the universe, the whole world, the earth, macrocosm;
ընդ —րս, ընդ ամենայն or բնաւ —ս, ընդ ոլորտս —րաց, throughout the world, every where;
առնել —րս անապատ, to reduce the earth to a waste.
(որպէս թէ Ընդեզերք. որպէս եւ յն. տի, տիա է ընդ շուրջ. այսր. եւ անդր) οἱκουμένη, -ναι, πᾶν, σύμπας orbis, orbis terrarum, totus mundus, universum. Ընդհանուր աշխարհ. համօրէն կոմանք աշխարհի. աշխարհս ողջոյն. ոլորտք երկրի. ամենայն երկիր բնակչօքն. տեղիք բնակութեան. բոլոր աշխարհ, աշխարքիս բոլորտիքը, բոլոր երկիրս ու բոլոր մարդիկը.
Տիեզերք, եւ ամենայն բնակիչք նորա։ Զերկիր եւ զամենայն տիեզերս։ Հիմունք տիեզերաց։ Սատակել զամենայն տիեզերապէս։ Առնել զտիեզերս անապատ։ Հոյակապ ընդ ամենայն տիեզերս.եւ այլն։
Տիեզերս զբնաւ աշախրհս անուանէ. (Մխ. երեմ.։)
Զամենայն տիեզերս առ երկինս։ Երկիրս ամենայն տիեզերօք առ երկինզս այնչափ համեմատութիւն ունի. (Կոչ. ՟Զ։)
Ի փրկութիւն տիեզերաց։ Լուաց զտիեզերս ի մեղաց. (Շար.։)
Տիեզերք ամենայն զկնի ուսման նոզցա գնացին. (Եղիշ. ՟Գ։)
Տ. եւ ՏԻԵԶԵՐ։