dexterous, handy, industrious, ingenious, skilful, adroit, able, clever, expert;
artful, cunning, sharp, sly, shrewd, crafty;
artisan, mechanic, artificer, master;
ad. well, wisely, thoroughly, to the bottom;
— ի քանդակագործութիւն, excelling in sculpture;
— ի կեղծաւորել, adroit at dissembling, crafty;
— գիտել, to know perfectly, thoroughly.
τεχνίτης artifex ἑργαζόμενος operans τειχιστής faber murarius ποιητής poeta σοφιστής sophista եւ τεχνικός artificiosus. (իբր ճարտարօղ, կա կերտարար) Արուեստաւոր հնարագէտ, եւ շինօղ. արուեստագէտ. ձեռագէտ. հանճարեղ, հմուտ. աջողա յազատական կամ ի մեքենական արհեստս. եւ Քերթող. բանաստեղծ, եւ իմաստակ. վարպետ, բանւոր, ճարպիկ, բան իճատ ընօղ.
Հասարկօրէն վարի որպէս գոյական.
Ձեռագործ կամ գործ ճարտարի. գործ ճարտարաց։ Ճարտարին համարձակեաց առատութիւն արուեստագիտութեան։ Դեմետրիոս, եւ որ ընդ նմա ճարտարք։ Ետուն ցհիւսունս, ցնկարիչս, եւ ցճարտարս։ Եղիցին ճարտարքն ամենայն լի տրտմութեամբ։ Որպէս եւ ոմանք ի ձերոց ճարտարաց (այսինքն քերթողաց) ասացին.եւ այլն։
Մինչ զի եւ ճարտարացն (այսինքն իմաստակաց) պատուի անարժան չէր. (Ոսկ. յհ. ՟Ա։)
Պատկերք ձեռաց ճարտարի. (Ագաթ.։)
Արհամարհեալ զճառաւորօքս՝ որ ի մերում քաղաքիս, յասորեաց ոմանց խնդրեցեր զիմաստից գիւտս. (Խոր. ՟Գ. 57։)
Ճարտարս յունաց անուանեցեր (զսուրբ հարս նոցա). (Յհ. իմ. երեւ.։)
Ճարտարքն յունաց արիստոտէլ եւ եւրիպիդէս. (Ոսկիփոր.։)
Մերթ եւս որպէս ածական.
Գրչաւ առն ճարտարի։ Զձայն թովչի ճարտարի. (Ես. ՟Ը. 1։ Սղ. ՟Ծ՟Ե. 5։)
Ղեկավար ճարտար։ Ճարտար խաբող. (Ժմ.։ Նար. ՟Ի՟Ա։)
Ոչ ճարտար տեսին ինչ գործ. (Խոր. ՟Բ. 83։)
ՃԱՐՏԱՐ. մ. σαφῶς, σφόδρα certe, perfecte. Քաջ. տիարապէս. լաւ. անվրէպ. հաւաստեաւ. ստոյգ. (լծ. լտ. ջէրդէ ).
Ճարտար գիտէ կամ գիտէր, կամ գիտէին. (Եզնիկ.։ Եւս. պտմ. ՟Ե. 27։ Ոսկ. ես. եւ Ոսկ. մտթ. ստէպ։ Երզն. մտթ.։ Բրսղ. մրկ.։)
Այլ զի մութն էր, եւ ստիպով եւս գնայր նաւն, չ իմացան ճարտար. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Գ։)