s.

reason;
intelligence;
rationality, understanding, intellect;
prudence, wisdom.

cf. ԲԱՆԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ. λογιότης rationalitas եւ այլն.

Կենդանեացն անմասն գոլ ի բանաւորութէ. (Փիլ. լին.։)

Ի պատկեր Աստուծոյ արար զնա. մի՝ վասն իմաստութեանն, բանաւորութեանն, կենդանութեանն, հոգեւոր շնչոյն ... Զկենդանական շունչն իմաստակիր մտաւորութեան, բանաւորութեան. (Ագաթ.։)

Աստուած է աղբիւր ամենայն բանաւորութեան. (Եզնիկ.։)

Պատճառ կենդանութեան, առիթ բանաւորութեան. (Նար. ՟Ձ՟Գ։)

Կամ որպէս. թանձրացեալ.

Աննմանս հանգունակից բանաւորութեանց. (Նար. ՟Ժ՟Է։)

Մերթ՝ որպէս Իմաստութիւն. խոհեմութիւն. գիտութիւն. հմտութիւն. մտաւորութիւն. եւ Բան ներքին. միտք. խելացութիւն, եւ խելք.

Ի ստոյգ հոգեշահ բանաւորութիւնս առաջ նորոգեա՛. (Փարպ.։)

Իմանալի հայեցողութեամբ, եւ խորհրդական բանաւորութեամբ. (Լմբ. պտրգ.։ Աստուածավայելուչ բանաւորութիւն. Դիոն. երկն. ՟Բ։)

Ելից զմարմինս զգայարանօք բանաւորութեան. (Եփր. ծն.։)

Խնայեմ ի բանաւորութիւնդ։ Առասպելախօս բանաւորութիւն. (Ճ. ՟Ա.։)

Ասեն իմաստունքն յունաց զխոհականութիւնն գոլ բանաւորութիւն։ Զարդ ականջաց լսողաց անախտ բանաւորութեան. (Վրդն. ծն.։)

Warning, the forms presented in the tables below may not be evidenced in classical texts. The hypothetical forms will soon be indicated as such.
Singulier Pluriel
nominatif բանաւորութիւն բանաւորութիւնք
accusatif բանաւորութիւն բանաւորութիւնս
génitif բանաւորութեան բանաւորութեանց
locatif բանաւորութեան բանաւորութիւնս
datif բանաւորութեան բանաւորութեանց
ablatif բանաւորութենէ բանաւորութեանց
instrumental բանաւորութեամբ բանաւորութեամբք