Ցօղուն, ղնոյ, ղուան

s.

καλάμη (թ. գալէմ ). stipul, calamus βοτάνη (հյ. բոյս). herba, gramen. գրի եւ ՑՈՂՈՒՆ. Ձող եւ ծղոտ բուսոց. որ է եղէգն կամ բունն. որ եւ լինի յարդ. ասի եւ ոճ. օրան. խոզան. եւս եւ Յարդ. մղեղ. շիւղ.

Իբրեւ զհասկ ինքնին անկեալ ի ցօղնոյ. (Յոբ. ՟Ի՟Դ. 24։)

Ի վեր ընթանալով զցողունն շուշանին. (Նիւս. երգ.։)

Մի հատն մերկ յերկիր անկեալ, բուսեալ առեալ արմատն, բերեալ ցօղուն, արձակեալ ստեղն, կապեալ ծունր. (Ագաթ.։)

Ծնկակապ կազմածոյ ցօղնոյն կատարի հասկն նորա. (Վեցօր. ՟Ե։)

Եւ կամ ցողուն ինչ առ հուր, եւ հողմով գիւրաւ բորբոքեալ։ Ընթանալով հեռն իբրեւ բոց ինչ ընդ ցողուն անցանելով շուրջ ըմբռնէ. (Առ որս. ՟Ժ՟Դ. ՟Ժ՟Ե։)

Քան զխոտ դիւրաթառաւ, եւ զցօղուն դիւրայրելի։ Ցօղունն՝ ցորենոյն սնուցիչ է. (Սարգ. ՟ա. պ. ՟Գ. եւ ՟Ժ՟Բ։)

Ցողուն եւ ժժան պատեալ զնովաւ՝ հրով տոչորեցին. (Ասող. ՟Գ. 22։)

Զօրէն ցօղնոյ հալածին իբրեւ հողմով ի ձայնէ թագաւորին։ Ներէ սերմանողն ցօղնոյն մինչ ի կալն, զի սնուցիչ է ցորենոյն. (Շ. մտթ.։)

Մի՛ վերջասցուք ցօղուն տալ, եւ մարգարիտ ստանալ. (Սարգ. ՟ա. յհ. ՟Է։)

Գովի զօրութիւնն (արմտեաց), եւ ոչ ցողունն. (Մխ. առակ.։)

Բարւոք լուա զցօղունդ (զկանեփ ծեծեալ). զի վանշ իցէ. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Ա։)

Խոստանայ՝ զհրոյ գնացս վառեալ յեղէգն՝ ցօղուամբ սանձել։ Զհրոյ գնացս ի ցողուան դժուար է արգելուլ. (Նեղոս.։)

Թեփովք եւ ցողնով եւ խոտով. (Եփր. ՟գ. կոր.։)

adj.

ՑՕՂՈՒՆ. ա. Ցօղաւոր. ցօղալից, ոռոգեալ. դալարազուարճ.

Ոգւոյ իմաստութեամբ լի է վայրն, եւ ցօղուն առաքինութեամբ. եւ պտուղք մի ըստ միոջէ գործքն. (Փիլ. լին. ՟Դ. 214։)