Other definitions containing this entry
Քաղդէացի անդուստ ի վերուստ էր ազգն եբրայեցւոց։ Հրէայս (ասէ), որք ի վերուստ եւ ի սկզբանէ այնպիսիք էին. (Եւս. քր. ՟Ա։ Ոսկ. ՟ա. կոր.։)
χαλδαῖος chaldaeus, astrologus ἑπαοιδός, ἑπῳδός incantator. գրի եւ ՔԱՂԴԷ, ՔԱՒԴԵԱՅ. ՔՕԴԷ. Քաղդէացի. աստեղաբաշխ. աստեղագէտ, աստղահմայ. ախտար. գուշակ. կախարդ.
Ոչ գիտացին քաղդէացիքն զծածուկ խորհուրդն Աստուածոյ ... Ոչ յայտնեցաւ քեզ վախճան քո արուեստագիտութեամբ քաւդէիցդ քոց. (Գէ. ես.։)
Զքաղդէացին ամբարձեալ գոռոզ ի ճարակաւորացն արտաքսեաց. (խումբս։ Զնա դատապարտեալ արտաքսէր ի տարտարոսացէնն խաւար. Խոր. հռիփս.։)
Մարտեաւ այր մի ընդ նմա։ Մարտեան ընդ միմեանս երկոքեան յանդի։ Մարտնչել ընդ քաղդէացիս։ Մարտնչել քաջութեամբ։ Մարտնչէին հրէայքն ընդ միմեանս։ Մարտեան ընդ իս ի տարապարտուց։ Մարտի՛ր զբարուոք մարտն հաւատոց.եւ այլն։
Պանդխտեսցին առ քեզ փախստականքն մովաբու։ Մինչեւ յե՞րբ տեսանիցէք փախստականս։ Ընդ հրէայսն փախըստականս առ քաղդէացիսն։ Փախստական է յերկրէս եւ ի թագաւորութենէ իւրմէ.եւ այլն։
Աստեղաբաշխականն ի շարժուն շարունակ քանակէն։ Զաստեղաբաշխականն (գտին) քաղդէացիք. (Սահմ. ՟Ժ՟Է։)
Քաղդէացիք առաւել աշխատի յաստեղագիտութեան. (Փիլ. իմաստն.։)
Աստղաբաշխութիւն ի քաղդէացիս երեւեցաւ. եւ ապա եգիպտացւոց եւ հելլենացւոց ուսեալ՝ առաւել եւս զօրացուցին։ Մի՛ ուսանել լիով զարուեստ աստղաբաշխութեան, զի դիւրահաւան է ի մոլորութիւնս. (Շիր.։)
Քաղդէացիք գործեն աստղաբաշխութիւն նախ առաջին. (Փիլ. լին.։)
Փ. Թաւոսութիւն տառիս այնչափ հեռանայ ի բենէ, մինչեւ մերձենալ ի փհ, վհ, ւհ. այսինքն ի ֆ. ուստի առ եբրայեցիս անխտիր հնչի ֆէ, եւ փե. որ առ քաղդէացիս է միշտ փէ, եւ առ ասորիս եւ առ պարսիկս միշտ ֆէ. բայց պարսիկք ստէպ խառնեն զայլ տառս նմանաձեւս ընդ ֆէի. այսինքն են փէ կամ բէ, պէ, եւ վաւ։ Լատինք զսեպհական եւ զսեպհականեալ բառս իւրեանց գրեն ֆ տառիւ. իսկ զբնիկ կամ զյայտնի յունականս եւ զայլազգականս՝ գրեն բհ կամ փհ, բայց ֆ հնչմամբ։ Իսկ մեք չունիմք զձայնդ ֆ, վասն որոյ զայնու գրեալս յայլոց՝ փոխեմք ի փ. զոր օրինակ փաղեկ, փարաւոն, փող, փիղ, փիլիսոփոս եւ այլն. որ ըստ այլոց՝ է ֆալթգ կամ ֆէլէկ. ֆսրաօն կամ ֆառաօ. ֆուլ, ֆիլ, ֆիլօսօֆօս եւ այլն.
Ի յոյն լեզու զիւր աշխատութիւնն ժողովեաց։ Վարժ քաղդէացի եւ յոյն գրով։ Մի՛ ոք իշխեսցէ յոյն խօսել եւ թարգմանել. (Խոր. ՟Ա. 1. 7։ ՟Գ. 36։)
Այր ուշիմ եւ վարժ քաղդէացի եւ յոյն գրով։ Հմուտ եւ վարժ պատուիրանաց աստուծոյ։ Որ զբանական միտս վարժ ունի։ Ամենայն գրոց վարժք եւ տեղեակք։ Վարժ երիվարքն. (Խոր. ՟Ա. 7։ Նանայ.։ Լմբ. առակ.։ Կիր. պտմ.։ Եզնիկ.։)
Ասորոց թարգմանն ասէ, երկրին կախարդեաց, քանզի քաղդէացին եւ քօդեայն՝ աղանդոյ է անուն։ Որ երթայ առ կախարդս եւ հարցուկս եւ քօդեայս եւ վհուկս. (Նչ. եզեկ.։ Կանոն.։)
Յունաց մատենագիրք կամ քաղդէացիք զախտն բարեքեն, (այսինքն զնաբուգոդոնոսորոյ պատժիլն) ... եւ Աստուած անուանեն զմոլորութիւնն՝ որ եմուտ ի նա. (Եւս. քր. ՟Ա։)
Voir tout