Other definitions containing this entry
subject to tempests, tempest-beaten, floating, agitated, troubled;
— առնեմ cf. Ալէկոծեմ;
— լինիմ, cf. Ալէկոծիմ.
incredible;
անհաւատալի լինիմ, cf. Անհաւատամ.
cf. Անմիաբան լինիմ.
asylum, refuge, place of safety, shelter;
a. sheltered, placed uuder protection;
— առնեմ, to confide, to intrust, to secure, cf. Ապաւինեմ, cf. Յանձնեմ;
— լինիմ, to take refuge;
to confide, to trust, to be confident, cf. Ապաստանել, cf. Պատսպարել, cf. Ապաւինել, cf. Վստահել;
յոգիս — լինել, յոգւոցն պարզել — լինել, to be in the last agonies, to be at the point of death.
more, rather;
too much;
— եւս, more, over and above, besides, so much, the more, cf. Աւելի, cf. Առաւելապէս, cf. Առաւելագոյնս, cf. Մանաւանդ;
— քան, more than;
— քան զ—, —ագոյն, more and more, too much;
— եմ, լինիմ, գատնիմ, cf. Առաւելում.
toothless;
— լինիմ, to lose the teeth.
watchful, that does not sleep;
alert, lively, vigilant, diligent, careful;
— կալ, to watch, cf. Տքնել, cf. Հսկել, cf. Սկել, cf. Արթնանալ, cf. Զարթնուլ;
քուն ընդ —ս լինիմ, to doze, to drowse, to be half asleep.
that weeps with, that partecipates in the sorrow of another;
— լինիմ, to weep together;
to console.
a much sought;
— լինիմ, to make researches, to be curious, inquisitive, cf. Բազմախուզեմ, cf. Հետազօտեմ.
ի ձայն բարձր, — ձայնի, ձայնիւ բարձու, aloud, loudly;
— առնել, to elevate, to raise on high, to magnify, to exalt, cf. Բարձրացուցանեմ, cf. Վերացուցանեմ, cf. Համբառնամ, cf. Օրհնեմ;
— լինիմ, to be elevated, glorified, cf. Բարձրանամ, cf. Փառաւորեմ;
ճանաչել զբարձունս, to know sublime or profound things;
սեղան —, splendid, sumptuous dinner, banquet;
ի բարձուէ, from above;
— ոճ, elevated style;
— քանդակ, relief, basso-rilievo.
cf. Բնաջինջ առնեմ;
Բնաջինջ լինիմ.
tyrant, despot, usurper;
բռնակալ լինիմ, cf. Բռնակալեմ.
that which beats;
— լինիմ
sublime, eminent, excellent;
գերունակ լինիմ, cf. Գերազանցեմ.
with embracements;
— սիրով ողջունել զմիյեանս, to salute by embracing each other;
— լինիմ, to embrace;
cf. Գիրկ ընդ խառն լինիմ.
to embrace;
cf. Գիրկ ընդ խառն լինիմ.
cf. Գիրկ ընդ խառն լինիմ.
cf. Դառնահամ;
— լինիմ, to taste gall or anything bitter.
poisoned;
դեղակուր առնեմ, to poison, to give poison, to infect with poisoned;
դեղակուր լինիմ, to be poisoned.
cf. Դերեւ լինիմ.
cf. Դիասնունդ լինիմ.
cf. Դիմագրաւ լինիմ.
cf. Դիմագրաւ լինիմ.
one irocritic, diviner by means of dreams;
— լինիմ, to divine by means of dreams.
that sings together or with another;
— լինիմ cf. Երգակցիմ.
—րս or —րց, long lived;
—րս լինել, cf. Երկայնօրեայ՞՞՞լինիմ.
rejoicing together;
— լինիմ, to congratulate, to share ones joy, happiness or satisfaction;
— առնել, to make a sharer in one's joy.
who brings news;
— լինիմ, to bring news.
cf. Ըղձակերտ լինիմ.
loving riches, avaricious, greedy, covetous;
— լինիմ, — սիրեմ, to hoard up, to save sordidly, to be niggardly.
cf. Թագակից;
— լինիմ, cf. Թագաւորակցիմ.
that instigates, that advises;
— լինիմ, cf. Թելադրեմ.
cf. Թեւակուռ լինիմ.
that suffered a violent death, that died a death of torture;
— լինիմ, to be beaten to death;
— առնել, սպանանել, to belabour, to maul, to beat to death.
self-deceiving, self-beguiled;
— լինիմ, to deceive, or flatter one's self.
in mutual embrace;
լանջակից լինիմ, to embrace each other, to be embraced.
cf. Լինիմ.
eloquent, fluent;
cf. Լեզուագար;
— լինիմ.
mountaineer;
hermit;
— լինիմ, to live, to dwell in the mountains.
haruspex, augur, diviner, soothsayer;
— լինիմ, to examine or consult the entrails, to prognosticate like an augur.
cf. Խելամուտ լինիմ.
cf. Խխում լինիմ.
cf. Խորասոյզ լինիմ.
cf. Խօսակից լինիմ.
— առնեմ, to throw, plunge or precipitate into the sea;
— լինիմ, to throw or plunge oneself into the sea.
cf. Կենակից լինիմ.
cf. Ի կող լինիմ.
cf. Կուսակից լինիմ.
cf. Կրօնաւոր լինիմ;
to accustom oneself to the monastic life;
to deprive oneself, to abstain.
far;
— առնել, տանել, to remove far off;
to scatter;
to turn aside or away, to avert, to ward off;
— ունել, to keep away, or at a distance;
— ունել զանձն յիմեքէ, to keep off, to avert;
to abstain, to refrain;
— առնիմ, լինիմ, cf. Հեռանամ;
աստուած իմ, միʼ — առնիր յինէն, remove not Thyself, o God, from me!.
ichneumon;
—հան լինիմ, to arrive with, to catch one.
cf. Ձաղ;
cf. Ձաղկանք;
ի ծաղր եւ ի —նս լինել, cf. Ձաղ լինիմ.
cf. Ձայնակից լինիմ.
cf. Մտադիր լինիմ.
cf. Յուսահատ լինիմ.
to suppliant;
cf. Ոտնհար լինիմ.
cf. Ուրացութիւն;
յ— լինել, կալ, cf. Ուրանամ;
յ— լինել յերախտեաց, to be unmindful of favours received, to pay a favour with ingratitude, to be ungrateful, unthankful;
յուրաստ լինիմ, to deny, to disown.
cf. Պտղաքաղ լինիմ.
cf. Սուտակասպասու;
սուտակասպաս լինիմ, cf. Կեղծաւորանամ.
cf. Սրտաբեկ լինիմ.
cf. Վշտակից լինիմ.
cf. Ցաւակից լինիմ.
of a different tribe or clan;
ցեղընտիր առնեմ, ցեղընտիր լինիմ, to distinguish one tribe or family from another.
to scan, to sift, to pick out, to select, to choose;
— հեղձոյց լինիմ, to be choked by weeds.
cf. Քարավէժ լինիմ.
Voir tout
Other definitions containing this entry
Ի ձմերանի սառամբ (կամ սառմամբ) լինիմ ես ցրտական. (Երզն. ոտ. երկն.։)
Բամբակենի ասէ. լինիմ հանդերձ որպէս զասր յոչխարաց, եւ զվուշ ի կտաւէ, եւ զմետաքս յորդանց. (Մխ. առակ.։)
Անտես լինիմք մեք եւ աղաչանք մեր. (Լմբ. պտրգ.։)
Լինիմ եւ առինչ, յորժամ իմ յաջմէ կողմանէ ոք է, կամ յահեկէ. (Փիլ. ՟ժ. բան.։)
ԱՌՆԻՄ, նի, եւ այլն. Ունի զզօրութիւն բայիցս Եղանիմ, լինիմ.
Ոչ յակամայ կամաց պահանջեմ, եւ ոչ առուկ լինիմ. (Եփր. ՟բ. կոր.։)
ԲԵՐԻՄ կամ ԲԵՐԵԱԼ ԼԻՆԻՄ. որպէս Վարիլ. դիմել. խաղալ. յածիլ. դեգերիլ. շարժիլ. ձգիլ. յօժարիլ. ուղղիլ. ածիլ. մատչիլ.
Զանձն անիծանէ. եւ զոփայ։ Զանձն ստգտանէ, եւ զոփայ։ Զի՞ լայցես եւ զոփայցես։ Վասն որոյ եւ յոյժ իսկ զոփամ, զի որք հրեշտակաց՝ մանաւանդ թէ տեառն իսկ հրեշտակաց առաք հրաման նմանօղ լինել, մեք սատանայի նախանձաւորք լինիմք. (Ոսկ. մտթ.։)
Լինիմք անբանք, խենէշք, անսուրբք։ Խորհուրդս գարշելիսեւ խենէշս։ Տրտնջեն յուտելն, եւ ասեն. այս ինչ խենէշ է, աւ ոչ է կերակուր մարդոյ. (Վրք. հց. եւ ՟Զ. եւ ՟Ժ՟Թ։)
Յոր կողմ եւ միտեմք կամովք, նորին լինիմք ընդունակք. (Լմբ. սղ.։)
ԿՑՈՐԴ ԵՄ կամ ԼԻՆԻՄ. κοινωνέω communico, participo. Կցորդ գտանիլ կցորդիլ. հաղորդիլ.
Մեք մեզոյն (կամ մեզէն) լինիմք քակիչ օրինացս մերոց. (Եղիշ. ՟Ը։)
Ոչ իւրովք ձեռօքն միայն գործէ, այլեւ նոցայովքն։ Զնոցայսն խորհէին։ Յետ նոցայցն ազգաց սկիզբն։ Յաղագս նոցայցն յաճախ յաջողութեանց։ Ձեռնտու նոցայցն լինելով խաղաղութեան դեղին եւ քաղաքաց։ Տօնակից լինիմք նոցայնցն փոխատրելով ուրախական կրից։ Իմանալ տիրապէս զնոցայնցն (կամ զնոցայցն) իմանալի բնութեանց կարգաւորութիւնս. (Պրպմ.։ Իսիւք.։ Փիլ.։ Պիտ.։ Շ. հրեշտ.։)
ՈՒՐԱԽ ԼԻՆԻՄ կամ ԵՄ. εὑφραίνομαι exhilaror, laevor χαίρω gaudeo. Խրախ լինել. ուրախանալ. խնդալ. բերկրիլ. ցնծալ. զուարճանալ. եւ Առնել խրախունս.
Բորբոքիմք եւ վատթարագոյնք լինիմք քան ջերմակալսն ... իբր գիրս Մխիթարոյ բժշկի ազգս ազգս ջերմանաց. որպէս եւ ռմկ. հայի ի տենդ եւ յամենայն խօթութիւնս տապացուցիչս.
Եւ լինիմ անէծք՝ օրհնութեանըս ճիռս, փոխան ձեր ի խաչ բեւեռիմ, եւ օրհնութիւն ըսփռեմ. (Տաղ.։)
Չասաց, եթէ ոչ տանիք զբանս իմ։ Տարաք, եւ կամ տարեալ լինիմք. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 8։ Առ. որս. ՟Է։)
ՏԺԳՈՀ ԼԻՆԻՄ, ՏԺԳՈՀԻՄ, եցայ. Անգոհ գտանիլ. տրտնջել. բողոքել. ճժգոհալ, տռտռալ, մրմռալ.
Մի՛ հեղգ ոք, մի՛ քնեայ։ Եթէ ոք քնեայ իցէ. խօթամիտ եւ դանդաղկոտ։ Ի հոգթորականսն քան զամենեսեան քնայք լինիմք. (Ոսկ. յհ. ՟Ա։)
ԱՌԱՒԵԼ ԵՄ, կամ ԼԻՆԻՄ, կամ ԳՏԱՆԻՄ. cf. ԱՌԱՒԵԼՈՒԼ.
Բծաւոր լինի եւ արատաւոր։ Զի բծաւոր լինիմք ի սոցա ընդդէմ միմեանց զինելոյն։ Ուղիղ գնայ՝ որ ոչ է բծաւոր յախտս մեղաց. (Լմբ. սղ. եւ Լմբ. էր ընդ եղբ. եւ Լմբ. առակ.։)
ԼԻՆԻՄ. cf. ԶԱՆԳԻՏԵԼ. δειλιάω
Ընդէ՞ր լինիմք հմակերք, ասեն գազանք. (Մխ. առակ.։)
Ուստերք եւ դստերք անուանիմք. զի ընտանացեալք եւ ճեմելիք լինիմք. (Ոսկ. ՟բ. կոր.։)
Մեք մեզոյն (կամ մեզէն) լինիմք քակիչ օրինացս մերոց. (Եղիշ. ՟Ը։)
Լինիմք հրապարակաւ մսակեր. (Լմբ. առ լեւոն.։)
Զայս ամենայն մտախորհ լինիմ ի տուէ եւ ի գիշերի. (Վրք. հց. ՟Ի՟Բ։)
ՆՄԱՆԻՄ ՆՄԱՆՕՂ ԼԻՆԻՄ. cf. ՆՄԱՆԵՄ, ԻՄ։
ՆՄԱՆՕՂ ԼԻՆԻՄ. μιμέομαι, μιμητής γίνομαι imitor, sequor, imitator vel sectator sum. Հետեւել. զհետ երթալ գնացից եւ վարուց այլոց.
Ոչ իւրովք ձեռօքն միայն գործէ, այլեւ նոցայովքն։ Զնոցայսն խորհէին։ Յետ նոցայցն ազգաց սկիզբն։ Յաղագս նոցայցն յաճախ յաջողութեանց։ Ձեռնտու նոցայցն լինելով խաղաղութեան դեղին եւ քաղաքաց։ Տօնակից լինիմք նոցայնցն փոխատրելով ուրախական կրից։ Իմանալ տիրապէս զնոցայնցն (կամ զնոցայցն) իմանալի բնութեանց կարգաւորութիւնս. (Պրպմ.։ Իսիւք.։ Փիլ.։ Պիտ.։ Շ. հրեշտ.։)
Ապա եթէ ոք ոչ ընդունեցի զայսորիկ զբանս իմ, մեք սակայն ոչ լինիմք զրկեալ եւ զրպարտեալ. (Մծբ. ՟Ժ՟Թ։ որպէս եւ Փիլ. նխ. ստէպ։)
Սրատես լինիմ այլում շըղին՝ նման գոլով կեղծաւորին. (Յիսուս որդի.։)
Րաբուն լինիմ բղխմամբ սրտիս՝ ուսուցանել քեզ ըզբարիս. (Շ. այբուբ.։)
Բողոք առ միմեանս կալան ցարասի եւ հաւամրգի, ասելով զիա՞րդ նման մեզ լինելով մրտի ... մեք անարգ լինիմք գործիք, զաւելորդս տանցեւ գռեհից մաքրելով. (Մխ. առակ.։)
ՕԹԱԳԱՅԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՅԵՄ ՕԹԱԳԱՅԻՄ. ՕԹԱԳԱՆ ԼԻՆԻՄ ՕԹԱԳԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՆԻՄ. καταλύω diversor διανυκτερεύω pernocto αὑλίζομαι commoror, moror. Օթել՝ ագանել. երեկօթս առնել իջեւանիլ ուրեք զճանապարհայն՝ ընդ յարկաւ կամ բացօթեագ. դադարել՝ հանգչել ուրեք առ ժամանակ մի. լուծանիլ. հանել զգիշերն ի գլուխ. ինջնալ, գիշեր ընել, պառկիլ, մնալ.
ԱՂԷԽԱՐՇ ԼԻՆԻՄ cf. ԱՂԷԽԱՐՇԻՄ.
Ի վերջինն հասանիցէ ծերութիւն, եւ սկիզբն առնէ աղճատելոյ եւ բարբանջելոյ։ Մի՛ խոտան վարկանել վասն դողդոջ եւ աղճատեալ հասակին։ Աղճատեա՛լ ալեւոր, մինչեւ ցե՞րբ ընդ քեզ լինիմ ... Աղճատեալ ծեր. (Սահմ. ՟Թ։ Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Ժ՟Ա։ Վրք. հց.։)
Յինքն ամփոփէ զմեղադրութեանն խոշորութիւնն։ Յորժամ մօտ եմք եւ յունկնդրութեանն վայելեմք, ամփոփիմք. իբրեւ արտաքս ելանեմք, դարձեալ այլք ընդ այլոց լինիմք. (Ոսկ.։)
Վասն առաւելութեան պարգեւացն՝ անհաւատք լինիմք յերախտաւորէն. (Բրս. ծն.։)
Ի փափուկ կերակրոց անճաշակ լինիմք յաւուրս պահոց. (Սիսիան.։)
ԱՌԼԻՆԻՄ կամ ԱՌԵՂԱՆԻՄ. հելլենաբանութեամբ՝ որպէս προσγίνομαι, προσγίγνομαι. adsum, adnascor. Առընթեր գտանիլ. առգոլ. ներգոլ. ընդաբոյս՝ եւ բնածին լինել.
Բանագիր լինիմք յոքնազան եւ բազմապատիկ պիտառութեամբք. (Ասող. ՟Գ. 21։)
Ի քաջատոհմիկ եւ ի բարեփառ գլխոյն իմմէ զրկեալ լինիմ. (Արծր. ՟Դ. 11։)
ԲՕԹԱՏՈՒ ԼԻՆԻՄ. cf. ԲՕԹԵԼ.
ԴԱՏԱԽԱԶ ԼԻՆԻՄ. ԴԱՏԱԽԱԶԵՄ. cf. ԴԱՏԱԽԱԶԵՄ
Դժկամակ լինիմ ընդ ասելս. այսինքն ակամայ ասեմ. (Սարգ. ՟բ. յհ. ՟Բ։)
Եւ ամենքին ի դողման լինիմք զարհուրելով. (Մաշկ.։)
Սակս այսորիկ շնորհակալ լինիմք եօթնիցս. (Լմբ. սղ.։)
Որպէս եւ մարգարէն լինէր թելադիր յառաջագոյն, եթէ մոռա՛ զժողովուրդ քո։ Չտամ հրաման, այլ խրատեմ եւ թելադիր լինիմ. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 3. 10։)
ԼԾԱԿՌԻՒ ԼԻՆԻՄ. եղէ . ԼԾԱԿՌՈՒԻՄ. ζυγομαχέω contendo, litigo, rixor cum proximis. Որպէս թէ ընդ նովին լծով կռուել ընդ միմեանս. Բանակռիւ լինել ընդ մերձաւորս. հակառակիլ առն ընդ եղբօր. կագել. մաքառիլ. վիճել. մարտնչել.
Եւ ոչ յաղագս անուանց լծակռիւք լինիմք, ցորքան ի նոյն միտս ասացուածքն բերեցին։ Ընդ միմեանս լծակռիւ լինին։ Ոչ լծակռիւ լինէր առտարողսն (ի խաչ հանել)։ Կամ թէ յաղագս այսոցիկ լծակռիւք լինիցին. (Ածաբ. յայտն.։ Ածաբ. պենտեկ.։ Ածաբ. աղքատ. եւ Ածաբ. առ որս. ՟Դ։)
Յայնպիսի հպարտութենէ՝ լծընկէցս լինիմք. (Լմբ. պտրգ.։)
Լուացեալ լինիմ, եւ ոչ պայծառանամ։ Լուանիմ, եւ նովին զազրանամ. (Նար. ՟Կ՟Բ. ՟Հ՟Ա։)
Կարեվէր խոցեալ ելանէր երիվարաւն ի պատերազմէն. (Ագաթ.։ Կարէվէրս առներ. Փարպ.։ Կարէվէր արկածք։ Կարեվէր վէրք։ Կարեվէր խոցէ զհոգի։ Կարէվէր խոցեալ լինիմ։ Զայլս բազումս կարէվէր վիրաւորեալ։ Կարեվէր խոցմամբ. Պիտ.։ մանդ։ Սարգ.։ Յիսուս որդի.։ Յհ. կթ.։)
Կռփահար եւ անհանգիստ լինիմք. (Սարգ. ՟ա. յհ. ՟Բ։)
Թէ զհայրն քո ատեցին, եւ զքեզ ընդ նմա, ո՞վ անսասցէ մեզ համացեղիցիս (ի մէջ մարդկան)։ Զի՞նչ. թէ՝ եւ ի համացեղիցն (մերձաւորաց թշնամանեալ լինիմք. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 30. 32։)
Հանելով հանիմ, ի դուրս հանեալ լինիմ. ի դուրս կամ ի բաց ձգիլ, ելանել. որպէս յն. ἑξαντλάομαι emergor ἑξωθέομαι dejicior διασπάομαι avellor.
Ոչ ճոխաբան լինիմ առ ձեզ իբրու վարդապետ. (Սարգ. յուդ. ՟Ա։)
ՄԵՂԱԴԻՐ ԵՄ, կամ ԼԻՆԻՄ. μέμφομαι, ἁπομέμφομαι , αἱτιῶμαι, ἑγκαλέω incuso, culpo, accuso, vitio do sive verto. Մեղ դնել. մեղադրել. պատճառս եւ յանցանս ի վերայ դնել. վնասակար առնել. ստգտանել. բամբասել. ամբաստանել. դատել. յանդիմանել.
ՄԻԱՄԱՐՏԻԿ ԼԻՆԻՄ. ՄԻԱՄԱՐՏԻՄ եցայ. cf. ՄԵՆԱՄԱՐՏԻԼ.
Յաղթկու լինիմք թշնամւոյն. (Շ. բարձր.։)
ՆԱՒԱԲԵԿ ԼԻՆԻՄ. ՆԱՒԱԲԵԿԻՄ, ացայ. ναυαγέω, -έομαι naufragor, naufragium patior, vel facio. Կրել զխորտակումն նաւու. վտանգիլ կամ կորնչիլ ի ծով յերեսաց խորտակման նաւին (իրօք կամ նմանութեամբ.
ՆԱՒԱԿՈԾ ԼԻՆԻՄ, եղէ. ՆԱՒԱԿՈԾԻՄ, եցայ. ձ. ναυαγέω naufragor. Կրել ալէկոծութիւն. եւ Բախիլ նաւու զքարի. նաւաբեկիլ.
Ոչ իւրովք ձեռօքն միայն գործէ, այլեւ նոցայովքն։ Զնոցայսն խորհէին։ Յետ նոցայցն ազգաց սկիզբն։ Յաղագս նոցայցն յաճախ յաջողութեանց։ Ձեռնտու նոցայցն լինելով խաղաղութեան դեղին եւ քաղաքաց։ Տօնակից լինիմք նոցայնցն փոխատրելով ուրախական կրից։ Իմանալ տիրապէս զնոցայնցն (կամ զնոցայցն) իմանալի բնութեանց կարգաւորութիւնս. (Պրպմ.։ Իսիւք.։ Փիլ.։ Պիտ.։ Շ. հրեշտ.։)
ՈՒՇԱԹԱՓ ԼԻՆԻՄ. ՈՒՇԱԹԱՓԻՄ. եցայ. Անկանիլ ի մտաց կամ ի զգայութենէ. ցնորիլ. զինքը՝ խելքը կորսնցնել՝ փախցնել, մարիլ.
Սրտաթափ արարեր զմեզ միով ակամբ քով։ Ի գութ եւ ի սէր նորա ուրախութեամբ սրտի սրտաթափ լինիմք. (Զքր. կթ.։ Լմբ. սղ.։)
ՎԱՃԱՌԻԿ ԼԻՆԻՄ. Վաճառիլ. վաճառակուր լինել.
Վաճառիկ յեղբարցս լինիմ՝ մատնեալ ի ծառայութիւն. (Պիտ.։)
ՏԺԳՈՀ ԼԻՆԻՄ, ՏԺԳՈՀԻՄ. Անգոհ գտանիլ. տրտնջել. բողոքել. ճժգոհալ, տռտռալ, մրմռալ.
Վասն այնորիկ լինիմք արժանի քամահելոյ, յորժամ զքամահիչսն մեր՝ որ վասն աղքատութեան քամահիցեն, չքամահիցեմք. (Ոսկ. աբր.։)
Վասն Աստուծոյ խօսիմ, եւ ձեզ զնոյն զայս աղօթակից լինիմ զգովելի կիրսս եւ զերանելի. այս ինքն խնդրեմ աղօթիւք. (Ածաբ. մկրտ.։)
Ամարայնի՝ ես յիս հրկէզ լինիմ. (Շիր.։)
ԱՄԲԱՍՏԱ՛Ն ԵՄ, ԼԻՆԻՄ. cf. ԱՄԲԱՍՏԱՆԵՄ. ἑντυγχάνω, κατηγορέω, καταλογέω accuso, maledico.
Յորժամ արձակեսցէ զձեզ, ամենեւին հանցէ զձեզ աստի։ Օրէն յաւիտենական տեառն ամենեւին կատարեսցի։ Ոչ կարէր ամենեւին ի վեր հայել։ Ամենեւին մի՛ երդնուլ։ Եւ արդ ամենեւին իսկ վատթարութիւն է ի ձեզ։ Որպէս եւ ես ամենեւին ամենեցուն հաճոյ լինիմ։ Ամենայնի հաւատայ, ամենեւին (յն. զամենայն) յուսայ։ Պատուիրեցին ամենեւին մի՛ խօսել։ Մոլախոտէ՛ ամենեւին։ Ոչ մերձենայր ամենեւին հուրն ի նոսա. եւ այլն։
Երկար ժամանակաւ անճաճանչ լինիմ ի լուսոյ. (ՃՃ.։)
cf. ԱՌԼԻՆԻՄ
ԱՏԵՆԱԽՕՍ ԼԻՆԻՄ cf. ԱՏԵՆԱԲԱՆԵԼ.
Նոցայոցն (յանցանաց) որոց ոչինչ կտրեմք օգտել, արագախօս լինիմք. (Լմբ. պտրգ.։)
Յարձակմամբն առ Աստուած՝ լինիմք ի միականէն յայնմանէ յանբաժանութենէ՝ ի բազմաբաժին օտարուեացն մերոց ի ճապաղմանէն՝ ի շարայարութիւի ժողովեալ, եւ միացեալ գերազարդապէս. (Մաքս. ի դիոն.։)
ԲԱՆԱԿՌԻՒ ԼԻՆԻՄ. ԲԱՆԱԿՌՈՒԻՄ, եցայ. ձ. Հակառակիչ բանիւ. կագել. վիճել.
ԳԵՐՈՒՆԱԿ ԵՄ, ԼԻՆԻՄ. ὐπερέχω excedo, praesto Գերազանցել. գեր ի վերոյ գտանիլ.
ԶՐԱԽՆԴԻՐ ԵՄ, կամ ԼԻՆԻՄ. Տարապարտ ի խնդիր ելանել. զրահետ վարիլ. յն. ματαίομαι ընդունայնանալ.
ԽՈՍՏՈՎԱՆ ԼԻՆԻՄ. ἑξαγορεύω, ὀμολογέω, ἑξομολογέομαι fateor, profiteor, confiteor եւ այլն. cf. ԽՈՍՏՈՎԱՆԻՄ, որպէս Դաւանել զառեալ երախիս. գոհանա. փառս տալ աստուծոյ.
Այսպէս լինիմք տաճար աստուծոյ, յորժամ ոչ հոգւով երկրավորացս զտխրութիւն յիշատակին կատարեսցուք. (Բրս. թղթ.։)
Կուրամիտ տբրեւ զձեզ (զկռապաշտբդ) ոչ լինիմք. (Ճ. ՟Բ.։)
Ոչ հետաքնին (կամ հետաքննին) լինիմ մտացածին բանիւ. (Ոսկ. նոր կիր.։)
Իսկ բայիւ, ՁԱՅՆԱԿԻՑ ԵՄ, կամ ԼԻՆԻՄ. cf. ՁԱՅՆԱԿՑԻՄ.
Ի քահանայութիւն ամենեքեան ձեռներէց լինիմք. (Լմբ. պտրգ.։)
Մեծագութ ողորմութեան նորա լինիմք փառաւորիչք. (Վեցօր. ՟Զ։)
Ոչ հետաքնին լինիմ մտացածին բանիւ. (Ոսկ. նոր կիր.։)
Եթէ մեծէ մեծիդ յանդիման լինիմ, սարսափեմ։ Սարսափեն հրեշտաքկ, սասանի երկիր։ Մի սարսափեսցես ի տանջանացն։ Ջուրցն բազմութեան սասանելոցն սարսափելոցն. (Նար. ՟Ի՟Գ. Շար. ՃՃ.։ Ագաթ.։)
Վարձատու եմ (ա՛յլ ձ. վարձահատու), բայց եւ նահատակակից վկայութեան քում լինիմ. (Պրոկղ. ի ստեփ.։)
Յերկրի թողեալ զմեղս մեր՝ յերկինս մաքուր վերաթռիչք լինիմք։ Վերաթռիչ լինէին, եւ անխափան մտանէին յերկինս. (Ճ. ՟Բ.։ Տէր Իսրայէլ. յնվր. ՟Ժ՟Է.։)
Հաւատափոխ ոչ լինիմք ըստ քոյդ տարակարծ մտաց. (Գր. տղ. թղթ. իբր տարադէպ, թիւրադատ։)
Տարակարծ լինիմ, տեսանելով զանմարմինդ իբրեւ թանձրութիւն հողանիւթ՝ խօսելով ընդ իս. (Ճ. ՟Ժ.։)
Ոչ միայն ի մեծամեծսն, այլեւ ի տրպագոյնսն հայելով՝ լինիմբ գովիչք. (Երզն. մտթ.։)
ՕԹԱԳԱՅԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՅԵՄ ՕԹԱԳԱՅԻՄ. ՕԹԱԳԱՆ ԼԻՆԻՄ ՕԹԱԳԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՆԻՄ. καταλύω diversor διανυκτερεύω pernocto αὑλίζομαι commoror, moror. Օթել՝ ագանել. երեկօթս առնել իջեւանիլ ուրեք զճանապարհայն՝ ընդ յարկաւ կամ բացօթեագ. դադարել՝ հանգչել ուրեք առ ժամանակ մի. լուծանիլ. հանել զգիշերն ի գլուխ. ինջնալ, գիշեր ընել, պառկիլ, մնալ.
ՕԹԱԳԱՅԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՅԵՄ ՕԹԱԳԱՅԻՄ. ՕԹԱԳԱՆ ԼԻՆԻՄ ՕԹԱԳԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՆԻՄ. καταλύω diversor διανυκτερεύω pernocto αὑλίζομαι commoror, moror. Օթել՝ ագանել. երեկօթս առնել իջեւանիլ ուրեք զճանապարհայն՝ ընդ յարկաւ կամ բացօթեագ. դադարել՝ հանգչել ուրեք առ ժամանակ մի. լուծանիլ. հանել զգիշերն ի գլուխ. ինջնալ, գիշեր ընել, պառկիլ, մնալ.
ՕԹԱԳԱՅԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՅԵՄ ՕԹԱԳԱՅԻՄ. ՕԹԱԳԱՆ ԼԻՆԻՄ ՕԹԱԳԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՆԻՄ. καταλύω diversor διανυκτερεύω pernocto αὑλίζομαι commoror, moror. Օթել՝ ագանել. երեկօթս առնել իջեւանիլ ուրեք զճանապարհայն՝ ընդ յարկաւ կամ բացօթեագ. դադարել՝ հանգչել ուրեք առ ժամանակ մի. լուծանիլ. հանել զգիշերն ի գլուխ. ինջնալ, գիշեր ընել, պառկիլ, մնալ.
ԱՂԷԽԱՐՇ ԼԻՆԻՄ ԱՂԷԽԱՐՇԻՄ. Խարշիլ աղեօք. խորովիլ սրտի գորովանօք գթոյ. գալարիլ աղեաց. կարեկցիլ. որ եւ ԱՂԷԿԻԶԻԼ. սիրտը էրիլ՝ կտրտիլ, կսկծալ.
Հօրն մերում լինիմք փառաւորիչք, եւ ամենաբոյծ մատակարարին. (Վեցօր. ՟Զ։)
Անկարացեալ ի սորայն լինիմ համոց (աղի ջրոյ ծովուն). (Պիտ.։)
Մեր յանցանացն հեղգալուր լինիմք, եւ նոցայոցն արագալուր. (Լմբ. պտրգ.։)
ԱՐՁԱՆԱԽՕՍ ԼԻՆԻՄ. Խօսել հաստատութեամբ որպէս արձանագրութեամբ, կամ անջնջելի օրինակաւ եւ հրապարակաւ.
ԲԱԺԱՆԱԿԱԼ ԼԻՆԻՄ. κληρονομέω hereditatem adeo Ժառանգ լինել. ժառանգել.
Երկնագնացք լինիմք, եւ բարեգործք. (Տօնակ.։)
ԲԱՐԵՀԱՃՈՅ ԼԻՆԻՄ ԲԱՐԵՀԱՃՈՅԱՆԱՄ, չ. εὑαρεστέω placeo, complaceo Ամենայնիւ հաճոյ լինել, ընդունելի, եւ սիրելի.
ԲԱՐԵՊԱՏԻՒ ԼԻՆԻՄ. Պատիւ մեծ գտանել. պատուասիրիլ. մեծարիլ.
Մեք բերանակապ եւ անբան եւս լինիմք ի ժամ մահուանն. (Նանայ.։ եւ Ճ. ՟Թ.։)
ԴԱՏԱԽԱԶ ԼԻՆԻՄ. ԴԱՏԱԽԱԶԵՄ. ἁντιδικέω, ἁντιδικῶς κατηγορέω contra litigo, accuso Ամբաստանել. բողոքել. գանգատել յատենի.
Դժկամակ լինիմ ընդ ասելս. այսինքն ակամայ ասեմ. (Սարգ. ՟բ. յհ. ՟Բ։)
Դժկամակ լինիմ ընդ ասելս. այսինքն ակամայ ասեմ. (Սարգ. ՟բ. յհ. ՟Բ։)
Եւ ամենքին ի դողման լինիմք զարհուրելով. (Մաշկ.։)
Ընծայաբեր լինիմ զծնունդս որովայնի իմոյ. (Ճ. ՟Ա.։)
Ոտնհար եւս լինիմք թշուառանացն. յն. թշուառացս, կամ թշուառականացն։
ԼԾԱԿՌԻՒ ԼԻՆԻՄ. եղէ. ԼԾԱԿՌՈՒԻՄ. ζυγομαχέω contendo, litigo, rixor cum proximis . Որպէս թէ ընդ նովին լծով կռուել ընդ միմեանս. Բանակռիւ լինել ընդ մերձաւորս. հակառակիլ առն ընդ եղբօր. կագել. մաքառիլ. վիճել. մարտնչել.
Եւ ոչ յաղագս անուանց լծակռիւք լինիմք, ցորքան ի նոյն միտս ասացուածքն բերեցին։ Ընդ միմեանս լծակռիւ լինին։ Ոչ լծակռիւ լինէր առտարողսն (ի խաչ հանել)։ Կամ թէ յաղագս այսոցիկ լծակռիւք լինիցին. (Ածաբ. յայտն.։ Ածաբ. պենտեկ.։ Ածաբ. աղքատ. եւ Ածաբ. առ որս. ՟Դ։)
Հաւատափոխ ոչ լինիմք ըստ քոյդ տարակարծ մտաց. (Գր. տղ. թղթ.։)
Չիցե՞ն հելլենացիք, որ կեան իմաստութեամբ։ Ծաղր լինիմք ի հելլենացւոցն եւ ի հրէիցն եւ ի հերձուածողացն. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 27. 29։)
Մեր յանցանացն հեղգալուր լինիմք, եւ նոցայնոցն արագախօս եւ արագալուր։ Առ կշտամբանս պօղոսի հեղգալուր լինիմք. (Լմբ. պտրգ. եւ Լմբ. ատ.։)
Ոչ ճոխաբան լինիմ առ ձեզ իբրու վարդապետ. (Սարգ. յուդ. ՟Ա։)
ՄԻԱՄԱՐՏԻԿ ԼԻՆԻՄ. ՄԻԱՄԱՐՏԻՄ եցայ. cf. ՄԵՆԱՄԱՐՏԻԼ.
ՄԻԱՄԱՐՏԻԿ ԼԻՆԻՄ. ՄԻԱՄԱՐՏԻՄ. cf. ՄԵՆԱՄԱՐՏԻԼ.
ՆԱՒԱԲԵԿ ԼԻՆԻՄ. ՆԱՒԱԲԵԿԻՄ, ացայ. ναυαγέω, -έομαι naufragor, naufragium patior, vel facio. Կրել զխորտակումն նաւու. վտանգիլ կամ կորնչիլ ի ծով յերեսաց խորտակման նաւին (իրօք կամ նմանութեամբ.
ՆԱՒԱԿՈԾ ԼԻՆԻՄ, ՆԱՒԱԿՈԾԻՄ. ναυαγέω naufragor. Կրել ալէկոծութիւն. եւ Բախիլ նաւու զքարի. նաւաբեկիլ.
ՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ԵՄ, ԼԻՆԻՄ, եղէ. εὑχαριστέω, ἁποδέχομαι gratias ago, grato animo suscipio, jucundus vel contentus sum. Շնորհ ըամ շնորհս ունել. գոհանալ. երախտապարտ զանձն խոստովանել. յոյժ հաճիլ, գոհ լինել, եւ գովել.
ՈՒՇԱԹԱՓ ԼԻՆԻՄ ՈՒՇԱԹԱՓԻՄ. Անկանիլ ի մտաց կամ ի զգայութենէ. ցնորիլ. զինքը՝ խելքը կորսնցնել՝ փախցնել, մարիլ.
Յորժամ յիշեմ զահաւոր զբեմբն դատաստանին, սրտաբեկեալ լինիմ յերկեղէն։ Սրտաբեկեալ չարն անդնդային՝ ընդ յայտնութիւն կենարար խաչին. (Գանձ.։)
Վարձատու եմ (ա՛յլ ձ. վարձահատու), բայց եւ նահատակակից վկայութեան քում լինիմ. (Պրոկղ. ի ստեփ.։)
Ցորենահատ եմ Աստուծոյ, եւ յատամունս դազանացաղացեալ լինիմ, եւ գտանիմ հաց սուրբ Աստուծոյ. (Ածազգ. ՟Է։)
Վասն Աստուծոյ փախստական լինիմ ի քէն. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Թ։)
Փոփոխմանցն՝ որ լինիցին յօդս՝ բազում անդամ ի փոփոխմանց լուսնի տեղեակ լինիմք. (Վեցօր. ՟Զ. ։)
աշխարհավար լինիմ cf. աշխարհավարիմ.
Վասն այլոց արջնազգեստ լինիմք, եւ վասն մեր ոչ բնաւ. (Սարգ. յկ. ՟Գ։)
Յարձակմամբն առ Աստուած՝ լինիմք ի միականէն յայնմանէ յանբաժանութենէ՝ ի բազմաբաժին օտարուեացն մերոց ի ճապաղմանէն՝ ի շարայարութիւի ժողովեալ, եւ միացեալ գերազարդապէս. (Մաքս. ի դիոն.։)
ԲԱՆԱԿՌԻՒ ԼԻՆԻՄ. ԲԱՆԱԿՌՈՒԻՄ, λογομαχέω verbis pugno, riscor Հակառակիչ բանիւ. կագել. վիճել.
Երկայնամիտ լինիմք ի վերայ տգիտութեանդ ձերոյ. (Եղիշ. ՟Ը։)
Այլք այլոց լինիմք խոշորագոյն պատահմամբ ժամանակացն վարելով։ Ըստ իւրաքանչիւր ուրուք կենցաղոյս խոշորագոյն շուրջ արկածք. (Բրս. սղ. եւ Բրս. չար.։)
Ծաղր լինիմ. կատակերգեալ լինէի. (Մխ. երեմ.։)
Ամենեւին աստուածազգեստ ի հեշտութենէս լինիմ. (Ածաբ. ի կիպր.։)
Յաղագս այնոցիկ՝ որք մեռանինն, իբրեւ ընդ զրկեալս չարչարակից լինիմ. (Բրս. յուդիտ.։)
Աւետաւոր լինիմ պատճառաբանիդ, երբէք՝ թէ զթշուառութիւնն թողցես, ընձեռեցից յայտնի լուսաւոր բան. (Մագ. ՟Ի՟Բ։)
Այժմ լինիմ յեփեսոս մինչեւ ցպենտակոստէ. (՟Ա. Կոր. ՟Ծ՟Զ. 8։)
Վարձահատու եմ, բայց եւ նահատակակից վկայութեան քում լինիմ. (Պրոկղ. ի ստեփ. (ա՛յլ ձ. վարձատու)։)
ՕԹԱԳԱՅԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՅԵՄ ՕԹԱԳԱՅԻՄ. ՕԹԱԳԱՆ ԼԻՆԻՄ ՕԹԱԳԱՆԱՄ ՕԹԱԳԱՆԻՄ. καταλύω diversor διανυκτερεύω pernocto αὑλίζομαι commoror, moror. Օթել՝ ագանել. երեկօթս առնել իջեւանիլ ուրեք զճանապարհայն՝ ընդ յարկաւ կամ բացօթեագ. դադարել՝ հանգչել ուրեք առ ժամանակ մի. լուծանիլ. հանել զգիշերն ի գլուխ. ինջնալ, գիշեր ընել, պառկիլ, մնալ.
Ոչ եւս անմիաւորելի գոլ մեզ առ միմեանս, այլ լինիմք մի. (Մաքս. ի դիոն.։)
ԱՐԴԻՒՆԱԲՈՒԽ ԼԻՆԻՄ. Բղխել արդիւնս՝ պտուղս.
ԱՒԱԶԱԿԱԿՈՒՐ ԼԻՆԻՄ. Կերակուր լինել աւազակաց. յափշտակիլ.
Հաւատովք ծնեալ, եւ զգեստաւորեալ զՔրիստոս, լինիմք նորա տաճար եւ օթեւան. (Նիւս. երգ.։)
Ընդելակրթեալ անդուստ մինչեւ ցայժմ ընդ տեսակս չարութեան։ Անտուստ մինչեւ ցայժմ ընտելակրթեցաւ։ Սովիմբ ընտելակրթեալք իբր յոյժ արուեստիւ։ Ընդելակրթեալ ընդ ասացեալն ամբարշտութիւն. (Պիտ.։) ԸՆԴԵԼԱԿԻՑ ԼԻՆԻՄ.
ԽԱՆՁԱՐՐՊԱՏ ԼԻՆԻՄ ԽԱՆՁԱՐՐԱՊԱՏԻՄ. σπαργάνομαι fasciis obvolvor. Խանձարրովք պատիլ. խանձարրիլ.
ՅԵՐԿԲԱՅԱՆԱՄ Յ՛ԵՐԿԲԱՅՍ ԼԻՆԻՄ. ἁμφιβάλλω dubito. cf. ԵՐԿԲԱՅԱՆԱԼ. որ եւ ԵՐԿԲԱՅԻԼ. ըստ յն. նաեւ իբր կր. Երկբայելի լինել. տարակուսիլ.
cf. ՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ԵՄ, ԼԻՆԻՄ.
Անհատուցումն սիրոյն (Աստուծոյ) լինիմք հատուցանողք. (Վեցօր. ՟Զ։)
ԱՇԽԱՐՀԱՎԱՐ ԼԻՆԻՄ ԱՇԽԱՐԱՎԱՐԻՄ Քաղաքավարիլ յաշխարհի օրինօք, կամ ըստ օրինաց աշխարհի. կեալ յաշխարհի, կամ մտանել ի կարգ աշխարհի.
Վասն գերազանցութեան մարդասիրութեանն դժոխերասանակք առ ծառայութիւնն լինիմք. (Բրս. ծն.։)
Ծաղր լինիմ. կատակերգեալ լինէի. (Մխ. երեմ.։)
Ծաղր լինիմ. կատակերգեալ լինէի. (Մխ. երեմ.։)
ՊԱՅԾԱՌԱԶԳԵԱՑ ԼԻՆԻՄ, ՊԱՅԾԱՌԱԶԳԵՆՈՒՄ. λευχειμονέω albis induor, laetitiam prae me fero. Պայծառս զգենուլ. պայծառազգեստիլ. պայծառանալ.
Ոչ կարեմ ունել զհեշտութիւնս, աստուածազգեստ լինիմ, փոքր ինչ եւ իբրեւ զՅովհաննէս աւետարանեմ. (Ածաբ. յայտն.։)
ԲԱՐԵՀԱՃՈՅ ԼԻՆԻՄ ԲԱՐԵՀԱՃՈՅԱՆԱՄ. εὑαρεστέω placeo, complaceo Ամենայնիւ հաճոյ լինել, ընդունելի, եւ սիրելի.
Չափաւոր արբումն ի գինեհատութիւն (համարեալ լինիմք առաջի աստուծոյ). (Եղիշ. հայր մեր.։)
Վասն մեծ մարդասիրութեանն տեառն երասանակազանցք լինիմք առ ծառայութիւնն. (Բրս. ի ծն. քրիստոսի.։)
ԽԱՆՁԱՐՐՊԱՏ ԼԻՆԻՄ ԽԱՆՁԱՐՐԱՊԱՏԻՄ. σπαργάνομαι fasciis obvolvor. Խանձարրովք պատիլ. խանձարրիլ.
Համաշնչութեամբ եւ զնոյն խորհելով ի միմեանս՝ մի լինիմք. (Կիւրղ. գանձ.։)
Ո՞չ այսուիկ հեռի են ի մէնջ հրեշտակք, զի ոչ կարօտին՝ որոց մեքն. ապա ուրեմն որչափ նուազից լինիմք կարօտք, այնքան առ նոսա ճանապարհորդիմք։ Ի մէջ գիշերի ճանապարհորդի, եւ ընդ գետ անցանէ. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 34. 37։)
Պատրաստէ զամենախահութիւնն։ Յետ ամենախահութեանն ի քուն լինիմ. (Նիւս. երգ.։)
Ծաղր լինիմ. կատակերգեալ լինէի. (Մխ. երեմ.։)
Համանոյնութեամբ, եւ զնոյն խորհելով առ միմեանս՝ մի լինիմք. (Կիւրղ. գանձ.։)
ՊԱՅԾԱՌԱԶԳԵԱՑ ԼԻՆԻՄ. ՊԱՅԾԱՌԱԶԳԵՆՈՒՄ. λευχειμονέω albis induor, laetitiam prae me fero. Պայծառս զգենուլ. պայծառազգեստիլ. պայծառանալ.
Զի մի՛ պահանջեսցէ քո կամքդ յինէն անապատականութիւն, եւ ես լինիմ քաղաքացի. (Լմբ. սղ.։)
ՉԵՄ. չեղէ, չեղեալ. եւ այլն. cf. ի բայն Եմ, Եղանիմ, եւ Լինիմ։
εἵμι, εἷναι sum, esse (տե՛ս եւ Եղանիմ, Լինիմ, որք լնուն զայլ եւս ժամանակս չէզոքաբար)։ Էական բայ՝ իբր Այս ինչ գոլ, եւ այսպիսի ինչ. կամ պարզապէս՝ Գոլ, կալ, գտանիլ իրօք. թ. ... պ. էմ, կամ իյմ, տէն. Առնու զամենայն խնդիր պէսպէս առմամբ։ Ուղղ.
Ի հեշտութենէս փոքր ինչ այլ յայլմէ լինիմ. (Սարգ. յկ.։)
Իբրեւ արտաքս ելանեմք, դարձեալ այլք ընդ այլոց լինիմք". այս ինքն փոփոխիմք. ուրիշ մարդ կդառնանք. (Ոսկ. մտթ.։)
Զիա՞րդ կատարեալ լինիմ, երբ չունիմ ինչք. (Բրսղ. մրկ.։)
Մինչ յաշխարհիս էաք, ըստ ակն էաք ի Տեառնէ. այժմ իբրեւ ելանեմք յաշխարհէ, ըստ տեառն լինիմք. (Ճ. ՟Բ.։)
Նուազեալ յուխտէ իմմէ սակս յոքնակուռ ընթերցմանն։ Ի տեսւթենէ իմեմնէ դարձեալ լինիմ։ Ո՛չ ի թերութենէ իմեմնէ ի կատարելութիւն եկեալ. (Մագ.։ Սարգ.։ Վահր.։)
ԿԱԼ ἁνίσταμαι surgo, erigor ὐπάρχω exsisto ἕχω habeo. որպէս լծորդ ընդ գոլ. գոմ, եմ, լինիմ. կամ ունել. գտանիլ. ի վեր երեւիլ. յառնել.
Ես լինիմ անէծք՝ օրհնութեանս ճիռս, փոխան ձեր ի խաչ բեւեռիմ։ եւ օրհնութիւն սփռեմ. (Տաղ.։)
ՈՂՋ ԵՄ, ԼԻՆԻՄ, լինել, ել, լե՛ր. ե՛ր. ὐγιαίνω, ἕρρωμαι, χαίρεω, χαίρετε valeo, vale, valete, gaudeo, -de, -dete;
ave, salve. Ողջ եւ առողջ՝ բարեվիճակ գոլ. յուժի կամ ուրախ լինել հոգւով եւ մարմնով. խնդալ. ուրա՛խ լեր. ողջոյն ընդ քեզ. խաղաղութիւն ընդ ձեզ. աղէկ ըռինտ ըլլալ. բարի տեսանք, շատ բարեւ.
Որով լինիմք երանելիք, եւ աստուծոյ տեսոյն արժանիք։ Ակն ունիմք տեսոյն աստուծոյ, կամ քրիստոսի. (Շ. մտթ.։ Տօնաց.։)
ԱՏԱԿ ԼԻՆԻՄ, կամ ԱՏԱԿ ԵՄ. որ եւ ԱՏԱԿԵԼ. ռմկ. ատիկել δύναμαι possum. Կարել. զօրել. ձեռնհաս կամ բաւական լինել. իշխել. բաւել.
Մինչեւ ի յովհաննէս մկկրտիչ գան գնացք օրինացն։ Ոչ ի գնաց ժամուցն լինիմք մեք դատեալ առաջի նորա. (Եփր. համաբ.։)
Արդարք ծաղր լինին։ Ահա ծաղր լինիմ նախատանօք. (Յոբ. ՟Թ. 23։ ՟Ժ՟Թ. 7։)
Որպէս Ծնանիմ կր. այսինքն ծնեալ լինիմ.
ՀԵՌԻ ԱՌՆԵՄ, ԱՌՆԻՄ, ԼԻՆԻՄ, ԵՄ. cf. ՀԵՌԱՑՈՒՑԱՆԵԼ. եւ ՀԵՌԱՆԱԼ. πόρρω ποιέω procul facio μακρύνω, -ομαι elongo, amoveo, -or եւ այլն.
ՀՈՒՊ ԵՄ, ԼԻՆԻՄ, ԵՐԹԱՄ, եւ այլն. ἑγγιζών εἱμι, ἄπτω, ἄπτομαι . Մերձ լինել. մերձենալ.
ՄԱՏՆ ԼԻՆԻՄ, եղէ. ն. προδότης γίνομαι proditor fio προδίδωμι prodo, trado προσαγγέλλω nuncio, defero, indico, adsigno. Մատնիչ լինել. մատնել զայլս կամ զանձն՝ ի վնաս ինչ կամ ի սպանութիւն. յայտնել զգաղտնիս. չարխօսել. վնասել ումեք կամ իմիք. ձեռք տալ, խամզել.
Թէեւ այրելոց իցեն, չլինին մատն աստուածպաշտութեան։ Որ իւրեանց ազնուականութեանն մատն եղեն։ Անձամբք լինիմք մատն, տալ ի ձեռս թշնամեացն զմեր փրկութիւնն։ Պղատովն մատն եւս իւրոց աշակերտացն լինէր. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 4. 7. 19։ ՟Բ. 18։)
Անձանց ազնուականութեանս մատն եւ տուր լինիմք. (Ոսկ. մ. ՟Բ. 6։)
Voir tout