Լինիմ, եղէ, լեր, եր, լեալ

v. aux.

v. aux. to be;
to exist, to live;
to consist;
to become, to turn, to make one's self;
to happen, to take place, to occur, to chance;
to come to pass;
— առն, to marry, to be married, cf. Ամուսնանամ;
— ընդ կնոջ ընդ միմեանս, to have commerce with, to be in intimate relation with;
— ընդ ումեք, to stay with, to live together;
— ուրեք, to sojourn;
to dwell;
— բերկրութիւն ուրուք, to be the joy or happiness of;
— այր, to become a man, to arrive at man's estate;
— քահանայ, to be ordained priest;
զի՞նչ լինիցի ընդ իս, what shall I do ? what will become of me ? ի ցնծութիւն եւ ի հիացումն եղեւ աշխարհի, he was the glory and admiration of the whole world;
են նորա երկու որդիք, he has two sons;
իցեն այսոքիկ որպէս եւ են, whatever it may be;
քաւ եւ մի լիցի, God forbid ! արանց եւ կանանց լինէին, they married and were given in marriage;
որ ինչ լինելոց է եղիցի, happen what may ! ողջ լիք or լերուք, adieu! good bye! farewell!

Other definitions containing this entry

Ալէծուփ, Ալէկոծ

subject to tempests, tempest-beaten, floating, agitated, troubled;
— առնեմ cf. Ալէկոծեմ;
— լինիմ, cf. Ալէկոծիմ.

Անհաւատալի

incredible;
անհաւատալի լինիմ, cf. Անհաւատամ.

Անմիաբանիմ, եցայ

cf. Անմիաբան լինիմ.

Ապաստան, աց

asylum, refuge, place of safety, shelter;
a. sheltered, placed uuder protection;
— առնեմ, to confide, to intrust, to secure, cf. Ապաւինեմ, cf. Յանձնեմ;
— լինիմ, to take refuge;
to confide, to trust, to be confident, cf. Ապաստանել, cf. Պատսպարել, cf. Ապաւինել, cf. Վստահել;
յոգիս — լինել, յոգւոցն պարզել — լինել, to be in the last agonies, to be at the point of death.

Առաւել, աւ, օք, ովք

more, rather;
too much;
— եւս, more, over and above, besides, so much, the more, cf. Աւելի, cf. Առաւելապէս, cf. Առաւելագոյնս, cf. Մանաւանդ;
— քան, more than;
— քան զ—, —ագոյն, more and more, too much;
— եմ, լինիմ, գատնիմ, cf. Առաւելում.

Ատամնաթափ

toothless;
— լինիմ, to lose the teeth.

Արթուն, թնոց

watchful, that does not sleep;
alert, lively, vigilant, diligent, careful;
— կալ, to watch, cf. Տքնել, cf. Հսկել, cf. Սկել, cf. Արթնանալ, cf. Զարթնուլ;
քուն ընդ —ս լինիմ, to doze, to drowse, to be half asleep.

Արտասուակից

that weeps with, that partecipates in the sorrow of another;
— լինիմ, to weep together;
to console.

Բազմախոյզ

a much sought;
— լինիմ, to make researches, to be curious, inquisitive, cf. Բազմախուզեմ, cf. Հետազօտեմ.

Բարձր, ձու, ձունք, ձանց

ի ձայն բարձր, — ձայնի, ձայնիւ բարձու, aloud, loudly;
— առնել, to elevate, to raise on high, to magnify, to exalt, cf. Բարձրացուցանեմ, cf. Վերացուցանեմ, cf. Համբառնամ, cf. Օրհնեմ;
— լինիմ, to be elevated, glorified, cf. Բարձրանամ, cf. Փառաւորեմ;
ճանաչել զբարձունս, to know sublime or profound things;
սեղան —, splendid, sumptuous dinner, banquet;
ի բարձուէ, from above;
— ոճ, elevated style;
— քանդակ, relief, basso-rilievo.

Բնաջինջ

cf. Բնաջինջ առնեմ;
Բնաջինջ լինիմ.

Բռնակալ, աց

tyrant, despot, usurper;
բռնակալ լինիմ, cf. Բռնակալեմ.

Գանահար, աց

that which beats;
— լինիմ

Գերունակ

sublime, eminent, excellent;
գերունակ լինիմ, cf. Գերազանցեմ.

Գրկախառն

with embracements;
— սիրով ողջունել զմիյեանս, to salute by embracing each other;
— լինիմ, to embrace;
cf. Գիրկ ընդ խառն լինիմ.

Գրկախառնիմ, եցայ

to embrace;
cf. Գիրկ ընդ խառն լինիմ.

Գրկընդխառն լինիմ

cf. Գիրկ ընդ խառն լինիմ.

Դառնաճաշակ

cf. Դառնահամ;
— լինիմ, to taste gall or anything bitter.

Դեղակուր

poisoned;
դեղակուր առնեմ, to poison, to give poison, to infect with poisoned;
դեղակուր լինիմ, to be poisoned.

Դերեւիմ, եցայ

cf. Դերեւ լինիմ.

Դիասուն լինիմ

cf. Դիասնունդ լինիմ.

Դիմագրաւեմ, եցի

cf. Դիմագրաւ լինիմ.

Դիմագրաւիմ, եցայ

cf. Դիմագրաւ լինիմ.

Երազահմայ

one irocritic, diviner by means of dreams;
— լինիմ, to divine by means of dreams.

Երգակից, կցաց

that sings together or with another;
— լինիմ cf. Երգակցիմ.

Երկայնաւուրք, ից

—րս or —րց, long lived;
—րս լինել, cf. Երկայնօրեայ՞՞՞լինիմ.

Զուարթակից

rejoicing together;
— լինիմ, to congratulate, to share ones joy, happiness or satisfaction;
— առնել, to make a sharer in one's joy.

Զրուցատար

who brings news;
— լինիմ, to bring news.

Ըղձիկ լինիմ

cf. Ըղձակերտ լինիմ.

Ընչասէր

loving riches, avaricious, greedy, covetous;
— լինիմ, — սիրեմ, to hoard up, to save sordidly, to be niggardly.

Թագաւորակից

cf. Թագակից;
— լինիմ, cf. Թագաւորակցիմ.

Թելադիր

that instigates, that advises;
— լինիմ, cf. Թելադրեմ.

Թեւամուխ լինիմ

cf. Թեւակուռ լինիմ.

Թոպամահ

that suffered a violent death, that died a death of torture;
— լինիմ, to be beaten to death;
— առնել, սպանանել, to belabour, to maul, to beat to death.

Ինքնախաբ

self-deceiving, self-beguiled;
— լինիմ, to deceive, or flatter one's self.

Լանջակից

in mutual embrace;
լանջակից լինիմ, to embrace each other, to be embraced.

Լեալ

cf. Լինիմ.

Լեզուային, այնոյ

eloquent, fluent;
cf. Լեզուագար;
— լինիմ.

Լեռնակեաց

mountaineer;
hermit;
— լինիմ, to live, to dwell in the mountains.

Լերդահմայ, ից

haruspex, augur, diviner, soothsayer;
— լինիմ, to examine or consult the entrails, to prognosticate like an augur.

Խելամտեմ, եցի

cf. Խելամուտ լինիմ.

*Խխում դառնամ

cf. Խխում լինիմ.

Խորասուզիմ, եցայ

cf. Խորասոյզ լինիմ.

Խօսակցիմ, եցայ

cf. Խօսակից լինիմ.

Ծովընկէց

— առնեմ, to throw, plunge or precipitate into the sea;
— լինիմ, to throw or plunge oneself into the sea.

Կենակցիմ

cf. Կենակից լինիմ.

Կողմանիմ, եցայ

cf. Ի կող լինիմ.

Կուսակցիմ

cf. Կուսակից լինիմ.

Կրօնաւորիմ, րեցայ

cf. Կրօնաւոր լինիմ;
to accustom oneself to the monastic life;
to deprive oneself, to abstain.

Հեռի

far;
— առնել, տանել, to remove far off;
to scatter;
to turn aside or away, to avert, to ward off;
— ունել, to keep away, or at a distance;
— ունել զանձն յիմեքէ, to keep off, to avert;
to abstain, to refrain;
— առնիմ, լինիմ, cf. Հեռանամ;
աստուած իմ, միʼ — առնիր յինէն, remove not Thyself, o God, from me!.

Հետահան, աց

ichneumon;
—հան լինիմ, to arrive with, to catch one.

Ձաղանք, նաց

cf. Ձաղ;
cf. Ձաղկանք;
ի ծաղր եւ ի —նս լինել, cf. Ձաղ լինիմ.

Միաձայնիմ, եցայ

cf. Ձայնակից լինիմ.

Մտադրեմ, եցի

cf. Մտադիր լինիմ.

Յուսահատիմ, եցայ

cf. Յուսահատ լինիմ.

Ոտնհարեմ, եցի

to suppliant;
cf. Ոտնհար լինիմ.

Ուրաստ

cf. Ուրացութիւն;
յ— լինել, կալ, cf. Ուրանամ;
յ— լինել յերախտեաց, to be unmindful of favours received, to pay a favour with ingratitude, to be ungrateful, unthankful;
յուրաստ լինիմ, to deny, to disown.

Պտղաքաղ առնեմ

cf. Պտղաքաղ լինիմ.

Սուտակասպաս, ից, աց

cf. Սուտակասպասու;
սուտակասպաս լինիմ, cf. Կեղծաւորանամ.

Սրտաբեկիմ, եցայ

cf. Սրտաբեկ լինիմ.

Վշտակցիմ, եցայ

cf. Վշտակից լինիմ.

Ցաւակցիմ, եցայ

cf. Ցաւակից լինիմ.

Ցեղընտիր

of a different tribe or clan;
ցեղընտիր առնեմ, ցեղընտիր լինիմ, to distinguish one tribe or family from another.

Քաղահան, ի

to scan, to sift, to pick out, to select, to choose;
— հեղձոյց լինիմ, to be choked by weeds.

Քարավիժիմ, եցայ

cf. Քարավէժ լինիմ.

Voir tout

(որպէս թէ լինեալ)) γίνομαι fio, sum, factum est. Եղանիլ. (յորմէ ի փոխ առնու լինիմն զկատարեալն եւ զապառնին, եղէ, եղէց. լծ. եւ յն. ղինօմէ) այս ինչ կամ այսպիսի ինչ գոլ, գտանիլ, գոլ. ըլլալ.

Սուրբ կամ անսուրբ լինել։ Գերի լինել։ Համր՝ կարօտ լինել.եւ այլն։

Լինիցիք իբրեւ զաստուած։ Անիծեալ լիջիր։ Առ քեզ լիցի դաղձ նորա։ Վասն լինելոյ դոցա մարմին։ Բարի լիցի ինձ վասն քո։ Անթիւ լիցի ի բազմութիւն։ Որ ինչ ցայսմ ոչ եղեւ ինձ, ա՞րդ լինիցի. (Եւայլն։)

Երկուց անարարաց ի մասին չէ մարթ լինել. (Եզնիկ.։)

Լինել լինիցին նշանք, բայց բժշկութիւնք չլինին. (Կոչ. ՟Ժ՟Դ։)

Դարձեալ աներեւոյթ լինիւր. (Յիշատ. սարգ.։)

Եւ եղեալ լինէր զաւակ իբրեւ զաւազ առ ափնծովուն. (Եփր. ել.։)

Արար նա գաւառապետս, զի եղիցին դարմանել զաղքատս. (Եփր. մն.։)

ԼԻՆԵԼ. իբր Ստեղծանիլ, կամ լինելութիւն.

Որ ի լինելն եւ իգոյանալն եկին ի չգոյէ։ Նա շնորհեաց ամենեցուն զլինելն։ Նախ քան զլինելն երկնի։ Յառաջ քան զլինել նոցա. (Եզնիկ.։ Նար. եւ այլն։)

ԼԻՆԵԼ. իբր Ծնանիլ, սերիլ. ծագիլ.

Հարիւրամենի որդի՞ լինիցի. (Ծն. ՟Ժ՟Է. 17։)

Ի սոցանէ ասեն լեալ զնահապետութիւնս մանաւազեանց։ Զանգեղ տունն ասէ ի պասքամայ ումեմնէ հայկակայ թոռանէ լինել։ Զմանկունս թողուլ անթլփատս յորժամ լինիցին. (Խոր.։)

Ի բեթղեհէմ ասաց լինել նմա մարգարէն. (Շ. մտթ.։)

ԼԻՆԵԼ. որպէս Կալ. բնակիլ. Դադարել. գտանիլ ուրեք. կենալ.

Անդ լինջիր ցորժամ ասացից քեզ. (Մտթ. ՟Բ. 13։)

Էր ինձ լինել յերկրի անծանօթումն. (Խոր. ՟Ա. 25։)

Յետ զհնգետասան ամ լինելոյ ի խոր վիշապին։ լինիցին ի դիպահոջ. (Յհ. կթ.։)

Ընդ աջմէ իմ լիցիս ի վտանգի ծանրութեանն. (Նար. ՟Ձ՟Ե։)

Եթէ կարես հանապազ այսպէս առնել, լե՛ր ընդ իս. (Վրք. հց. ՟Ի՟Զ։)

ԼԻՆԵԼ. Գործիլ. կատարիլ.

Վասն բժշկութեանդ՝ որ լինին ի ձեռն քո. (Խոր. ՟Բ. 29։)

Պետք են ընչից, եւ առանց սոցա անկատար է լինել ինչ յարժանեաց. (Պիտ.։)

Զբարիս՝ որ ի նմանէ լինելոյ էր առ նոսա. (Շ. մտթ.։)

Լինել. Դիպիլ. անցանել անցից. դէպ լինել. Որ ինչ լինելոց է առ յապա. (Դան. ՟բ. 45։)

Անկանիլ ի տանջանս անվախճանելի, որ քաւ եւ մի՛ լիցի լինել. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 41։)

Եւ եղեւ ըստ աւուրսն այնոսիկ։ Եւ եղեւ եւ այլն։

ԼԻՆԵԼ. Փոխիլ յայլ ինչ. (որ հայի ի ՟ա. նշ)

Եթէ կամին՝ եւ դեւք բարի լինին. եւ եթէ կամին՝ եւ հրեշտակք չար լինին. (Եղիշ. ՟Բ։)

Կարելի է բանական կենդանւոյ ամենեցուն յամենայն ժամ լինել զի՛նչ եւ ամեսցի. (Յհ. իմ. ատ.։)

ԼԻՆԵԼ. Պաղատիլ. դեգերիլ. ճառել.

Անդէն եւս զչարչարանօքն լիցուք. (Զքր. կթ.։)

ԼԻՆԵԼ ԱՌՆ. ամուսնանալ կնոջ. կարգուիլ.

Կանայս առնէին, եւ արանց լինեյին. (Մտթ. ՟Ի՟Դ. 38։)

Լինելով լինիցի առն. (Թուոց. ՟Լ. 7։)

Լինել, կամ չլինել առն. (Հռութ. ՟Ա. 12. 13։)

ԼԻՆԵԼ ԸՆԴ ԿՆՈՋ, կամ ԸՆԴ ՄԻՄԵԱՆՍ. Խառնակիլ ըստմարմնոյ.

Միթէ ամոն եղբայր քո եղեւ ընդ քեզ։ Էր ի ցանկութեան մեծի լնել ընդ նմա։ Կամէին լինել ըստ նմա։ Լե՛ր ընդ մեզ. (՟Բ. Թագ. 20։ Յուդթ. ՟Ժ՟Բ. 16։ Դան. ՟Ժ՟Գ. 11. 20. 38։)

Յայտ է ի վավաշոտիցն, յորժամ լինին ընդ միմեանս։ Զընդ միմեանս լինելն՝ խառնումն ասեմք. (Նիւս. բն. ՟Ի՟Դ։)

ԼԻՆԵԼ. Անխտիր կազմէ զկրաւորական ամենայն բայից ներգործականաց. զոր օրինակ.

Առեալ լինի արծաթն ի չար ծառայից։ Ի քննութենէ մարդկան տուեալ լինի։ Խնդրեալ լինէր։ Ծանուցեալ լինիս։ Դատեալ լինիմ. եւ այլն. (մծբ։ Խոր.։ Նար.։)

Յարի եւ ի չեզոքականս առ ի վայեչութիւն.

Ամենայնքն պայծառացեալ լինէին վայրք. (Պիտ.։)

Թշնամանալովն զնոսա՝ ի քրիստոս լինի մեղուցեալ թշնամանչն. (Յհ. իմ. պաւլ.։)

Փութացեալք լինին։ Զչարեալ լինէր։ Ի կամս բռնաւորին եկեալ լիցին։ Ի չարէն ի բարին զղջացեալք լինէին. (Յհ. կթ.։)

Յարի եւ ի ներգործականս՝ պահմամբ բուն նշանակութեան նոցին.

Ի դրանց մահու յաստուծոյ ողորմութեանցն զփրկիւթիւն գտեալ լինէին. զփրկութեան վայելս առեալք. (՟Գ. Մակ. ՟Է. 10։)

Զգտնեալ լինէր կոյսն մանուկ զտիեզերասաստ բռնաւորն. (Խոր. հռիփս.։)

Սա զաստուած գուշակեալ լինի. (Շար.։)

Որ պատուէ զխաչն քրիստոսի, զնոյն ինքն պատուեալ լինի զքրիստոս. (Յհ. իմ. պաւլ.։)

Զձեռն ի ցփսիսն արկեալ լինէր ամիրապետն։ Յհ. (կթ.։)

Զահեղ դատաստանին արհավիրս աստէն եղիցուք լուծեալ։ Ի կամս մեր մեզ թողեալ լինի. (Նանայ.։)

ԼԻՆԵԼ. Յանունս յարեալ՝ ի կազմել զբայ նոցին. Տե՛ս Ուրախ լինել. Ողջ լինել. յԱհի կամ յԵրկւղի լինել. եւ այլն։

Ի ԳՈՐԾ կամ Ի ՊԷՏՍ ԼԻՆԵԼ. որպէս Վարիլ. ի կիր արկանիլ.

Ճարպ մեռելոտւոյ եւ գազանաբեկաց լինիցի յամենայն գործ, բայց ի կերակուր մի՛ ուտիցի. (Ղեւտ. ՟Է. 24։)

Ի ՄԵՂՍ կամ Ի ԳԱՅԹԱԿՂՈՒԹԻՒՆ ԼԻՆԵԼ. որպէսՀամարեալ լինել, գրիլ. կամ Լինել ի կործանումն, այսինքն կործանման պատճառ լինել. եւ այլն. տե՛ս առընթեր գոյականացն։

դիմազ. ԼԻՆԻՆ. դիմազ. Մա՛րթ է նոցա. կարելի է. Համարձակին. իշխեն.

Լինին ասել։ Լինին նախատել զիս, եւ ասել։ Լինին այնուհետեւ բազում չար գործել։ Եթէ էր նա իջեալ վաղվաղակի, լինէին նոքա ասել, եթէ զինչ է եւ այլն. (Եփր. ել.։)

ԼԻՆԵԼՈՅ. Տե՛ս ի վեր անդր։

ԼԵԱԼ կամ ԼԻԵԱԼ. cf. ԼԻՆԻՄ։

ԼԻԵԱԼ որ եւ ԼԵԱԼ. (որպէս թէ լինեալ, կամ եղեալ) cf. ԼԻՆԻՄ։

Warning, for now, these are the entries' title sharing the same character string regardless of its position, not the entries sharing the same root.

Mots dérivés

Այպնկատակ լինիմ

Անկողնարկ լինիմ

Անձնապուր լինիմ

Աշխատ լինիմ

Աշխարհավար լինիմ

Ատենաքարշ լինիմ

Արեւահար լինիմ

Բանագնաց լինիմ

Բանագտակ լինիմ

Բանընդդէմ լինիմ

Բարձարու լինիմ

Բարձեալ լինիմ

Բնաջինջ լինիմ

Գաղտագնաց լինիմ

Գամագիտ լինիմ

Գամագիւտ լինիմ

Գետասոյզ լինիմ

Գետնախշտի լինիմ

Գոմամուտ լինիմ

Գունափոխ լինիմ

Voir tout