եւ չ. ἑμφυσάω, ἑκφυσάω flo, inflo, sufflo, exsufflo, insufflo, spiro, inspiro, exspiro. (արմատն երեւի Փուչ, կամ փուք. ի ձայնէս. ֆը՛չ, ֆը՛ս. յն. ֆիսա՛օ) Ի դուրս տալ զշունչ ընդ բերանն իբրեւ զհողմ կամ զփուք. շնչել կենդանեաց եւ հողմոց. փչել.
Փչեաց յերեսս նորա շունչ կենդանի։ Փչեաց ի նոսա, եւ ասէ, առէ՛ք զհոգի սուրբ։ Որ փչեացն ի նոսա, եւ ցամաքեցան։ Հրով բարկութեան իմոյ փչեցից ի ձեզ։ Փչել ի նա հուր։ Փչեցից ի ձեզ հոգւով բարկութեամբ իմով։ Դուք ի ներքս ի տուն կրեցէք, եւ ես արտաքս փչեցից զայն։ Փչեցից զայն արտաքս.եւ այլն։
Ե՛կ շունչ ի չորից հողմոց, եւ փչեա՛ ի մեռեալս յայսոսիկ, եւ կեցցեն, եւ այլն։
Պատրաստեալ հուրն մինչչեւ ուրուք ի նա փչեալ, վառումն նորա յայտնի իմացաւ. (Եղիշ. ՟Բ։)
Օդք ջերմայինք պղտորեալք՝ ժանգահոտութեամբ փչէին։ Հողմն սասատիկ ի մերոցն կուսէ ընդդէմ պարսկականին փչեալ. (Խոր. ՟Գ. 8. 37։)
Օդայինն (կենդանի) վերացեալ յերկրէ, եւ յօդս փչէ (այսինքն շնչէ). (Արիստ. աշխ.։)
Թէ փչեսցի կայծ (յն. փչեսցես ցկայծ), բորբոքեսցի. եւ եթէ թքեսցի ի նա (յն. թքեցս ի նա շրջցի. (Սիրաք. ՟Ի՟Ը. 14։)
ՓՉԵԼ. ἑκπνέω exspiro. Արձակել զոգին, հանել զյետին շունչ. մեռանիլ.
Եւ այսպէս Ճոխացեալն տիտանեան փչէ զոգին։ Ելցէ հոգի ի նոցանէ. վաղիւն զհոգիսն ի բաց փչեն, եւ ի հող դառնան. (Խոր. ՟Ա. 10։ Լմբ. սղ.։)
Փչէր զհոգին զմաքրական զուարթ դիմօք. (Սկեւռ. ի լմբ.։)