Other definitions containing this entry
Եւ Ծաւալիլ որպէս հրդեհ.
ՓԱՅԵԹՈՆ կամ ՓԱՅԻԹՈՆ. Բառ յն. Ֆաէ՛թօն. Φαέθον Phaeton. Անուն արքայի եգիպտացւոց, առ օրով եղեւ հրդեհ մեծ. այլ ըստ քերթողաց անուանի որդի արեգական. վարի եւ որպէս արեգակն, եւ լուսնթագ. զի ստուգաբանի լուսափայլ. հրափայլ.
Դաձցին ամենայն դատապարտեալք՝ որք ի քրէական մետաղսն իցեն։ Լուծանել հրամայել զկալանաւորսն, եւ որք ի քրէական մետաղս են։ Ի քրէականսն՝ յերկաթահատ կամ ի պղնձագործ մետաղսն։ Ոսկեհանաց, եւ որք քրէական մետաղսն քոնջիցեն։ Յաւիտենից բանդեալքն ազատեցան, եւ քրէական մետաղքն հրդեհեցան յարփիահրաշ փառաց քոց. (Ագաթ.։ Ճ. ՟Գ.։ Ոսկ. մ. ՟Բ. 18։ եւ փիլիպ. ՟Է. Բենիկ.։)
Հրդեհեա՛ անկրական հրով ահաւորիդ։ Անկրական եւ անսահման սիրոյ քո։ Մի՛ առագաստեսցէ մառախուղ մեղսասիրին զանկրական լոյս էութեան քո. (Բենիկ.։)
Գիտել զհաստատութիւն աշխարհի, եւ զազդեցութիւն բնութեանց։ Բնութիւնք կիզեալ լուծցին ... եւ բնութիւնք հրդեհեալ հալիցին. (Իմ. ՟Է. 17։ ՟Բ. Պետ. ՟Գ. 10։)
Զգեղեցիկ շինուածս հրակիզեալ հրդեհեալ. (Յհ. կթ.։)
Որ եւ զհրակիզիչ բնութիւնս հրդեհես։ Հատանօղ սուր հրակիզիչ. (Բենիկ.։)
ՀՐԱՅՐԵԱՑ, ցք. գ. ἑπιπυρισμός, ἑμπρησμός incendium, combustio, inflammatio. Հրայրեցութիւն. հրկիզութիւն. հրձգութիւն. հրդեհ. կրակ.
Հրընկեցութիւն. հրաձգութիւն. հրդեհ. եւ Շանթ.
Ղամբարեցին (կամ ղամբարեսցին) հրդեհական հոգւոյն զօրութեամբ. (Ագաթ.։)
Օդ զհուր տեսեալ, ե՛ւս չարագոյն հրդեհ հարկանիցէ. (Ագաթ.։)
Զքաջուղէշ եւ զպտղեղ զյովաբայն բոցակէզ հրդեհիւ տոչորէր անդաստան ... Եւ ես քաջուղէշ բուսակօք հրճուէի. (Պիտ.։)
φλέγω, φλογίζω, φλογέω inflammo, uro, cremo, ustulo Բոցով՝ կամ որպէս բոցով կիզուլ, տոչորել, հրդեհել, այրել, լափել. փաղաղել. խանձողել. էրել մրկել.
Որով հրով դրախտացեալ (հոգիք մարդկան, եւ) մարմնական փափկութիւնք հրդեհին. (Արշ. ՟Ժ՟Ը։ եւ Լծ. կոչ.։)
Իսկ եղեռնային հուր հերձուածողին (արիոսի՝)հրդեհեաց բնաւին. (Գանձ.։)
Իսկ եղեռնային հուր հերձուածողին (արիոսի՝)հրդեհեաց բնաւին. (Գանձ.։)
Ի թառանչ սրտին՝ հագագին դուռն հրդեհեալ։ Թառանչս թշուառութեանց։ Թառանչ թախծութեան. (Նար. ՟Ի՟Գ. ՟Լ. ՟Խ՟Ը։)
Հրդեհիչ. վառիչ.
Ղամբարեցին հրդեհական հոգւոյն զօրութեամբ. (Ագաթ.։)
Կիզանիլ հրդեհիւ. այրիլ.
Հրդեհակէզ եղեալ առաստաղ փայլատկերտ եկեղեցւոյն. (Յհ. կթ.։)
cf. ՀՐԴԵՀՈՒԹԻՒՆ.
Աւերումն աւանաց, եւ հրդեհումն շինուածոց. (Խոր. ՟Գ. 68։)
Որ ոչ պակուցեալ կիզու առ ի հրդեհումն տոչորման. (Անան. եկեղ։)
Ոմն, եւ հրդեհմունք իւր. (Նար. ՟Զ։)
Շինէ զնա գեղեցկայարմար եւ չքնաղատես կոփածոյ քարամբք։ Զգեղեցիկ շինուածս չքնաղատեսս հրդեհեալ։ Չքնաղատես սպասս աստուածակերտ խորանին։ Չքնաղատես եւ երեւելի զարդս. (Յհ. կթ.։)
Իսկ անիմաստիցն եյրիչ վտակք, հրդեհիչք եւ տոչորականք. (Ագաթ.։)
Փայտակերտ խորան։ Փայտակերտ ձեւ խաչին։ Հրդեհակէզ եղեալ առաստաղ փայտակերտ եկեղեցւոյն. (Անան. եկեղ.։ Երզն. լս.։ Յհ. կթ.։)
Հրդեհեա՛ զերկաթակարծր աշխարհադէզ զանթիւ քօղ խաւարի մեղաց իմոց։ Զաշխարհադէզ փուշս չարեաց։ Զխռիւ աշխարհադէզ չարեացս. (Բենիկ.։)
Մի՛ երագանցուկ համարիցիս զհրդեհսն. (Ոսկ. ես.։)
Որպէս հրդեհ սառուցիչ, կամ սառն հրդեհիչ. ուր իցէ հուր, եւ ցուրտ.
Զնոյն եւ հուր ներհակաբար բերէ յինքեան, լուսաւորել եւ հրդեհել՝ իւր զօրութեան. (Շ. իմ. եղակ.։)
Որդն անքուն, մշտնջենաւոր տարտարոսն՝ սառնահրդեհ, լալ աչաց, եւ կրճել ատամանց. (Եփր. խոստ.։)
ԿԱՅԾԱԿՆԱՀԱՐ ԱՌՆԵԼ. ԿԱՅԾԱԿՆԱՀԱՐԵԼ. Հարմամբ որպէս կայծքարի ընդ պողպատ՝ հուր բորբոքել. կամ որպէս շանթիւ հարկանել ի հրդեհել.
πυρκαϊά incendium. Հրդեհելն, իլն. եւ Հրդեհ. հրկիզութիւն.
Հեղեղօք ողողէ, եւ հրդեհութեամբ ի մասնէ բոցակէզ առնէ. (Արիստ. աշխ.։)
Պատուհասին հրդեհութեամբ. (Շ. յուդ. ՟Թ։)
որ եւ ՀՐԿԻԶՈՒԹԻՒՆ. Հրձգութիւն. հրով կիզուլն եւ կիզանիլն. հրդեհ. էրելը, էրիլը, կրակ.
Շինէ զնա գեղեցկայարմար եւ չքնաղատես կոփածոյ քարամբք։ Զգեղեցիկ շինուածս չքնաղատեսս հրդեհեալ։ Չքնաղատես սպասս աստուածակերտ խորանին։ Չքնաղատես եւ երեւելի զարդս. (Յհ. կթ.։)
ԿԱՅԾԱԿՆԱՀԱՐ ԱՌՆԵԼ. ԿԱՅԾԱԿՆԱՀԱՐԵԼ. Հարմամբ որպէս կայծքարի ընդ պողպատ՝ հուր բորբոքել. կամ որպէս շանթիւ հարկանել ի հրդեհել.
ἑμπρησμός, πυρκαϊά incendium, rogus. Հրայրեացք. հրդեհ.
Եզիա այրեաց բերանով իւրով զյիսունսն աքաաբու, եւ արեգակնակիզութեամբ հրդեհեաց զիսրայէլ. (Անան. ի յհ. մկ.։)
Որպէս եւ հրդեհ՝ զի ոճով ուտիցէ զամենայն, սոյնպէս եւ զդրացեաց զաղքատաց հարուստք ճարակին զամենայն ինչ. (Ոսկ. ես.։)
Որով թուով ժամանակս սկսանի։ Որով հրով հրդեհին։ Որոյ յուսոյ սպասեալ։ Վասն որոյ բանից արտաքս ընկեցաւ։ Որում պատուի տենչացեալ։ Որով յուսով վստահացաւ։ Յորոց նեղութեանց չարաչար ճնշեալ։ Յաղագս որոյ սիրոյ եւ զմեր բնութիւնս զգեցաւ. (Եղիշ.։ Արշ.։ Յհ. իմ.։ Խոսր.։ Նար.։)
Ի սաստիկ շրջագայութենէ սայլիցն բազում անգամ եւ առեղք փայտիցն վառմամբ հրոյ հրդեհին. (Արծր. ՟Ա. 9։)
Տանց եւ բարդից վնասել հրդեհիւք. (Մանդ. ՟Ժ՟Բ։)
Ելին ի վերայ մեր ի խարձէն։ Հրդեհս հարկանել զխարձն. (Պտմ. աղեքս.։)
Ջամբ լինի չար հրդեհին (խօսելն ընդ բարկացողի). (Ոսկ. մ. ՟Ա. 16։)
Կամ որպէս հրձիգ առնել. հրդեհել. ἑμπυρίζω. incendo կրակ ձգել, կրակ տալ. աթէշ վէրմէք, դութուշթուրմագ.
կայծ մի անկեալ ուրեք՝ բազումխոշոտ գտանիցէ, լինի հրդեհանհնարին. (Ոսկ. եւ Գէ. ես.։)
Ի թառանչ սրտին՝ հագագին դուռն հրդեհեալ։ Զհաչման հագագին, զէութիւն շնչոյն։ Կենդանութեան հագագաւ ազդէ։ Շնչման հագագին. եւ այլն. (Նար.։)
Նաքա լքեալք (ի հրդեհեալ տան), իբրեւ մի մի ի պրշակաց անդէն։ ի ներքս այրեսցի. (Պիտառ.։)
Ոչ էառ հուր, քանզի բարութն թրջեալ էր ի մէջ ջուրց ծովուն եւ տղմոյն։ Հրդեհեալ բարութն ի վեր էառ զտունն. (Առաքել պտմ.։)
Ի թառանչ սրտին՝ հագագին դուռն հրդեհեալ։ Թառանչս թշուառութեանց։ Թառանչ թախծութեան. (Նար. ՟Ի՟Գ. ՟Լ. ՟Խ՟Ը։)
Ծծումբ եւ հուր։ Զծըծուոմբն եւ զաղն այրեցեալ։ Իբրեւ զձոր լի ծծմբով բորբոքեալ։ Հրդեհեալս ծծմբով։ Ի լիճ հրոյ այրեցելոյ դիւրաշունչ հողմոյ. (Յհ. կթ.։)
ԿԻԶՈՒՄ ἑπυρίζω, κατακαίω incendo, uro, comburo. որ եւ ԿԻԶԱՆԵՄ, ԿԻԶԵՄ. Այրել. տոչորել. Խանձել. հրդեհել. լափել հրոյ. էրել.
Հրահանս ի միջի դնիցէ, որով հրդեհել կամիցի ... հրահանքն առանց բղխելոյ կայծականցն անհնարին է կիզել զփուշն։ Ոչ խոստովանութիւնն առանց գործոց բարեաց, որպէս եւ ոչ կայծոստս հրահանաց աբեթի վառել եւ գործել զյստակումն փշոյն. (Նար. խրատ.։)
Առ փայեթոնիւ հրացան բարկութիւնն եթւովպացւոց աշխարհին. յն. ἑκπύρωσις incendium. հրդեհ։
Ունէին զրահս հրեղէնս, եւ յակինթս՝ հրդեհեալս հրով. (Յայտ. ՟Թ. 17։)
Անիմաստիցն այրիչ վտակքն (հրեղէնք), եւ ողողիչք եւ հրդեհիչք։ Ընկեցեալ ի վտակն վայրկենական ողողիչ. (Ագաթ.։ Նար. ՟Ծ՟Դ։)
Ցնցուղս լուսոյ ճառագայթից ծագեաց ի ջուրցն։ Արեգակն զցնցուղս ճառագայթիցն յինքն ծրարեալ՝ ի մայրն դառնայր։ Ցնցուղք լուսոյ հրատին (իմա՛ հրդեհին) յաղթէր ճառագայթից արեգական։ Կաթսայն ի հիւսիսոյ ի հարաւ ձգէր յայնժամ զցնցուղս եռանդեանն. (Լաստ. ՟Բ. ՟Ի՟Գ. եւ ՟Ժ՟Բ. ՟Ժ՟Ը։)
Հրդեհակէզ եղեալ առաստաղ փայտակերտ եկեղեցւոյն. (Յհ. կթ.։)
Բոցակէզ հրդեհ, կամ տոչորումն. (Յհ. կթ.։ Գանձ.։)
Հեղեղօք ողողէ, եւ հրդեհութեամբ ի սմանէ բոցակէզ առնէ. (Արիստ. աշխ.։)
Կիզեալ հրդեհեաց ջրովն զողջակէզն. (Դամասկ.։)
Բնութիւնք հրդեհեալ հալիցին. (՟Բ. Պետ. ՟Գ. 13։)
Տոչորեալ հրդեհեցան։ Հալեալ հրդեհին։ Հագագին դուռն հրդեհեալ. (Յճխ. ՟Ի։ Նար. ՟Հ՟Թ. եւ ՟Ի՟Գ։)
Յակինթս հրդեհեալս ծծմբով. յն. յակնթայինս եւ ծծմբայինս։
Որ հրդեհէ.
Անիմաստիցն այրիչ վտակքն, եւ ողողիչք եւ հրդեհիչք, եւ տոչորականք. (Ագաթ.։)
Ճարակեալ էր հրդեհ մոլորութեանն. (Ոսկ. գղ.։)
Դարձեալ այլ մոլեկան հուր հրդեհի բորբոքէր ի կողմանց արեւելից. (Ղեւոնդ.։)
Voir tout