bile, gall;
gall, spleen, rancour, wrath, choler;
սեաւ —, black bile, atrabiliary humour;
անցք —ի, gall-duct, gall-pipe;
աւազ —ի, gall-stone;
ի դարնութեան —ի կալ, to be in a very bad humour;
cf. Թափեմ.
χολή bilis, fel. Հիւթ ի մարմնի կենդանւոյ՝ կրկին. է՛ որ սեաւ մաղձ կոչեցեալ, կամ սեւամաղձ. եւ է՛ որ դեղին կամ խարտեաշ մաղձ. որոյ յաւելուածն իջանէ ի լեղին, եւ անտի կաթէ ի փորոտիսն. վասն որոյ մաղձն նոյն է ըննդ հիւթն լեղւոյ. եւս եւ Կիրք շարժեալք ի դառ մաղձոյ, բարկութիւն, տրտմութիւն, եւ այլն.
Երբեմն մաղասոյ առաւելութիւն, երբեմն սեաւ մաղձոյ կամ խարտեշի։ Ի մաղասոյ կամ ի մաղձոյ։ Թափիցէ զմաղձն եւ զմաղասն դառնութեան. (Նիւս. բն.։ Ճ. ՟Գ.։ Ագաթ.։)
Ի թթուագունիցն եւ յաղտաղտուկ մաղձիցն. (Պղատ. տիմ.։)
Է՛ որ ի մաղձոյ է, եւ է՛ որ ի մաղասէ։ Զմաղձս հնացեալս հնարին բժիշկք հատանել. (Եզնիկ.։)
Դեղ մաղձոյ, որ ընդ ճաշակելն իւրում՝ զմաղձն արտաքս փսխէ. (Յճխ. ՟Թ։)
Եհեղ յերկիր զմաղձ իմ։ Ի դառնութիւն մաղձի. (Յոբ. ՟Ժ՟Զ. 14։ Գծ. ՟Ը. 23։)
Փլուզանէր անդէն ի փորի զծով կամաւոր մաղձոյն իւրոյ. (Եղիշ. ՟Բ։)
Մաղձքն երկոքին, եւ մաղասն, եւ արիւնն. (Նանայ.։)
Մաղձքն՝ որ պնդել զբնութիւնն, ի լուծականացն բռնահարին ի դեղոցն. (Խոսր.։ Տե՛ս եւ Նար. ՟Ի. ՟Ի՟Բ։)
Արտաքս ընկենու մաղձս դառինս. (Երզն. մտթ.։)
Սավտայն, որ է սեւ մաղձն. (Մխ. բժիշկ.։)