to provide, to provision;
to furnish, to garnish, to store, to procure;
to take care of, to preserve with care, to keep, to husband;
to care, to mind;
— վասն ուրուք or զումեքէ, to grow or be anxious about, disquieted, uneasy, thoughtful, to trouble one's head or oneself about, to torment oneself, to fret about;
չ— վասն վաղուի, to take no thought for tomorrow;
մի՛ ինչ —այք, don't be uneasy, do not distress yourself.
μεριμνάω, φροντίζω, ἁδολεσχέω curo, solicitor, studeo, cogito, meditor ἁδημονέω gravissime angor. Հոգ տանել. փոյթ ունել. խորհել զգուշութեամբ, կամ տատամսութեամբ. հոգալ, հոգ ընել, մտմտալ.
Ծանրասցի գործ մարդկան, եւ այնմ հոգասցեն, եւ մի՛ հոգասցեն ի բանս տարապարտս։ Հոգալ վասն մեղաց, կամ ոգւոյ, մարմնոյ, հանդերձի, վաղուի։ Ի պատուիրանս քո հոգացայց։ Այլ եւ ի պատուիրանս քո հոգացայց։ Զմէնջ հոգասցէ։ Զմիմեանց հոգայցեն։ Հոգացեալ ի սրտի իմում։ Սկսաւ տրտմել, եւ հոգալ.եւ այլն։
Իբր զպանդուխտ, որ ոչ զտանէ հոգայ. (Մխ. երեմ.։)
Ոչ զհոգւոց ինչ հոգան. (Մանդ. ՟Գ։)
Հովիւք զհօտից ոչ հոգան, զփառաց եւ զհեշտութեանց հոգալով. (Խոսր.։)
Հոգացաւ փրկութեան իմոյ. (Նար. ՟Խ՟Դ։)
Յօրէնս տեառն հոգայ խոնարհն. (Մծբ. ՟Թ։)
Հոգացի՛ր, թէ ո՛րպէս զիւր չարիքն իւրաքանչիւր ոք յիւրոյ անձնասիրութեան ի ծածկոյթն ստուգապէս տեսանիցէ. (Կլիմաք.։)
ՀՈԳԱԼ ն.
Ոչ եւս հոգասցէ ինչ. (՟Բ. Մնաց. ՟Ժ՟Է. 9։)
Հոգայ զտեառն. հոգայ զաշխարհիս (իրս). (՟Ա. Կոր. ՟Է. 32=34։)
Զնորին հոգացայց. (Յոբ. ՟Ի՟Գ. 14։)
Հոգալ զդիր դպրութեանն հայոց. (Խոր. ՟Գ. 52։)
Հոգասցո՛ւք զաստուածային ճանապարհս, թէ ուստի՞ սկսաւ, եւ ո՛ւր կատարի. (Սարգ. յկ. ՟Ե։)
Հասարակաց հոգացօղն քրտիստոս։ Զամենայն պէտս մեր հոգասցի. (Խոսր.։)
| Présent | |
|---|---|
| ես | հոգամ |
| դու | հոգաս |
| նա | հոգայ |
| մեք | հոգամք |
| դուք | հոգայք |
| նոքա | հոգան |
| Imparfait | |
|---|---|
| ես | հոգայի |
| դու | հոգայիր |
| նա | հոգայր |
| մեք | հոգայաք |
| դուք | հոգայիք |
| նոքա | հոգային |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | հոգացի |
| դու | հոգացեր |
| նա | հոգաց |
| մեք | հոգացաք |
| դուք | հոգացէք |
| նոքա | հոգացին |
| Présent | |
|---|---|
| ես | հոգայցեմ |
| դու | հոգայցես |
| նա | հոգայցէ |
| մեք | հոգայցեմք |
| դուք | հոգայցէք |
| նոքա | հոգայցեն |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | հոգացից |
| դու | հոգասցես |
| նա | հոգասցէ |
| մեք | հոգասցուք |
| դուք | հոգասջիք |
| նոքա | հոգասցեն |
| Prohibitif | |
|---|---|
| դու | մի՛ հոգար |
| դուք | մի՛ հոգայք |
| Impératif | |
|---|---|
| դու | հոգա՛ |
| դուք | հոգացէ՛ք |
| Exhortatif (thème du passé) | |
|---|---|
| դու | հոգասջի՛ր |
| դուք | հոգասջի՛ք |