showing, indication, mark, index, sign, testimony;
demonstration, evident proof;
show, appearance, parade, ostentation;
spectacle, laughing-stock, butt;
հաստատուն —, plain proof;
— բարեկամութեան, show of friendship;
— մեծարանաց, demonstration of respect;
ի —, ի —ս, ի —ս ինչ, only for show, for pretence, for ostentation;
—ս առնել, to shew, to show off, to make parade or display of, to display;
առնել ինչ ի —ս մարդկան, to do any thing so as to be seen of men, ostentatiously, for mere shew, to obtain applause fraudulently;
լինել ի —ս, to be exposed to mockery or contempt, to be the laughing-stock, the butt of;
զոմանս — առնել ի խրատ այլոց, to hold up to opprobrium for example to others.
δείξις, ἁπόδειξις, ἁνάδειξις , ἑπίδειξις ostentatio, indicium, argumentum, demonstratio παράδειγμα exemplum παραβολή parabola. Արմատ Ցուցանելոյ՝ իբր Ցուցումն. ցուցակ. արտաքին ցուցակութիւն. երեւեցուցումն. երեւոյթ. եկեւումն. երեւոյթ. երեւումն. դրսէն ցցնելը.
Մի՛ առնել առաջի մարդկան՝ որպէս թէ ի ցոյց ինչ նոցա։ Զամենայն գործս իւրեանց առնեն ի ցոյցս մարդկան. (Մտթ. ՟Զ. 1։ ՟Ի՟Զ. 5։)
Ի ցոյցս մարդկան ճգնել, կամ աղօթել. (Մանդ. ՟Ժ՟Ը։ Խոսր.։)
Զարդարին, եւ ի ցոյց լինին. (Վրք. հց. ՟Զ։)
Աներեւելիս պարտ էր առնել, եւ առանց ցոյցս առնելոյ՝ զոգւոցն մաքրութիւն. (Փիլ. ել.։)
Վասն է՞ր ինձ ցոյցս առնես, յորժամ աղքատին ողորմիս։ Զի մի՛ ի ցոյցս ինչ գործիցեմք։ Ի ցոյցս ինչ գործ ոչ գործէ։ Ո՛չ ի ցոյցս ինչ գրեցին՝ զոր ինչ գրեցին։ Յաղագս մեծութեան եւ պատուասիրութեան ի ցոյց առնելով։ Յաղագս մարդկան գովութեան ի ցոյցս արարեալ. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 15։ ՟Բ. 2. եւ 5։ Ոսկ. յհ. Ոսկ. ՟ա. կոր.։)
Զխայտառականս ամօթոյ իւրեանց (զկուռս) ցոյց առնեն մարդկան. (Բարուք. թղթ.) (որ բերի եւ ի ՟Գ նշ)։
ՑՈՅՑ. Նշան. նշանակ. հանդէս, փորձ. օրինակ. գաղափար. նիշան.
Խնդրել ի մարդկանէ փառս՝ ցոյց է անհաւատութեան. (Բրս. հց.։)
Պղինձ պճնելի՝ ցոյցք առաքինութեան. (Նար. ՟Բ։)
Առ ի ցոյցս զօրութեան։ Կամէր ի ցոյցս (այսինքն ցուցիւք) զօրութեան իւրոյ ի զղջումն բերել զնոսա. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 21։ ՟Բ. 19։)
Ամենայն աշխարհ անտեսանելին եւ անմարմինն՝ ցոյց օրինակի է երեւելոյս։ Անմարմին երկինն է ցոյց օրինակի է երեւելոյս։ Անմարմին երկինն է ցոյց օրինակի տեսանելոյս. (Փիլ.։)
Այսոքիկ բարձրագոյն ցոյցք էին օրինակի հանդերձելոցս։ Ծնանելն կուսի որդի՝ այս ի վեր են քան զբնութեանն ցոյցք։ Զցոյց զօրութեան որդւոյն Աստուծոյ՝ զոր հայցեցի, ոչ ետուր. (Շ. բարձր. եւ Շ. մտթ.։)
Ըստ ջրոյ ցուցի իջելոյ ի խողովակէ յաւազին տեղիս. (Երզն. քեր.։)
Եթէ մերձեսցի ոք յայլ զբազմունս (ցնորս), եւ գիրս դիւաց, եւ ի ցոյցս լուսնի եւ աստեղաց. (Կանոն.։)
ՑՈՅՑ. Առակ նշաւակի. տեսիլ նշաւակի. հանդէս յաղթանակի. ձաղ.
Եղիցես յառակ, եւ ի ցոյց, եւ ի զրոյց ի մէջ ազգաց. (Օր. ՟Ի՟Ը. 37։)
Առ ոմանս երկայնամիտ լինի, եւ զոմանս ցոյց առնէ ի խրատ ամբարտաւանից. (Իգն.։)
Ի ցոյց շրջին վասն յաղթութեան թագաւորին։ Ի ցոյց շրջեցուցանէ. (Սեբեր. ՟Գ։)
Արար զնա ցոյց բարեկամաց իւրոց. (Ճ. ՟Ա.։)
Զայնպիսին ցոյց արասցեն, եւ ընկեսցեն եւ մերժեսցեն։ Ընկեցեալք լիցին ի պատուէ անտի երիցութեանն, եւ ցոյցք լիցին իբրեւ ընկեցեալ՝ ժողովրդեանն առաջի. (Կանոն.։)
ՑՈՅՑ. Ապացոյց. տարացոյց. ցուցակութիւն յայտնի պատճառօք. ցուցում.
Ի ձեռն օրինակի պարտ է յանդիման կացուցանել զցոյցս խոստացելոցդ։ Ի գրոց ինձ հատո՛ զցոյցսն. (Աթ. ՟Ը։)
Եւ զի՞նչ է տրամախոհիլն, եւ զցոյցն բանիւ ցուցանել անկարօղ գոլ. (Պղատ. օրին. ՟Ժ՟Բ։)
Գործքն ցոյցք էին սիրոյն. (Առ որս. ՟Ե։)
Այս իսկ է սիրոյ նորա ցոյցք. (Յճխ. ՟Բ։)
Յորժամ նուազութիւն իցէ յայտնի ցուցից կա՛մ բանիւք կամ գրովք, ի վկայս ապաստանին։ Նմին իսկ ի ցուցէս հաւանեցուցից. (Փիլ. ՟ժ. բան. եւ Փիլ. յովն.։)
Զի՞նչ այլ քան զայս յայտնապէս ցոյցք առակաւոր բանիս. (Իգն.։)
Եւ այս վասն սորին բաւական է առ ի ցոյց. (Շ. թղթ.։)
ՑՈՅՑ. cf. ՑՈՒՑ։