմք, որ է սովորականն։