vn.

to prepare oneself, to get ready, to be in readiness, to set about, to fall to, to be about to, on the point of, going to;
to dress, to put on one's clothes, to clothe oneself;
— ի չու, to get ready or prepare for a journey;
—ձեալ էր դարձ առնել ի տուն, he was ready to return, or was on the point of returning home.

ձ.

ἁποσκευάζομαι vasa colligo παρασκευάζομαι paratus sum περιζώννυμι praecingor եւ այլն. Կ ազմ եւ պատրաստ լինել. վառիլ կազմիլ. գօտեւորիլ. կահաւորիլ. պատրաստութիւն տեսնալ, փարթաքը ժողվել.

Յետ աւուրցն այնոցիկ հանդերձեալ՝ ելանէաք յերուսաղէմ. (Գծ. ՟Ի՟Ա. 15։)

Հանդերձեցաւ ի զարդ պատերազմի. (՟Ա. Մակ. ՟Գ. 3։)

Հանդերձեցաւ պատարագօք, գնաց յանդիմանի լինել թագաւորին. (՟Ա. Մակ. ՟Ժ՟Ա. 24։)

Հանդերձեցաւ ելանել զկողմամբ վասպուրականի. (Յհ. կթ.։)

ՀԱՆԴԵՐՁԷ, ՀԱՆԴԵՐՁԻ, ձէր, ձեալ. եւ այլն. μέλλει, μέλλω futurus, debeo եւ այլն. Ունիլ առնել կամ լինել, խորհել, յօժարիլ, դնել ի մտի՝ եւ կարել, կամ պարտ գոլ. առնելոց եւ լինելոց գոլ. ընելու ըլլալ, ըլլալու վըրայ.

Յորժամ հանդերձէ հոգիւն մեկնել զօդիսն ի յայծեացն. (Ոսկ. ապաշխ.։)

Ահա հանդերձի (կամ ձէ, կամ ձեալ է) բանսարկուն արկանել ի ձէնջ ի բանտ. (Յայտ. ՟Բ. 10։)

Յետ այսորիկ հանդերձի ասել։ Ոչ եւս ուրեք օինադիրն ընդ պատուիրանօք հանդերձի կալ։ Միշտ հանդերձէր խօսել ընդ նոսա։ Յոր թէ հանդերձէին ոմանք յանդգնել։ Հանդերձէին՝ զանձինս իւրեանց ի փափկութիւնս եւ ի խենեշութիւնս արկանել. (Ոսկ. յհ.։)

Ոչ հանդերձէր կատարիլ. (Դիոն.։)

Հանդերձեալ եմ ի խաչ ելանել վասն ձեր. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1։)

Հանդերձողացն երթալ ի բարբարոսս. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 24։)

Որ փառօք հօր հանդերձեալ ես գալ ի դատել. (եւ այլն։ Շար.։)

Հանդերձեալ էր պարգեւել, ծնանել. (Իմ. ՟Ժ՟Ը. 4։ Յայտ. ՟Ժ՟Բ. 4։)

Հանդերձեալ էին ի բացէ կալ. (Շ. մտթ.։)

Հանդերձեալք աստուծով եւ այլն։ Սահմ. (եւ լծ։ Պորփ. ստէպ. այսինքն՝ քանզի ունիմք ճառել։)

Ամենայն ինչ՝ որ հանդերձեա՛լ է լինել, յապայ կոչի. (Շ. բարձր.։)

adj. s.

ՀԱՆԴԵՐՁԵԱԼ ելոյ, եալք, ելոց. ա.գ. μέλλων, ἑρχόμενος futurus, venturus. Որ ինչ գալոց է, կամ լինելոց, կամ ակնկալելի. առաջիկայ. ապագայ. ապառնի. պատրաստեալ.

Հանդերձեալ ասի՝ որ լինելոցն է, չեւ եւս լեալն։ Վասն զի ակնկալութեամբ սպասեմք առնուլ զառաջիկայն, հանդերձեալ կոչեմք. (Խոսր.։)

Որոյ իւրն է հանդերձեալքն։ Հայր հանդերձելոյ աշխարհին։ Գիտէր զնոցա եւ զհանդերձեալսն։ Մի՛ յայսմ աշխարհի, եւ մի ի հանդերձելումն։ Եթէ որ կանս, եթէ հանդերձեալքն։ Հանդերձեալ փառացն յայտնելոց հաղորդ.եւ այլն։

Երեք մասունք ժամանակիս, անցեալն եւ առաջիկայս եւ հանդերձեալքն. (Մեկն. ղկ.։)

Միայն ինքն կանխագէտ է հանդերձելոց։ Հանդերձելոց տանջանարանացն։ Ի հանդերձեալ զատկին։ Հանդերձեալ դատաստանին. (եւ այլն. Եզնիկ.։ Նար.։ Ոսկ.։ Նախ. զքր.։)

կր.

ՀԱՆԴԵՐՁԵԱԼ. որպէս կր. Հանդերձել բային. σύνθετος, ἕξαλλος compositus, egregius ἁλλασσόμενος mutatus. Կազմեալ պատրաստեալ յօրինուածով. բաղադրեալ. յարդարուն. զարդարուն. պատուական. փոխանակաւ ագանելի. առատ սրտիւ ընծայեալ.

Արկցէ ի վերայ նորա ահարոն խունկս հանդերձեալ. (Ել. ՟Լ. 8։)

Եւ էր դաւիթ զգեցեալ պատմուճան հանդերձեալ. (՟Բ. Թագ. ՟Զ. 14։)

Տասն պատմուճան հանդերձեալ։ Երկուս պատմուճանս հանդերձեալս. (՟Դ. Թագ. ՟Ե. 5. 22։)

Պատարագս հանդերձեալս յոյժ. (՟Ա. Մակ. ՟Ժ՟Ե. 26։)