to hinder, to obstruct, to arrest;
to close, to shut, to enclose;
to sequester, to hold, to imprison;
to forbid, to interdict, to prohibit;
to amuse, to occupy;
to interrupt, to disturb.
ԱՐԳԵԼՈՒՄ. κωλύω, ἁποκλείω, συνέχω, ἑπέχω, φραγίζω. prohibeo, impedio, obstruo եւ այլն. որ եւ ԱՐԳԵԼԵՄ, եւ իբր ռմկ. ԱՐԳԻԼԵՄ. (ի առ՛ գելում. լծ. լտ. ա՛րչէօ. յն. գօ՛լիո, գլի՛օ, ի՛րղօ) Արգել առնել կամ արկանել՝ կամ տալ կամ լինել. այսինքն խափանել, չթողուլ նահանջել. սանձել. դադարեցուցանել. կասեցուցանել. թող չիտալ. գօյ վէրմէմէք, ենկել օլմագ, եասսագ էթմէք, մէն էթմէք, մանի օլմագ, զապթ էթմէք.
Արգել զնոսա։ Մի՛ արգելուք զդոսա գալ առ իս։ Արգելուցուն յամուսնանալոյ։ Յովհաննէս ար գելու զնա։ Հրամայեաց հողոփեռնէս պահպանացն մի՛ արգելուլ զնա։ Զբարկութիւն իմ լցի, եւ արգելի։ Ոչ ոք արգելու ի քէն զշիրիմս։ Երկիր արգելցէ զարդիւնս իւր։ Մի՛ արգելուր ի նմանէ եւ զշապիկս. եւ այլն։
Մի՛ արգելցես զիս ընդ բազմին՝ յաւետաբեր յերկրէ քոյին. (Յիսուս որդի.։)
Զինչ եւ խնդրեսցես՝ տաց քեզ եւ ոչ արգելից. (Բուզ. ՟Ե 7։)
Փոքր ինչ արգելեալ զարտասուսն՝ ասէ ցիս. (Գ Վրք. հց. ՟Դ։)
Արգե՛լ դու զձայն քո ի լալոյ, զի գրեցան վարձք արտասուաց քոց. (Եփր. համաբ.։)
ἑγκλείω, συγκλείω. includo, occludo. Յարգել արկանել. խափուցանել. փակել ի ներքս. չթողուլ ելանել. պաշարել. դնել ի բանտի կամ ի դիպահոջ. գոցել, պահել, ներսը արգիլել. գափաթմագ, ալըգօմագ, հապս էթէմէք.
Զնա ի տան։ Պահէր յաներկաթ բանտն արգելեալ։ Յապարանս՝ յոր արգելն զնա։ Արգել ճարպն զվիրաբերանն։ Զշունչ առ ինքեան արգելուլ. եւ այլն։
Ճեպել ստիպել հասանել արգելուլ (ջուրց) զիւրաքանչիւր տեղիսն ետեղակալս. (Վեցօր. ՟Դ։)
cf. ԱՐԳԵԼԱՆԻՄ.
Յարգելուլ երկնից, եւ ի չլինել անձրեւի։ Արժանի իսկ էին արգելլոյ ի խաւարի. (՟Գ. Թագ. ՟Ը. 35։ Իմ. ՟Ժ՟Ը 4։)
Անտի (ի քահանայապետէն ) կամէին առնուլ իշխանութիւն, ուստի պարտ էր նոցա արգելուլ (այսինքն արգելանիլ). (Ոսկ. մտթ.։)
Հոգին արգելու եւ խափանէ յիւրոց խորհրդոցն. (Լմբ. սղ.։)
Արգելցի յամենայն անպատշաճ խորհրդոց. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Ա։)
Խրատեսցէ զքեզ արգելուլ ի գործոց չարեաց. (Վեցօր. ՟Զ։)
Առանց արգելլոյ յաստուածայինն մխեալ լոյս. (Կլիմաք.։)
ԱՐԳԵԼԵԱԼ ԼԻՆԵԼ. կր. եւս եւ իբր ն.
Արգելեալ չարութեան լինէր գործ. (Պիտ.։)
Անդանօր զմեղացն կատարոմն արգելեալ լինի. (Նանայ.։)
որպէս Ստիպել զոք ի ճաշել ընդ իւր.
Անսայի, զի թերեւս արգելցէ ոք զիս անդ։ Գային ի հնձոց՝ ճաշակել. եւ երթեալ՝ ոչ օք արգել զնա. (Վրք. հց. ձ։)