flank, side;
side, part, party;
climate;
confine, quarter, canton;
country, soil, region, land;
հակառակ —, the wrong side;
the opposite party;
տկար —, weak side;
ի մի —, aside, apart;
առ ի —, slantingly, awry, sideways, laterally;
ի մի — թողուլ, to set apart, to lay aside;
ի — լինել, անկանիլ, to lean on one's side, to lay oneself down, to repose;
ի — առնել ի վերայ մահճաց, to place in bed, to put to bed;
— տալ, to recede, to retreat, to draw back;
ի — ելանել, to retire from, to withdraw oneself, to stand aside;
ունել զ— ուրուք, to take up the cudgels for, to take one's part, to range oneself on the side of, to side with one;
երկոցուն իսկ կողմանց հաճոյ լինել, to run with the hare hold with the hounds, to contrive, to stand well with opposite parties;
ոչ միում յերկոցունց կողմանցն լինել ձեռնտու, to preserve neutrality, to remain neutral;
նստաւ ի կողմանէ նորա, he sate near him;
յայսմ կողմանէ, on this side;
ի միւս կողմանէ, on the other side;
յերկոցունց կողմանց, on both sides;
ի կողմանց կողմանց, from different parts;
ի միոյ կողմանէ զմիւսն, from one side to the other;
through through, right through;
յամենայն կողնանց, on all sides or hands;
from all quarters, everywhere;
յինէն կաղմանէ, on my side;
on my part, as for me;
ի ձէնջ կողմանէ, from you;
in your name.
cf. Ծովակողմն.
cf. Աստուածակողմն.
the lower part.
sea-cost.
the shoulder (that part of a mountain which lies between the summit and the middle).
mountainside, highland, mountainous country, region or place.
the liver side.
part or side of the country.
side or part of God
eastern region, East.
left, left side.
strongest side of a fortress, most fortified part;
citadel, castle, fortress.
equilateral.
opposite side, reverse, wrong side.
cf. Ընկողմանիմ.
cf. Եռակողմեան.
right side, right hand;
— նաւու, starboard;
յաջակողման, to the right.
front, forepart.
chorography.
partisan.
cf. Կուսակալ.
cf. Կուսակալութիւն.
oblique, diagonal;
crosswise, indirect.
laterally, obliquely, sideways, indirectly.
cf. Կուսակից.
cf. Կուսակցութիւն.
cf. Կողմնակալ.
partial.
partiality;
party-spirit.
compass;
— ծովային, mariner's compass or sea compass;
— ծոցոյ, pocket, portable or travelling -;
chorographical-chart.
cf. Կողմնակի;
partial.
bounded, limited, circumscribed.
to lay down, to put to bed.
cf. Կողմանիմ.
prism;
— անգունական, achromatic -.
the Armenian country.
left, left side;
ի —, to the left;
ննջեսցես ի — քո, you will sleep on your left side.
one side;
դնել, թողուլ ի —, to put aside, to leave.
poop, stern on a ship;
cf. Խելք.
to remain behind.
the first place;
the front, the fore part.
circumjacent, bordering, close to, adjacent, neighbouring.
seat of the soul.
the interior part.
interior, the inside part.
upper side or part.
backside;
stern.
flat side, plain, flat ground.
cf. Տեառնակոյս.
weak side.
cf. Քառակողմեան.
foreign land, abroad;
զօրաժողով լինել յ— կուսաց, to recruit abroad.
cf. Ծովակողմն.
cf. Լեռնակողմն.
cf. Արեւելակողմն.
oriental, eastern;
հողմն —, east-wind;
երկիր, կողմն —, East, eastern region.
westerly, western, west;
հողմն —, west, westerly wind;
կողմն —, west, western region.
groin;
loins, reins;
hip, haunch, thigh;
knees;
lap;
առաջակողմն —նաց, mons Veneris;
քունջ —նաց, groin;
ելանել յերանաց ուրուք, to be horn of, to spring from the loins of;
լինել յերանս հօր իւրոյ, to be yet in the loins of his father;
զ—նս ածել ի վերայ, to infork, to mount, to ride.
saddle;
pack-saddle;
calf of the leg;
— վասն կանանց, կողմնակի —, side-saddle, pillion;
—ս հարկանել, — ի նուս դնել, to saddle;
բառնալ զ—ն, to throw off the saddle, to dismount.
side, part;
cf. Կողմն.
governor of a province;
cf. Կողմնակալ.
government of a province;
office or dignity of the governor of a province;
cf. Կողմնակալութիւն.
cf. Աջակողմն.
cf. Աջակողմն.
side;
party;
cf. Կողմն;
towards, in the direction of;
ընդ ո՞ր կոյս, which way ? where ? ի կուսէ անտի, on that side or part;
յամենայն կուսաց, on all sides;
յոր եւ — կամիցի, wherever he pleases;
յայս — յայն —, from one side to another, on one side the other, here & there;
զգնալ յայս — եւ յայն —, to take a walk & thither, to & fro;
յայս —՝ յայն — զետոյն, on this side & on that of the river, here & there;
յայն — ծովուն, beyond the sea;
ի թիկունս —, յետ —, behind one's back, behind, from behind;
յարեւելից կուսէ, from the East;
յարեւմուտս —, towards the West;
ի մէնջ կուսէ, for us, for our part, as for us;
ի մեր — է, he is on our side, he is favourable to us;
ի կատարածն — թղթիս, towards the end of my letter;
ելանել ի բացեայ —, to retire aside;
ի չորս — վիմաց, of hewn stone.
partisan, abettor, adherent, follower;
— լինել, to espouse a party, to adhere, to favour, to support;
— լինել ումեք, to side with one, to follow one's party, to be of the party of, to take one's part, to undertake his defence, to be wedded to ones own opinion;
եւ ոչ միումն լինել ou ոչ միում եւ ոչ միսում կողման լինել —, to rest or remain neuter;
cf. Կողմն.
cf. Կողմնակալ.
cf. Կողմնակալ.
cf. Կողմնակի.
cf. Կողմնակի.
cf. Կողմնակալ.
saddle;
harness;
կողմնակի —, side-saddle;
pillion;
կոճղ —ի, saddle-tree;
հանել ի բաց զ—ն, to unsaddle;
cf. Թամբ.
last, furthest, ulterior, posterior;
lowest, meanest;
extreme, utmost, greatest, utter, uttermost;
—ք, posterity;
— օր, the day of judgment, doomsday;
— չքաւորութիւն, utter misery, extreme poverty;
— կարօտութիւն, extreme need;
— կողմն, cf. Յետակողմն.
to be joined, united, attached to, to adhere;
to adhere, to be attached to;
— յոք, to take the part of, to follow, to keep company with, to stand by the flag of;
— ի կարծիս, ի կողմն, to embrace an opinion, to go over to the opinion, to adopt, to side with, to join a party;
— ի սէր կանանց, to abandon oneself to lasciviousness.
cf. Սահմանակողմն.
tangential;
— զօրութիւն, tangential force;
— կողմնացոյց, tangential compass.