forehead;
— շինուածոց, face, front, frontispiece, elevation;
— գրոց, frontispiece, title-page;
եռանկիւնի —, fronton, pediment;
— զօրու, բանակի, army drawn up in order of battle, troops in battle-array;
rank, file, order;
— առ —, face to face, vis-à-vis, front to front;
— լայն ցցուեալ, ճաղատ, խորշոմեալ, սպառնալից, large, protruding, bold, wrinkled, threatening -;
զ— հարկանել, to strike oneʼs -;
յորինել, յարդարել կազմել, վառել զ—ն, to draw up in line of battle, to put in battle array, to offer battle, to face;
— տալ, ի — մը տանել, —ս դնել, to attack the enemy in front, to fight, to combat;
ելանել ի —, to engage in conflict, to attack, to assault;
անկանել ի —ու, to be left dead on the spot;
ի — եհան ընդդէմ նոցա, he opposed them with;
յառաջնում անդ —ու, in the first action or combat;
— նորա նսեմանայ, his countenance becomes gloomy.
μέτωπον frons. (լծ. գագաթն. պ. չէգէատ, ճէպհէտ ) Վերնակողմն դիմաց մարդոյ կամ անասնոյ. առաջակողմն գլխոյ ի վայր քան զհերս, եւ ի վեր քան զունչս ընդ մէջ երկուց աչաց. ճակատ, ճակտին օրթան.
Թիթեղն եղիցի խուրին յերեսաց կողմանէ՝ ի վերայ ճակատուն ահարոնի։ Կապեաց զապարօշն ի ճակատ իւր։ Եհար զճակատ այլազգւոյն։ Երեւեցաւ բորոտութիւն ի ճակատն նորա։ Դի՛ր նշան ի ճակատ արանցդ։ Ի ճակատ երեսաց նորա։ Զօձիս պատառեալ, զճակատ հարեալ.եւ այլն։
Նշանաւ խաչին կնքին ճակատք մեր՝ քրիտոնէիցս. (Ղեւոնդ.։)
Արուեստ հրաշից ի ճակատիս շուք նշանակեսցի. (Նար. ՟Կ՟Ե։)
ՃԱԿԱՏ շինուածոյ կամ գրուածոյ. Բարձր դիրք՝ երեւելի. առաջք. եւ Նախադուռն. ὅψις visus, adspectus, species եւ frons libri. իտ. frontispicio. երեսը, տեսք, երեւցածն, սկիզբը.
Եւ զճակատ խորանին ծօցեն խաչանման. (Մաշտ.։)
Զճակատս կոզակացն ի նմանութիւն լեռանց յարդարէր։ Խնդրեսցես զնա ի ճակատ կանոնին, ընդ որ կարմրագրովն ... իջուցանիցէ. (Եւս. քր. ՟Ա. եւ Եւս. նախադր. աւետար.։)
ՃԱԿԱՏ զօրու կամ բանակի. παράταξις acies, frons exercitus եւ այլն. Կարգաւորութիւնք եւ շարք զինուորաց. յարդարումն բանակի. պատրաստութիւն պատերազմի. եւ Պատերազմ. եւ Տեղի պատերազմի.
Երկայնէր ճակատն։ Հասին ճակատքն երկոքեան ի միմեանս։ Անկաւ ի մէջ երկուց ճակատուցն։ Ճակատ յարդարել։ Ե՛լ ի ճակատէ այլազգեացն։ Ձայն ետ ի ճակատէ անտի։ Ի ճակատուց այլազգեացն։ Հարան ի ճակատու անդ։ Եկելոց ի ճակատէ պատերազմին.եւ այլն։
Զտեղի ճակատուն շինէ դաստակերտ, եւ անուն կոչէ հայք։ Զի միւսանգամ ճակատ յօրինեսցէ. (Խոր. ՟Ա. 10։)
ակատ տուեալ՝ ի փախուստ դարձուցանէ։ Ճակատս տուեալ ընդ բակուր բդեշխին՝ սատակէ զնա եւ զզօրս նորա. (Խոր. ՟Բ. 69։ ՟Գ. 7. եւ 10։)
Կարգէր եւ կազմէր զճակատն։ Ի ժամ ճակատուցն՝ յամուր տեղւոջ ուրեք թողուք զնոսա. (Եղիշ.։)
Զօրս գումարէիք, ճակատս դնէիք. (Արծր. ՟Գ. 5։)
Ճակատ տուեալ ընդ նոսա՝ եւ յաղթէր։ Որ զառաջինն ետ ճակատ ընդ հռոմայեցիս։ Յայլ ճակատ մտեալ վախճանէր։ Ճախուցեալ ի ճակատուէն. (Եւս. քր.։)
Յահեղ ձայնէն սուրբ զինուորքըն զօրացան, ճակատ առին, եւ ախոյեան չարին յարեան. (Լմբ. տաղ.։)
Ճակատս սովոր են կոչել գիրք զռազմն, որ ի ժամ մարտին կանգնէին ընդդէմ միմեանց. (Նչ. եզեկ.։)
ՃԱԿԱՏ ԱՌ ՃԱԿԱՏ. Դէմ ընդդէմ. դիմացէ դիմաց.
Ճակատեցան հանդէպ միմեանց ճակատ առ ճակատ. (՟Ա. Թագ. ՟Ժ՟Է. 21։)
Ճակատ առ ճակատ յարդարէր։ Ճակատ առ ճակա՞տ գործիցեն։ Յառաջ խաղացեալ ճակատ առ ճակատ, գունդ առ գունդ։ Յարդարեցին գունդ առ գունդ, եւ ճակատ առ ճակատ. (Եւս. քր.։ Եղիշ.։ Մեսր. երէց.։ Ղեւոնդ.։)