to vanquish, to overcome, to conquer, to subdue, to subjugate;
to surpass, to excel, to prevail over;
— պատերազմի, to conquer, to triumph;
— ցաւոցն, to overcome or master one's grief or sorrow;
— ամենայն դժուարութեանց կամ ներհակաց, to overcome all sorts of difficulties, to surmount every obstacle;
— անձին, կամ կրից անձին, to conquer oneself, to get the victory over self;
to overcome or subdue one's passions;
— ի դատաստանի, to gain one's cause.
(հասարակօրէն տր. խնդ) νικάω vinco, supero κρατέω, κατακρατέω teneo, obtineo, compos factus sumpropositi. Պարտել. վերագոյն լինել. զօրանալ ի վերայ. տիրել. նուաճել. ի ներքոյ կամ ընդ իւրեւ առնուլ, ընդ ստիւք արկանել. (լծ. թ. եէնմէք ... ). յէղթել
Յաղթեաց բազում ամբոխի։ Յաղթեցաք ամենայն քաղաքացն նորա։ Ես յաղթեցի աշխարհի։ Մի՛ յաղթեսցէ քեզ ցանկութիւն գեղոյ։ Որդւոց քոց եւ ոչ թունաւոր վիշապացն յաղթեցին ժանիք։ Մի՛ յաղթիր ի չարէ, այլ յաղթեա՛ բարեաւն չարին։ Յաղթեաց նմա Իսրայէլ։ Յաղթեցին աւարի նորա (այսինքն տիրեցին, առին)։ Յաղթէ բարկութեան.եւ այլն։
Ուր կամի Աստուած, յաղթէ բնութեան զօրութեան. (Եփր. աւետար.։)
Կամաց մարմնոյն՝ կամօք աստուածութեանն յաղթէր (Քրիստոս). (Աթ. ՟Գ։)
Հյց. խնդ. դուն ուրեք.
Յաղթէ զսատանայ յօրինակ փարաւովնի։ Ի պիստս զբռնամարտիկսն յաղթելով։ Յաղթեցից զամենայն մարտ պատերազմաց իմոց. (Արշ.։ Խոր. ՟Գ. 40։ Եփր. թագ.։)
Ոչ կարեմ յաղթել զքուն եւ զծուլութիւնն իմ։ Լինի բազում անգամ, որպէս զի միոյ աւուր անձրեւ յաղթեսցէ զանձրեւ բոլոր ամին. (Վրք. հց. ՟Դ։)
ՅԱՂԹԵԼ, եւ ՅԱՂԹԻԼ, ոճով ասի այլեւայլ միտս.
Ոչ յաղթեմք վասն անչափ բազմութեանն. այսինքն չեմք ձեռնհաս ի գիր անցուցանել զամենեսին. (՟Գ. Մակ. ՟Գ. 14։)
Իբրեւ այս խորհուրդք յաղթեցան. այսինքն յաղթ եւ զօրաւոր ցուցան. կամ յաղթեցին առաջիկայ իրաց. յն. զօրացեալ ի վերայ խորհրդոյն. (՟Գ. Մակ. ՟Ա. 4։)
Ամենայն արդար՝ առ մարդիկ է արդար. բայց յԱստուծոյ արդարութիւն՝ յաղթեալ է. (Իսիւք.)
որ հայի ի բանն. (Սղ. ՟Ծ. 6։)
Յաղթեսցես ի դատել քում. կամ յաղթօղ ի դատել քեզ։
Յաղթեցար Աստուած ի սիրոյ քումմէ։ Զի եթէ ոչ էիր յաղթեալ ի քումմէ գթոյդ՝ Քրիստոս, զքեզ ոչ մատուցանէիր յա ղագս մեղաւորաց զենումն եւ պատարագ. (Եփր. գալստ.։)