Other definitions containing this entry
ՔԱՆՔԱՐԱԶԵՐԾԵԼ. Զերծուլ՝ կողոպտել՝ ի բաց բառնալ զքանքարս.
Երկերիւր առ հազարօք ի մեհենիցն քանքարազերծեալ. (Փիլ. նխ. ՟բ.։)
Որ թաթուցանէ կամ թաքոյց զաստուածապարգեւ զքանքարն՝ ըստ առակի ապաշնորհ ծառային.
Որ զքանքարաթաքոյցն տանջեաց չարաչար։ Զի մի՛ իբր զքաքարաթաքոյց զայծ ծառայն։ Զի ապրեսցիս ի քանքարաթաքոյց ծառային որոգայթից. (Լմբ. սղ. եւ Լմբ. առակ.։)
Որպէս քանքարաթագոյցն սոյնպէս եւ վայրավատնօղն. (Երզն. մտթ.։)
Ի ՇԱՀ ԱԾԵԼ. Շահեցուցանել. յարգել զքանքարս.
Քանքարաթաքոյց ծառայն ի գործ արկանել եւ ի շահ ածել վատացաւ. (Ոսկ. եփես. ՟Դ։)
Ոմն պահէ օր ըստ օրէ, եւ ոմն պահէ զօրհանապազ։ Ոմն քաղցեալ, եւ ոմն արբեալ։ Ումեմն ետ հինգ քանքար, եւ ումեմն երկուս, եւ ումեմն մի։ Ումեմն ի հոգւոյն տուեալ է բան իմաստութեան, այլում բան գիտութեան, եւ այլն։
Ընդ ամենայն, թէ քաջ իցեն, քանքարք արծաթոյն չորեքհարիւր. (՟Բ. Մակ. ՟Գ. 11։)
μνᾶ, -ας, μνέω, -ας mina. (վր. մանաս, մնա . որ եւ մնէ, ման, մանէ. ըստ եբր. եւ պ. մէնն, մէնա. յն. մնա՛, սեռ. մնա՛ս, կամ մնէ՛ա, մնէ՛աս. լտ. մինա ). Չափ՝ մեծ կամ փոքր. աման, եւ կշիռ. գումար դրամոյ. քանքար. քսակ. Տե՛ս (՟Ա. Եզր. ՟Դ. 45։ Նեեմ. ՟Է. 71։ Եզեկ. ՟Խ՟Ե. 12։ Ղկ. ՟Ժ՟Թ. 13. եւ այլն։)
Յիւրոց մտից ծախէր։ Եւ յայլոց մտից ութսուն քանքար։ Զկարգս մտից։ Ի մտից սրբութեանն ըստ համարոյ տարւոյն.եւ այլն։
Յերից քանքարաց արար նա վահան մի, այսինքն ի հինգ շանթ ոսկւոյ. (Եփր. թագ.։)
Եղէ ստացօղ մի քանքարի, այլ կորուսի ըզգլուխ նորին. (Յիսուս որդի.։)
Բառ յն. μόνας, μόναδος . որ է միութիւն, միակ։ Վարի եւ որպէս Տաղանդ, քանքար, մնաս։ Անան. չափ եւ կշռ.։
Գործեաց նոքօք, եւ շահեցաւ այլ եւս հինգ։ Հինգ այլ եւս քանքար ի վերայ շահեցայ։ Զաշխարհ ամենայն շահեսցի։ Շահեցար զեղբայրն քո։ Զի զՔրիստոս շահեցայց։ Զբազումս շահեցայց.եւ այլն։
Բիւր քանքարոց խնդիր, ես չունիմ կշիռ մի ունկի». իմա՛ իբր միունկի. մեկ օնձայի չափ. կամ ունկ, ունկի, իբր ունկւոյ։
Քանզի՛ գործն արկանել եւ ի շահ ածել (զքանքարն) վատեցաւ, յիրաւի խոտեցաւ. (Ոսկ. եփես. ՟Դ։)
Թաքուցանել երկուցեալ, զի մի՛ երբէք իբրեւ զըլացօղ պատուհասեալ դատեցայց. (որպէս զծոյլ եւ զապաշնորհ ծառայն քանքարաթաքոյց) (Փարպ.։)
Բիւր քանքարոց խնդիր, ես չունիմ կշիռ մի ունկի». իմա՛ իբր միունկի. մեկ օնձայի չափ. կամ ունկ, ունկի, իբր ունկւոյ։
Եդի ես ի պահեստի (այսինքն յաւանդ) առ գաբայեղայ արծաթոյ քանքարս տասն. (Տոբ. ՟Ա. 15։)
Վարձեցան հազար քանքար արծաթոյ զօրս բազումս. (Եփր. մն.։)
Տէ՛ր, քանքարն քո տասն քանքար վարձեցաւ։ Այն՝ որ զհինգ քանքարն վարձեցաւ. (Եփր. աւետար.։)
ՏԱՂԱՆԴ կամ ՏԱՂԱՆՏ. յն. դա՛լանդօն. τάλαντον . լտ. դալէնդում. talentum. (եբր. քիքքար. հյ. Քանքար. ռմկ. գընթար, գանդար, խանթար) Կշիռ արծաթոյ եւ ոսկւոյ՝ ճիե լտերաց, այլ ըստ տեղեաց եւ ըստ ժամանակաց պէսպէս առեալ. ըստ ոմանց իբր քսակ մի առ մեօք, այսինքն 500 դահեկան.
Քանքար եւ տաղանտ՝ հինգ հազար դահեկան։ Այլք ասեն լինել սովորաբար չաստուած թալէռ կամ ռիալ. եւ ըստ ատտիկեցւոց եւ բաբելացւոց, ռ։ Շիր. եւ Երզն. պարզապէս ասեն՝ ճիգ լիտր. որպէս եւ ի յն. լտ. բռ. գրի, ճիե լիպրա։
ՏԱՂԱՆԴ կամ Քանքար ասի նմանութեամբ՝ Ձիրք բնութեան եւ շնորհաց.
Փրկանս խոստացեալ հարիւր քանքար (արձակել զհիւրկանոս). (Խոր. ՟Բ. 23։)
Ընդ ամենայն՝ թէ քաջ իցեն քանքարք արծաթոյն չորեքհարիւր։ Ընդ ամենայն՝ ոգիք չորք հազարք. (՟Բ. Մակ. ՟Գ. 11։ Երեմ. ՟Ծ՟Բ. 30։)
Արկ զմիտս իւր տիկին տեառն Յովսեփու եւ աւն եդ նմա։ Արկ ի վերայ նորա երեք հարիւր քանքար (հարկ). (Եփր. ծն. եւ Եփր. թագ.։)
βοάω, ἁναβοάω, ἑπικαλέομαι , κράζω, κραυγάζω clamo, reclamo, advoco, appello որ եւ Բողոք արկանել՝ ունել՝ բառնալ, եւ այլն. Գանգատել՝ քանքարտալ աղաղակաւ. գոչել եւ ազդել միաձայն դատախազութեամբ. դիմել յատեան իրաւանց. ամբաստանել. գուժել.
Որ յարգեցէք հասէք ի մեծաշահ շահս զքանքարսն. (Ճ. ՟Բ.։)
Ստացուածքն բոզի պիղծ են եւ անարգ, թէպէտեւ նիւթքն եւ նկարագիրն յարգուն իցէ։ Զմարմնոյն սակաւաժամանակեայ գեղեցկութիւնն յարգուն համարի։ Զառ ի հեշտութիւն բանս յարգուն եւ պատուակըան համարեալ։ Զիւր դատաստանն քան զաստուածայինն յարգունք համարեալ։ Զմի ի շարագրածացն իւրոց հարիւր եւ այլ եւս աւելի քան զատտիկեցի քանքարսն յարգուն համարեցաւ. (Փիլ.։)
ՏՐՏՈՒՆՋ որ եւ ՏՐՏՆՋՈՒՄՆ. γογγυσμός, γογγύσις murmuratio, obmurmuratio. Նոյն եւ ՏՐՏՆՋԻՒՆ, ՏՐՏՆՋԱՆՔ. Տրտնջելն. քրթմնջիւն քանքարտալով. բամբասանք եւ չարչխօսութիւն զանձանց եւ զիրաց՝ որ չեն ըստ հաճոյս անձին. գանկատ. ... վր. տրտէնվա.
Անսահման բիւուց քանքարաց հատուցանօղ։ Ըստ անսահման գովութեան. (Նար.։)
Բառ լտ. չենդինարիում. centinarium. այս ինքն հարիւրեակ, եւս եւ հարիւր լիտր ոսկի կամ արծաթ. եւս եւ Հարիւրնոց դրամ. (լծ. ռմկ. գանթար, գընթար. որ եւ ՔԱՆՔԱՐ, եւ եիւղլիւք ).
Որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց։ Պարտապան մի բիւր քանքարոյ։ Յունաց եւ բարբարոսաց, իմաստնոց եւ անմտից պարտապան եմ։ Այնուհետեւ ե՛ղբարք պարտապան եմք ոչ մարմնով ըստ մարմնոյ կեալ. (Մտթ. ՟Ղ. 12։ ՟Ծ՟Ը. 24։ Հռ. ՟Ա. 14։ ՟Ը. 12։)
ՔԱՆՔԱՏԵՄ գրի եւ ՔԱՆՔԱՐՏԱԼ. Նոյն ընդ Գանգատել. (լծ. յն. ղօնղի՛զօ γογγίζω ).
Սկսաւ տալ զրոյցս քանքատելով (կամ քանքարտալով). (՟Բ. Մակ. ՟Գ. 37.) (յն. ըստ իմաստից)։
Որոց առեալ զքանքարս, եւ շահաւետեալ՝ գովեցան ի տեառնէ. (Տօնակ.։)
ՔԱՆՔԱՐՏԱԼ. cf. ՔԱՆՔԱՏԵԼ։
cf. ՔԱՆՔԱՐԱԹԱՔՈՅՑ.
Եւ որ զմին առեալ էր (քանքար), վատանախանձ չարակնեալ, ոչ զոք աշակերտեալ. (Զքր. կթ.։)
ունօղ տաղանդաց. որում տուան տուան ի տեառնէ քանքարք ի յարգել.
Զարդարեալ ոսկի պսակաւ եւ ծիրանեաւ՝ առնելով տարթորական, որ է քանքար մի. (Պտմ. աղեքս.։)
Ունակ քանքարոյ. եւ Ունօղ զկշիռ չափոյ տաղանդի միոյ.
Բերեալ կալան իմ առաջի ուզոմուրենայց վեցկանգնեանս՝ կշիռս քանքարաւորս, յուղիդաս երկքանքարաւորս. (Պտմ. աղեքս.։)
Թագս եւ պսակս յակուդէ, եւ անդամանեայս բազմաքանդակս՝ քանքարս անթիւս. (Ագաթ.։)
πολυτάλαντος, πολύτιμος multorum talentorum, pretiosus, et gravis ponderis Բազում քանքարաց կամ տաղանդաց. մեծագին. ծանրագնոյ.
Պսակս ադամանդեայ բազմաքանքար. (Պտմ. աղեքս.։)
Մաքսաւորն մի բարբառ արձակեաց, եւ զբազմաքանքար բեռնիս մեղացն թեթեւացոյց. (Մանդ.։)
Որպէս քանքարաթագոյցն, սոյնպէս եւ վայրավատնողդ. (Երզն. մտթ.։)
Voir tout